"Cudzoziemka" Marii Kuncewiczowej czytana współcześnie – w stronę konsensualnej interpretacji tekstu literackiego

• Authors: Stoch Magdalena

Title variants

EN

"Cudzoziemka" Maria Kuncewiczowa is currently reading – towards a consensual interpretation of the literary text

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł stanowi próbę ponownego odczytania powieści Marii Kuncewiczowej Cudzoziemka, z zastosowaniem perspektywy postokolonialnej i konsensusu jako formy moderowanego procesu grupowego, nastawionego na osiągnięcie porozumienia. Praca opiera się na założeniu, że jeśli dyskusja o tekstach literackich – również tych historycznych – ma mieć sens, musimy dostrzec w niej szansę na realną zmianę rzeczywistości. Interpretacje postkolonialne ukazują tożsamość kolonizowanych jako proces ciągłego pozycjonowania, łączący się z procesami nawracania traumy, internalizacji uprzedzeń i powielania schematu przemocy. Z kolei metoda konsensusu przenosi punkt ciężkości z tekstu na interpretującą wspólnotę, która może realnie wpływać na otaczającą rzeczywistość.

EN

I present a new reading of the Maria Kuncewicz novel, entitled The Foreigner, with using postcolonial perspective and consensus as a form of moderated group process aimed at reaching agreement. The work is based on the premise that if the discussion of literary texts is to make sense, we must see in it a chance for a real change of reality. Postcolonial interpretations show the colonized identity as a process of continuous positioning, linked to the processes of trauma conversion, the internalization of prejudice, and the amplification of the pattern of violence. On the other hand, the consensus method shifts the focus from text to interpreting community which can really influence on the surrounding reality.

Keywords

PL

Cudzoziemka Marii Kuncewiczowej; konsensus; postkolonializm

EN

Cudzoziemka Marii Kuncewiczowej; consensus; postcolonial studies

• Publisher: Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
• Journal: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura
• Year: 2018
• Issue: 10(2)
• Pages: 18-31

Contributors

author

Stoch Magdalena

• Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

References

• Aleksandrowicz A. 1997. Maria Kuncewiczowa. W O twórczości Marii Kuncewiczowej. L. Ludorowski (red.). Lublin. 16–18.
• Banot A.E. 2013. „Świadectwo umierania. O projekcie autobiograficznym Marii Kuncewiczowej”. Świat i Słowo nr 1. 145–155.
• Bhabha H.K. 1994. The Location of Culture. Londyn.
• Bratkowska K. 2001. Kłamstwo muzyczne w Cudzoziemce Marii Kuncewiczowej. W Ciało, płeć, literatura. Prace ofiarowane Profesorowi Germanowi Ritzowi w pięćdziesiątą rocznicę urodzin. M. Hornung, M. Jędrzejczak, T. Korsak (red.). Warszawa. 347–364.
• Fanon F. 1985. Wyklęty lud ziemi. H. Tygielska (przeł.). Warszawa.
• Hall S. 2008. „Tożsamość kulturowa a diaspora”. K. Majer (przeł.). Literatura na Świecie nr 1–2. 163–183.
• Hawryszków K., Michałkiewicz K. 2011. „Cudzoziemka Marii Kuncewiczowej: literacko-muzyczny dialog z przeszłością”. Konteksty Kultury nr 7. 70–76.
• Hejmej A. 2003. „Partytura literacka. Przedmiot badań komparatystyki interdyscyplinarnej”. Teksty Drugie nr 4. 34–46.
• Markowski M.P. 2007. Postkolonializm. W A. Burzyńska, M.P. Markowski. Teorie literatury XX wieku. Podręcznik. Kraków. 549–563.
• MEN. 2017. Język polski liceum ogólnokształcące i technikum. Projekt. https://men.gov.pl/wp-content/uploads/2017/04/liceum-ogolnoksztalcace-i-technikum.pdf (dostęp: 30.05.2017).
• Kłak Cz. 1977. [bez tytułu]. W O twórczości Marii Kuncewiczowej. L. Ludorowski (red.). Lublin. 18–20.
• Kuncewiczowa M. 1984. Cudzoziemka. Warszawa 1984.
• Lipowska-Teutsch A., Grzymała-Moszczyńska H. (red.). 2008. Kobiety wędrowne. Kraków.
• Lipowska-Teutsch A., Grzymała-Moszczyńska H., Ryłko E. (red.). 2008. Pamięć wędrówki. Wędrówka pamięci. Kraków.
• Ludorowski L. (red.). 1997. O twórczości Marii Kuncewiczowej. Lublin.
• Said E. 2015. Orientalizm. M. Wyrwas-Wiśniewska (przeł.). Poznań.
• Schulz B. 1989. Aneksja podświadomości. Uwagi o Cudzoziemce Kuncewiczowej. W Opowiadania, wybór esejów i listów. J. Jarzębski (oprac.). Wrocław.
• Sokalska M. 2014. „Ich Grolle Nicht w Cudzoziemce Marii Kuncewiczowej. O pieśni z perspektywy interdyscyplinarnej”. Studia Europaea Gnesnensia nr 9. 23–42.
• Spivak G. 2011. „Czy podporządkowani mogą przemówić?” E. Majewska (przeł.). Krytyka Polityczna nr 24–25. 193–239.
• Spivak G. 2007. Krytyka postkolonialnego rozumu. W stronę zanikającej współczesności. J. Margański (przeł.). W Teorie literatury XX wieku. Antologia. A. Burzyńska, M.P. Markowski (oprac.). Kraków. 650–673.
• Stan czytelnictwa w Polsce w 2016 roku. (2016). http://www.bn.org.pl/download/document/1493378303.pdf (dostęp: 30.05.2017).
• Stoch M. 2017. Na drodze do upełnomocnienia. Konsensus w humanistyce. Wprowadzenie do metody. W Edukacja polonistyczna. Metamorfozy kontekstów i metod. M. Karwatowska,L. Tymiakin (red.). Lublin. 167–184.
• Trzynadlowski J. 1997. [bez tytułu]. W O twórczości Marii Kuncewiczowej. L. Ludorowski (red.). Lublin. 12–16.
• Turkiewicz H. 1997. „Cudzoziemka” nie tylko jako powieść psychologiczna. W O twórczości Marii Kuncewiczowej. L. Ludorowski (red.). Lublin. 33–46.
• Uchodźcy.info. http://uchodzcy.info/infos/mity-i-fakty/ (dostęp: 30.05.2017).
• Zarębianka Z. 2008. Czytanie sacrum. Kraków–Rzym.
• Zinn H. 2016. Ludowa historia Stanów Zjednoczonych. A. Wojtasik (przeł.). Warszawa [e-book; format MOBI].
• Żak. S. 1970. „O kompozycji Cudzoziemki Marii Kuncewiczowej”. Ruch Literacki nr 1. 45–55.

Identifiers

DOI

10.24917/20837275.10.2.2