Wsparcie przedsiębiorczości w procesie restrukturyzacji przemysłu okrętowego – przykład Bałtyckiego Portu Nowych Technologii

• Authors: Tadeusz Palmowski , Maciej Tarnowski

Title variants

EN

Support for Entrepreneurship in Restructuring Shipbuilding Industry – the Example of Baltic Port of New Technologies

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Restrukturyzacja przedsiębiorstw jest naturalnym zjawiskiem w gospodarce kapitalistycznej.W transformującej się polskiej gospodarce był to jednak proces bardzo głęboki, skumulowany, turbulentnyi społecznie kosztowny. Jedną z gałęzi przemysłu, w których trwał najdłużej i przyniósł bardzo zróżnicowanerezultaty, był przemysł okrętowy. Podstawowym celem artykułu jest przybliżenie procesu restrukturyzacjitego przemysłu na przykładzie Gdyni, ze szczególnym uwzględnieniem działań na rzecz wsparcia przedsiębiorczości,prowadzonych przez podmioty publiczne. W badaniach wykorzystano podejście indukcyjne.Przeprowadzono analizy opracowań naukowych, dokumentów planistycznych, sprawozdań z działalności,informacji na stronach internetowych instytucji. Jak wskazują wyniki badań, warunkiem sukcesu trudnegoprocesu restrukturyzacji, którego etapem była likwidacja dużej stoczni produkcyjnej, a następstwem rozwójgrupy mniejszych, ale zróżnicowanych przedsiębiorstw, okazało się skoordynowane zaangażowanie kapitałuprywatnego i publicznego. W proces ten włączyły się podmioty publiczne, modernizując infrastrukturę i tworzącm.in. Bałtycki Port Nowych Technologii. W ramach tego projektu oddano do użytku zaplecze naukowo--badawcze oraz biurowe dla dużych, małych i średnich przedsiębiorstw z branż gospodarki morskiej. Dziękitemu stworzono lepsze warunki do wdrażania nowych technologii w przemyśle okrętowym, jednocześniedając impuls do wykorzystania innowacji w innych branżach. Wzmocniono zatem warunki do osiągnięcia korzyściaglomeracji typu porterowskiego. Uzyskane wyniki stanowią asumpt do dyskusji na temat czynnikówkształtujących odporność lokalnej gospodarki na kryzys, a także roli sektora publicznego w jej kształtowaniu.

EN

Restructuring of enterprises is a natural phenomenon in a capitalist economy. In a transforming Polish economy, it was a very deep, cumulated, turbulent and socially costly process. One of the industries in which it lasted for the longest and brought very varied results was the shipbuilding industry. The article aims primarily at presenting the restructuring process of this industry on the example of Gdynia, with particular emphasis on activities supporting public entities entrepreneurship. Inductive approach was used in the research. The authors have analysed case studies, planning documents, activity reports, an information contained on the websites of the institutions. The results indicate that the condition for the success of a difficult restructuring process, a stage of which was the closing down of a large shipyard and then the development of the smaller but varied businesses was a joint involvement of private and public capital. Public entities took part in the process by improving infrastructure and creating, among others, the Baltic Port of New Technologies. Within the project, research facilities and offices for maritime industry based companies of all sizes were supplied. Thanks to it better conditions for the implementation of new technologies in the shipbuilding industry were created, at the same time other sectors were provided with a stimulus to use innovations. Therefore, Porter agglomeration economies have been strengthened. The results are the starting point for discussion on factors affecting the resilience of the local economy against crisis and the role of the public sector in improving this feature.

