Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

PL EN


2016 | 1 | 173-186

Article title

Odczytywanie powieści Południca Julii Franck i Słownik Jenny Erpenbeck z perspektywy polskiej

Content

Title variants

EN
Reading out the novels, Julia Franck’s The Blindness of the Heart / Mittagsfrau and Jenny Erpenbeck’s The Book of Words / Wörterbuch from the Polish perspective
DE
Mittagsfrau Julia Francks und Wörterbuch Jenny Erpenbecks in der polnischen Rezeption

Languages of publication

PL DE EN

Abstracts

PL
Autorka podejmuje tematykę recepcji w Polsce powieści Południca (Mittagsfrau) Julii Franck i powieści Słownik (Wörterbuch), autorstwa Jenny Erpenbeck. Analiza recenzji, komentarzy, omówień w obiegu akademickim i krytycznoliterackim (także nieprofesjonalnym obiegu internetowym) obu tych utworów wskazuje na większe zainteresowanie odczytywaniem Południcy niż Słownika. Przyczyn takiej sytuacji można dopatrywać się w działaniach promocyjnych wydawnictw, w których ukazały się powieści. Czytelnicy chętniej sięgają po autora konsekrowanego, już nagradzanego, posiadającego medialne uznanie i prestiż, niż po ważnego, posiadającego kapitał symboliczny. Autorka wskazuje ponadto, że odczytywaniu Południcy towarzyszy podkreślanie roli, jaką odgrywa w powieści perspektywa tożsamości narodowej mieszkańców Europy Wschodniej, natomiast optyka totalitarna, przez którą postrzegany jest Słownik Jenny Erpenbeck, ujawnia polsko-niemiecką bliskość historyczną, tożsamą dla obu państw z Bloku Wschodniego. Podsumowując artykuł, Autorka stwierdza, że młoda niemiecka literatura, reprezentowana przez omawiane autorki, wciąż rzadko jest przedmiotem badań akademickich.
DE
Der Aufsatz beschäftigt sich mit der polnischen Rezeption der Romane Mittagsfrau von Julia Franck und Wörterbuch von Jenny Erpenbeck. Aus der Analyse von Rezensionen, Kommentaren und Besprechungen beider Werke im akademischen und literaturkritischen Feld (auch im Internet) geht hervor, dass Mittagsfrau in Polen intensiver rezipiert wird als der Roman Wörterbuch. Die Ursachen dieses Tatbestands erkennt die Verfasserin in den Vermarktungsstrategien der Verlage, in denen die Romane erschienen sind. Sie zeigt, dass der Leser lieber nach Werken anerkannter, schon preisgekrönter und in den Medien präsenter (konsekrierter) Autoren greift, als nach Werken der Autoren, deren symbolisches Kapital groß ist. Es wird bewiesen, dass bei der Aufnahme der Mittagsfrau die Betonung der Rolle der nationalen Identität der Osteuropäer dominant ist, während die totalitäre Optik, mit der Jenny Erpenbecks Wörterbuch gelesen wird, die polnisch-deutsche historische ‘Affinität’ (Staaten des Ostblocks) veranschaulicht. Zusammenfassend stellt die Verfasserin fest, dass die neue deutsche Literatur, deren Vertreterinnen die besprochenen Autorinnen sind, immer noch selten in der akademischen Forschung aufgenommen wird.
EN
The paper undertakes the subject matter of the reception of Julia’s Franck’s The Blindness of the Heart / Mittagsfrau and Jenny’s Erpenbeck’s The Book of Words / Wörterbuch in Poland. While analyzing the quantity of reviews, commentaries, opinions in the academic, critical and literary circulation (also non-professional Internet circulation) of both works, she points at the bigger interest in reading out The Blindness of the Heart rather than The Book of Words. She believes it is so due to promotional activites of the publisher, where the novels appeared. They indicate that the readers more willingly choose a consecrated, already awarded author who has gained a medial recognition and prestige, rather than an important, of symbolic cap-ital and interest to only a narrow group of receivers. They also appreciate books of importance, unique ones, and not necessarily medially present. Moreover, the author indicates that while reading out The Blindness of the Heart one should notice the role of the national identity perspective of the inhabitants of Eastern Europe and the totalitarian optics , through which Jenny Erpenbeck’s The Book of Words is read reveals the Polish-German historical ‘closeness’, identical for both states of the Eastern Block. Summing up, the author claims that young German literature represented by the above mentioned authors still seldom becomes the subject of the research.

