Grupy interesu w polskim systemie politycznym

• Authors: Makowski Kamil
• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Grupy interesu są nieodłącznie związane z instytucją państwa. Ich powstanie można wiązać z wyodrębnieniem się interesów społecznych. W miarę rozwoju organizacji państwowej grupy interesu przybierały bardziej zorganizowana formę i odgrywały coraz znaczniejszą rolę ustrojową. W początkowym etapie swojej działalności grupy interesu działały podobnie jak partie polityczne. Po czasie jednak dostrzeżono różnicę i grupy interesu zaczęły być rozumiane jako zorganizowane grupy ludzkie dążące do osiągnięcia własnego interesu. Wprowadzono w tej sytuacji podział na partie polityczne realizujące sprawy publiczne oraz grupy interesu realizujące partykularne interesy. Znaczenie grup interesu w państwie demokratycznym jest ogromne, a ich wpływ na proces stanowienia prawa sprzyja poprawie jego jakości. Grupy interesu dostarczają deputowanym informacji oraz niezbędnych, dla poznania konkretnego problemu społecznego, analiz i statystyk. Działalność grup interesu nie pozostaje jednak wolna od wad. Największym zagrożeniem w ich działalności jest możliwość korumpowania osób publicznych, będących jed- nocześnie osobami decyzyjnymi w organach państwowych. Korupcja stanowi ogromne zagrożenie dla ustroju demokratycznego i powoduje, że grupy nacisku pełnią szkodliwą funkcję w porządku prawnym państwa. To warunkuje ich negatywny odbiór społeczny.

EN

There is an inextricable link between interest groups and the Polish state. Their origins can be traced back to the emergence of collective interests. As the state developed, interest groups advanced their organizational forms and secured more prominent influence on public policy. In the beginnings, interest groups played similar role as political parties. Eventually, their activities diverged and differences became apparent. The term „interest group” began to reflect an organized group of people pursuing particular interests of their members. That allowed to draw a demarcation line between political party and interest group based on the type of affairs they are engaging in, i.e. public versus particular, respectively. The importance of interest groups in democracy cannot be underestimated. It is argued that their participation in policy making improves the quality of law, as they are able to supply legislators with relevant data and analyses concerning particular social issues. However, in some instances, activities of interest groups are far from desirable in a democratic society. The most obvious threat stems from ability to corrupt government representatives vested with powers in policy making. Moreover, this particular characteristic is responsible for a negative image of different interest groups in society.

Keywords

PL

grupa interesu; lobbing; system polityczny; partia polityczna; interes; proces prawotwórczy; legislacja

EN

interest groups; lobbing; political system; political party; interest; law-making process

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Przegląd Prawa Konstytucyjnego
• Year: 2014
• Issue: 6 (22)
• Pages: 9-28

Dates

published

2014-10-31

Contributors

author

Makowski Kamil

• Uniwersytet Śląski w Katowicach

References

• Bartoszewicz M., Nadzór nad partiami politycznymi w polskim porządku konstytucyjnym, Warszawa 2006.
• Ciepaj M., Demokracja w społeczeństwie obywatelskim, Opole 1991.
• Dahl R. A., Demokracja i jej krytycy, przeł. S. Amsterdamski, Kraków 1995.
• Dolińska D., Społeczny wizerunek partii politycznych, Toruń 2009.
• Działocha K., Wstęp, [w:] K. Działocha, J. Trzciński, K. Wójtowicz, Studia nad udziałem grup interesów w procesie tworzenia prawa, Wrocław 1987.
• Ehrlich S., Grupy nacisku, Warszawa 1962.
• Ehrlich S., Norma grupa organizacyjna, Warszawa 1998.
• Gulczyński M., Zasada pluralizmu politycznego, [w:] Zasady podstawowe polskiej konstytucji, red. W. Sokolewicz, Warszawa 1998.
• Habuda L., Prawa i Sprawiedliwości Rzeczpospolita Polska. Aksjologia, ustrój, uprawianie polityki, obywatelskie społeczeństwo, Opole 2010.
• Hausner J., Rola grup interesów w procesie stanowienia prawa w Polsce, Warszawa 2012.
• Holmes S., Rodowody koncepcji rządów prawa, [w:] Demokracja i rządy prawa, red.
• J. M. Maravall, A. Przeworski, przeł. P. Kazimierczak, J. Wieczorek, Warszawa 2010.
• Huntington S. P., Trzecia fala demokratyzacji, przeł. A. Dziurdzik, Warszawa 2009.
• Karpowicz E., Poseł jako twórca własnej roli, [w:] Polityka i Sejm; formowanie się elity politycznej, red. W. Wesołowski, B. Post, Warszawa 1998.
• Kurczewska U., Lobbing i grupy interesu w Unii Europejskiej, Warszawa 2011.
• Oświęcimski K., Grupy interesu i lobbing w amerykańskim systemie politycznym, Kraków 2012.
• Papadopoulos Y., Populizm, demokracja i współczesny model rządzenia, [w:] Demokracja w obliczu populizmu, red. Y. Mény, Y. Surel przy współpr. C. Tame i L. de Sousy,
• przeł. A. Gąsior-Niemiec, Warszawa 2007.
• Ryszka F., O pojęciu polityki, Warszawa 1992.
• Sobolewski M., Reprezentacja w ustroju współczesnych demokracji burżuazyjnych, Kraków 1962.
• Szmulik B., Grupy nacisku, [w:] Leksykon politologiczny; polityka – ustój idee, red.
• M. Chmaj, W. Sokół, Lublin 1999.
• Wiatr J. J., Ideologia i życie społeczne, Warszawa 1965.
• Wójtowicz K., Wpływ grup nacisku na ustawodawstwo w Stanach Zjednoczonych, [w:]
• K. Działocha, J. Trzciński, K. Wójtowicz, Studia nad udziałem grup interesów w procesie tworzenia prawa, Wrocław 1987.
• Żmigrodzki M., Dziemidok-Olszewska B., Współczesne systemy polityczne, Warszawa
• 2009.

Identifiers

DOI

https://doi.org/10.15804/ppk.2014.06.01