Keywords

PL

Gdynia; interwencja publiczna; przedsiębiorczość; przemysł okrętowy; restrukturyzacja przemysłu

EN

entrepreneurship; Gdynia; industrial restructuring; public intervention; shipbuilding industry

• Publisher: Instytut Geografii Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
• Journal: Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego
• Year: 2016
• Volume: Volume 30, Issue 3
• Pages: 159-172

Contributors

author

Tadeusz Palmowski

• Uniwersytet Gdański, Wydział Oceanografii i Geografii, Instytut Geografii, Katedra Geografii Rozwoju Regionalnego

author

Maciej Tarnowski

• Uniwersytet Gdański, Wydział Oceanografii i Geografii, Instytut Geografii, Katedra Geografii Rozwoju Regionalnego

References

• Acs, Z.J., Preston, L. (1997). Small and medium-sized enterprises, technology, and globalization: Introduction to a special issue on small and medium-sized enterprises in the global economy. Small Business Economics, 9(1), 1–6.
• Antonowicz, A., Antonowicz, P., Bieliński, J. (2007). Outsourcing i kooperacja w przemyśle okrętowym. W: P. Antonowicz (red.). Diagnozy, strategie i rozwiązania na rzecz wzrostu zdolności adaptacyjnych pracowników przemysłu okrętowego. Raport finalny z badań i analiz w ramach Partnerstwa Ponadnarodowego SOS Skills Of the Shipyard Employees – kwalifikacje pracowników przemysłu okrętowego. Gdańsk: Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, 67–83.
• Antonowicz, A., Antonowicz, P., Bieliński, J., Płoska, R., Valtanen, J. (2007). Przemysł okrętowy w regionie Morza Bałtyckiego. W: P. Antonowicz (red.).Diagnozy, strategie i rozwiązania na rzecz wzrostu zdolności adaptacyjnych pracowników przemysłu okrętowego. Raport finalny z badań i analiz w ramach Partnerstwa Ponadnarodowego SOS Skills Of the Shipyard Employees – kwalifikacje pracowników przemysłu okrętowego. Gdańsk: Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, 8–39.
• Antonowicz, P., Antonowicz, A. (2009). Regionalny potencjał przedsiębiorstw okołostoczniowych województwa pomorskiego. Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej w Katowicach. Koniunktura gospodarcza a reakcje podmiotów gospodarujących, 271–284.
• Bałtycki Port Nowych Technologii (2016a, 12 lipca). Tereny inwestycyjne. Pozyskano z http:// www.bpnt.eu/pl/oferta/tereny-inwestycyjne
• Bałtycki Port Nowych Technologii (2016b, 12 lipca). Otoczenie biznesowe. Pozyskano z http:// www.bpnt.eu/pl/otoczenie-bizensowe
• Bałtycki Port Nowych Technologii (2016c, 12 lipca). Biurowiec „Akwarium”. Pozyskano z http:// www.bpnt.eu/pl/oferta/budynek-akwarium
• Błuś, M. (2016, 10 lipca). Przyszłość polskich stoczni. Pomorski Przegląd Gospodarczy. Pozyskano z http://ppg.ibngr.pl/pomorski-przeglad-gospodarczy/przyszlosc-polskich-stoczni
• Borowiecki, R. (2010). Permanentna restrukturyzacja jako czynnik rozwoju i sukcesu przedsiębiorstw w dobie globalizacji rynku. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, 835, 24–28.
• Brodzicki, T., Zaucha, J. (2013). Study on Blue Growth, Maritime Policy and EU Strategy for the Baltic Sea Region. Sopot: Instytut Rozwoju. Pozyskano z http://www.instytut-rozwoju.org/ WP/IR_WP2013_04.pdf
• Bruce, G., Garrard, I. (2013). The Business of Shipbuilding. Oxford: Informa Law from Routledge.
• Christopherson, S., Michie, J., Tyler, P. (2010). Regional resilience: theoretical and empirical perspectives. Cambridge Journal of Regions, Economy and Society, 3(1), 3–10.
• Churski, P. (2011). Zmienność rozkładu przestrzennego obszarów wzrostu i obszarów stagnacji gospodarczej w Polsce – uwarunkowania i konsekwencje. Geography, 11(2), 357–369.
• Czuczman, J. (2015). Nowoczesny i konkurencyjny polski przemysł stoczniowy na światowym rynku statków. W: A. Chilmon, K. Wyszkowski, Ł. Kolano, M. Gaczkowska, A. Lewandowska, J. Mazurek (red.). Bałtyk dla wszystkich. Warszawa: Global Compact Poland, 136–139.