Year

Volume

1

Pages

173-186

Physical description

References

  • Autorinnenlexikon, źródło: https://www.uni-due.de/autorenlexikon/franck [stan z 17.05.2016].
  • Budziszewska W., Dialektologia a etnografia, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica” 1986, nr 12, s. 12.
  • Buras P., Romanse bez miłości, „Gazeta Wyborcza”, 3.08.2010, źródło: http://www.kroki.pl/jirgl_franck-pol-rec3.html [stan z 11.06.2016].
  • Charnas T., Jenny Erpenbeck – z Niemiec do Polski, „Tomasz Charnas” [strona autorska], źródło: http://www.charnas.pl/akt_czyt.php?subaction= showfull&id=1238070286&archive=&start_from=&ucat=3& [stan z 1.12.2015].
  • Czechowicz J., „Słownik” Jenny Erpenbeck, „Krytycznym Okiem. Blog krytycznoliteracki Jarosława Czechowicza”, źródło: http://krytycznymokiem. blogspot.com/2008/02/sownik-jenny-erpenbeck.html [stan z 15.12.2015].
  • „Czytam Oglądam” [blog], Julia Franck, Południca, 1.07.2010, źródło: http://czytamogladam.blox.pl/2010/07/Julia-Franck-Poludnica.html [stan z 11.06.2016].
  • „Czytanki Anki” [blog], Południca-Julia Franck, 9.07.2010, źródło: http://czytankianki.blogspot.com/2010/07/poudnica-julia-franck.html [stan z 11.06.2016].
  • Danielewicz-Kerski D., Drzewo bez cienia – Julia Franck i pisanie genealogii, „Pogranicza” 2008, nr 1, s. 28.
  • Darska B., Nie umiem być z tym dzieckiem (J. Franck, Południca), „ A to Książ-ka Właśnie! Blog krytycznoliteracki Bernadetty Darskiej”, źródło: http://bernadettadarska.blog.onet.pl/2010/04/27/nie-umiem-byc-z-tym-dzieckiem-j-franck-poludnica/ [stan z 11.06.2016].
  • Hage V., Ganz schön abgedreht, „Der Spiegel”, 22.3.1999, nr 12, s. 244–246.
  • Iwasiów I., Pielęgniarka, „Tygodnik Powszechny”, 11.04.2010, źródło: http://www.kroki.pl/franck-pol2-rec3.html [stan z 11.06.2016].
  • Iwasiów S., Pociąg donikąd, „artPAPIER”, 1.04.2010, źródło: http:// artpapier.com/index.php?page=artykul&wydanie=104&artykul=2406& kat=1 [stan z 11.06.2016].
  • Jankowicz G., P. Marecki, A. Palęcka, J. Sowa, T. Warczok, Literatura polska po 1989 roku w świetle teorii Pierr’a Bourdieu. Raport z badań, Korpora-cja Ha!art, Kraków 2014.
  • Julia Franck w Polsce, Instytut Książki 8.04.2010, źródło: http:// instytutksiazki.pl/wydarzenia,aktualnosci,24063,julia-franck-w-polsce.html, [stan z 17.05.2016].
  • Julia Franck, źródło: http://www.juliafranck.de/site/julia_franck/biographie [stan z 17.05.2016].
  • Kujawa-Eberharter A., Kobieta, dziecko, wiek XX, „Nowe Książki” 2010, nr 9, s. 51.
  • Majkiewicz A., Seria Schritte/Kroki na polskim rynku wydawniczym, „Studia Neofilologiczne”, t. 11: Współczesna recepcja literatury niemieckojęzycznej XX i XXI wieku, red. J. Ławnikowska-Koper, A. Majkiewicz, A. Szyndler, Czę-stochowa 2015, s. 213–232; http://dx.doi.org/10.16926/sn.2015.11.13.
  • Majkiewicz A., Społeczna recepcja serii Schritte/Kroki – obieg krytycznolite-racki, „Studia Neofilologiczne”, t. 11: Współczesna recepcja literatury niemieckojęzycznej XX i XXI wieku, red. J. Ławnikowska-Koper, A. Maj-kiewicz, A. Szyndler, Częstochowa 2015, s. 233–254; http://dx.doi.org/ 10.16926/sn.2015.11.14.
  • „Młoda Pisarka Czyta” [blog], Południca – Julia Franck, 23.05.2010, źródło: http://mlodapisarkaczyta.blox.pl/2010/05/Poludnica-Julia-Franck.html [stan z 11.06.2016].
  • Piotrowska K., Trudny początek recepcji powieści Jenny Erpenbeck w Polsce, [w:] Zrozumieć obcość. Recepcja literatury niemieckojęzycznej po 1989 roku, red. M. Wolting, S. Wolting, Universitas, Kraków [w druku].
  • Południca Julii Franck, „Fotel przy Kominku” [blog], 12.04.2011, źródło: http://fotelprzykominku.blox.pl/2011/04/Poludnica-Julii-Franck.html [stan z 11.06.2016].
  • Portal „Biblionetka.pl”, autor: norge, Jak mogła to zrobić?, 1.02.2012, źródło: http://www.biblionetka.pl/art.aspx?id=568583 [stan z 11.06.2016].
  • Robert M., Julia Franck – Południca, „Życie Warszawy”, 6.05.2010, źródło: http://www.kroki.pl/franck-pol2-rec2.html [stan z 11.06.2016].
  • Robert M., Zło ukryte w słowach – Jenny Erpenbeck „Słownik”, „Czytam Cen-tralnie” [blog], źródło: http://czytamcentralnie.blogspot.com/2012/03/ zo-ukryte-w-sowach-jenny-erpenbeck.html, 29.03.2012 [stan z 11.06.2016].
  • Rusinek W., Przepisywanie Niemiec, „Kwartalnik Kulturalny Opcje” 2010, nr 2, s. 113.
  • Rut J., O niewypowiadalności w słowach… wywiad z Julią Franck, 1.06.2010, źró-dło: http://bielawa.naszemiasto.pl/artykul/o-niewypowiadalnosci-w-slowach-wywiad-z-julia franck,436128,art,t,id,tm.html [stan z 11.06.2016].
  • Sołowiej M., „Słownik” Jenny Erpenbeck, portal „Kafeteria.pl”, źródło: http:// kafeteria.pl/kultura/8222slownik8221-jenny-erpenbeck-a_4425, 28.03.2008 [stan z 15.12.2015].
  • Spotkanie autorskie z Jenny Erpenbeck, źródło: http://germanistyka.amu. edu.pl/pl/index.php/instytut-mm/z-ycia-instytutu-mainmenu-40/ gocie-instytutu-mainmenu-84/685-spotkanie-autorskie-z-jenny-erpenbeck-zdjcia [stan z 17.05.2016].
  • Spotkanie z Julią Franck w Szczecinie, źródło: http://www.kroki.pl/ imprezy.html [stan z 17.05.2016].
  • Ślepa na serce, (Julia Franck, Południca), „Beznadziejnie Zacofany w Lektu-rze”, 24.10.2013, źródło: http://zacofany-w-lekturze.pl/2013/10/slepa-na-serce-julia-franck-poludnica.html [stan z 11.06.2016].
  • To się czyta, http://www.polskieradio.pl/8/195/Artykul/197272,To-sie-czyta-Julia-Franck-Poludnica, [stan z 12.05.2016].
  • Wapińska M., Melancholia obcości, „Dziennik” dodatek „Kultura”, 2.04.2010, źródło: http://www.kroki.pl/franck-pol2-rec1.html [stan z 11.06.2016].
  • Wer ist ein Fräuleinwunder?, [w:] O. Saburo, Das „Fräuleinwunder” im Jahre 2006, s. 148, źródło: http://dspace.wul.waseda.ac.jp/dspace/bitstream/ 2065/29201/1/WasedaGlobalForum_04_00_013_OKAMURA.pdf [stan z 17.05.2016].
  • Wolski P., Całkiem nowy sposób milczenia – Julia Franck i pytania o niemiec-ką pamięć, „Pogranicza” 2008, nr 1, s. 33.
  • Wolting M., Mroczna powieść o losie kobiety w XX wieku, [w:] Arcydzieła lite-ratury niemieckojęzycznej: szkice, komentarze, interpretacje, red. E. Bia-łek i G. Kowal, t. 1, Oficyna Wydawnicza Atut – Wrocławskie Wydawnic-two Oświatowe, Wrocław 2011, s. 327–332.
  • Wulff M., Die ergreifende Geschichte der Julia Franck, „Die Welt” 9.10.2007, źródło: http://www.welt.de/kultur/article1247144/Die-ergreifende-Geschichte-der-Julia-Franck.html [stan z 17.05.2016].
  • Wunderlich D., Julia Franck: Der neue Koch, Buchtipps&Filtipps,za: M. Fess- mann, „Süddeutsche Zeitung”, 15.10.1997, źródło: http://www.dieter wunderlich.de/Franck_neue_koch.htm#inhaltsangabe [stan z 16.05.2016].

Document Type

Publication order reference

YADDA identifier

bwmeta1.element.desklight-ab687240-886e-4736-b4fe-a2201094c9aa
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.