• Duguay, C.R., Landry, S., Pasin, F. (1997). From mass production to flexible/agile production. International Journal of Operations & Production Management, 17(12), 1183–1195.
• Florida, R. (1996). Regional creative destruction: production organization, globalization, and the economic transformation of the Midwest. Economic Geography, 72(3), 314–334.
• Karpiński, A., Paradysz, S., Soroka, P., Żółtkowski, W. (2013). Jak powstawały i jak upadały zakłady przemysłowe w Polsce. Warszawa: Muza SA.
• Martin, R. (2012). Regional economic resilience, hysteresis and recessionary shocks. Journal of Economic Geography, 12(1), 1–32.
• Mitchell, M.L., Mulherin, J.H. (1996). The impact of industry shocks on takeover and restructuring activity. Journal of Financial Economics, 41(2), 193–229.
• Najwyższa Izba Kontroli (2011). Informacja o wynikach kontroli zabezpieczenia interesu publicznego w związku z realizacja ustawy kompensacyjnej wobec Stoczni Gdynia SA oraz Stoczni Szczecińskiej Nowa Sp. z o.o. Warszawa: NIK.
• Paradysz, S. (2015). Industrializacja, deindustrializacja i początek reindustrializacji Polski. Wiadomości Statystyczne, 6, 54–65.
• Pomorski Park Naukowo-Techniczny (2016a, 13 lipca). Nabór do Parku Konstruktorów. Pozyskano z http://ppnt.pl/pl/oferta/nabor-do-parku-konstruktorow-2
• Pomorski Park Naukowo-Techniczny (2016b, 13 lipca). Specjalistyczna infrastruktura. Pozyskano z http://ppnt.pl/pl/konstruktorow/specjalistyczna-infrastruktura
• Porter, M.E. (2001). Porter o konkurencji. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
• Rachwał, T. (2011). Industrial restructuring in Poland and other European Union states in the era of economic globalization. Procedia – Social and Behavioral Sciences, 19, 1–10.
• Schumpeter, J.A. (1960). Teoria rozwoju gospodarczego. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Scott, A.J. (1988). Flexible production systems and regional development: the rise of new industrial spaces in North America and Western Europe. International Journal of Urban and Regional Research, 12(2), 171–186.
• Simmie, J., Martin, R. (2010). The economic resilience of regions: towards an evolutionary approach. Cambridge Journal of Regions, Economy and Society, 3(1), 27–43.
• Stabryła, A. (2011). Zarządzanie strategiczne w teorii i praktyce firmy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Stocznia Gdynia SA (2016, 13 lipca). Historia. Pozyskano z http://www.stocznia.gdynia.pl/historia.php
• Storper, M. (1989). The geographical foundations and social regulation of flexible production complexes. W: J. Woloch, M. Dear (red.). The power of geography: how territory shapes social life. Oxford: Routledge, 21–40. Pozyskano z http://ci.nii.ac.jp/naid/10003549313/
• Stryjakiewicz, T. (1999). Adaptacja przestrzenna przemysłu w Polsce w warunkach transformacji. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza.
• Umiński, S., Wojnicka-Sycz, E., Brodzicki, T., Gawlikowska-Hueckel, K., Kwiatkowski, J. (2015). Analiza branż o największym potencjale eksportowym w województwie pomorskim i badanie potrzeb w zakresie usług wsparcia eksportu przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem branż elektryczno-elektronicznej/ICT, offshore/morskiej oraz farmaceutyczno-medyczno-kosmetycznej wraz z opracowaniem dotyczącym możliwości i sposobów podejmowania działań eksportowych na wybranych rynkach. Gdańsk–Sopot: Instytut Rozwoju. Pozyskano z http:// www.innobaltica.eu/sites/default/files/raport_hz_pom_v.2.pdf
• Wach, K. (2015). Przedsiębiorczość jako czynnik rozwoju społeczno-gospodarczego: przegląd literatury. Przedsiębiorczość–Edukacja, 11, 24–36.