Marian Machura (1933–2016) – organista, kompozytor, pedagog i animator kultury

• Authors: Sprada Dominik

Title variants

EN

Marian Machura (1933–2016) – organist, composer, educator and cultural animator

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Marian Machura, organista, kompozytor, pedagog, animator kultury oraz prekursor soborowej odnowy muzyki kościelnej, całe dorosłe życie związał z Kościołem krakowskim (Kraków, Tyniec). W jego biografii w czytelny sposób wyodrębnić można dwa okresy, których rdzeń stanowiła muzyka kościelna. Pierwszy, przed soborem, w którym jako młody chłopak dorastając w środowisku kościelnym, nasiąknął muzyką liturgiczną, oraz drugi, posoborowy, kiedy na wielu płaszczyznach wcielał w życie idee i postanowienia Soboru Watykańskiego II. Tło przemian społeczno-ekonomicznych dokonujących się w kraju implikowało aktywność zawodową Mariana Machury i oddziaływało zarówno na jego poglądy w kwestiach społeczno-politycznych, jak i aktywne zaangażowanie na płaszczyźnie religijnej. Stąd wzbudza uznanie umiejętność pogodzenia rozmaitych płaszczyzn życiowych Marii i Mariana Machurów, na których realizowali się jako pedagodzy, artyści, a jednocześnie członkowie rodziny.

EN

Marian Machura was born in 1933 in Borowica near Lublin, as the son of a local organist. In the years 1948–1953 he was educated in Lublin (secondary school) and he was a member of the cathedral choir lead by Marian Ochalski. In the years 1953–1960 he studied organ (class organ of professor Józef Chwedczuk) and music theory at the Academy of Music in Cracow. In 1956, for over fifty years, Marian Machura filled the post of the organist in the historic Benedictine Abbey in Tyniec. In 1960 he married the pianist Maria, with whom they raised three daughters. Since 1963 Mr. and Mrs. Machura became lecturers in Cracovian musical schooling (the Public Secondary Music Schools, the Academy of Music and Musical Section of the Liturgical Institute Papal Academy of Theology). In Tyniec Marian Machura formed a regional folk song and dance band called Tyniec, for which he composed the repertoire himself. In 1972 he initiated – known all over the country – the Tyniec Organ Recitals. Marian Machura worked as a composer of liturgical music, among his compositions there are: laudes, vespers, cantoes and the famous Mass called Machura’s Mass. For a few decades the musician from Tyniec led of Gregorian chorale in Cracovian liturgical centres (i.e. at the Benedictines in Tyniec, at the Dominican Fathers, with Pauline Fathers and in the Cracovian Seminary) which resulted in widely acclaimed recordings of this music. For his work and dedication to the Church, Marian Machura was awarded pontificals decorations: Pro Ecclesia et Pontifice (1981) and Order of St. Sylvester (2000). 15 October 2016 Marian Machura passed away.

Keywords

PL

Kraków; Marian Machura; Maria Machura; Tyniec

EN

Cracow; Marian Machura; Maria Machura; Tyniec

• Publisher: Stowarzyszenie Polskich Muzyków Kościelnych
• Journal: Musica Ecclesiastica
• Year: 2024
• Issue: 19
• Pages: 115-129

Dates

published

2024-06-29

Contributors

author

Sprada Dominik

References

• Bóg bogaty w miłosierdzie, red. W. Delimat, M. Tuleja, R. Tyrała, W. Zalewski, Kraków 2002.
• Ciebie Boże chwalimy, t. 1-4, red. M. Machura, Tyniec 2005-2008.
• Ciebie Boże chwalimy, z. 1-11, red. M. Machura, Kraków 1983-1988.
• Dąbek Tomasz M., Doc. Marian Machura i XXV-lecie Sekcji Muzyki Instytutu Liturgicznego w Krakowie, „Ruch Biblijny i Liturgiczny 4 (1999), s. 358-363.
• Dekret Metropolity Krakowskiego z dnia 5 marca 1974 roku, w: Teczka Sprawy Komisji ds. Muzyki Kościelnej, Archiwum Archidiecezjalnej Komisji Muzyki Kościelnej w Kurii Metropolitalnej w Krakowie.
• Dyplom Nadania z okazji 750-lecia Kanonizacji Świętego Stanisława, Biskupa i Męczennika, Głównego Patrona Polski, Kraków 2003, Archiwum Rodziny Machurów.
• Jagosz Michał, Katedra Wawelska za czasów pasterzowania Arcybiskupa Karola Wojtyły, w: Karol Wojtyła jako biskup krakowski, red. T. Pieronek, R. M. Zawadzki, t. 1, Kraków 1988, s. 135-155.
• Jan Paweł II, List apostolski Ojca Świętego Jana Pawła II do artystów, Watykan 1999.
• Kanior Marian, Pięćdziesiąt lat działalności Benedyktynów tynieckich (1939-1989), „Analecta Cracoviensia” 23 (1991), s. 325-358.
• Kanior Marian, Tyniec wczoraj i dziś, Kraków 2009.
• Machura Marian i Maria, wywiad z 2006 r., Archiwum Rodziny Autora w Wadowicach.
• Machura Marian, Chór Tyniecki "Hosanna", Repertuar - opracowania pieśni w układzie na chór, Archiwum Rodziny Machurów.
• Machura Marian, Kalendarium Koncertowe, Dokumentacja Przewodu Kwalifikacyjnego na stanowisko docenta Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, Archiwum Akademii Muzycznej w Krakowie, b. sygn.
• Machura Marian, Kompozycje, Dokumentacja Przewodu Kwalifikacyjnego na stanowisko docenta Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, Archiwum Akademii Muzycznej w Krakowie, b. sygn.
• Machura Marian, Mój Przełożony, w: Diligis me? Pasce, t. 2, red. St. Czerwik, M. Mierzwa, R. Majkowska, Sandomierz 2000, s. 749-751.
• Machura Marian, Muzyka Liturgiczna w Kościołach Polskich po Vaticanum II, „Ruch Biblijny i Liturgiczny” 3 (1986), s. 69-75.
• Machura Marian, Odznaczenia i nagrody, Dokumentacja Przewodu Kwalifikacyjnego na stanowisko docenta Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, Archiwum Akademii Muzycznej w Krakowie, b. sygn.
• Machura Marian, Organy w służbie liturgii, „Ruch Biblijny i Liturgiczny” 3 (1987), s. 257-261.
• Machura Marian, Pamiętnik (rękopis), Archiwum Rodziny Machurów.
• Machura Marian, Przebieg pracy zawodowej - pedagogicznej, Dokumentacja Przewodu Kwalifikacyjnego na stanowisko docenta Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, Archiwum Akademii Muzycznej w Krakowie, b. sygn.
• Machura Marian, Świadectwo Średniej Szkoły Muzycznej, Dokumentacja Przewodu Kwalifikacyjnego na stanowisko docenta Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, Archiwum Akademii Muzycznej w Krakowie, b. sygn.
• Machura Marian, Wspomnienia organisty tynieckiego, red. S. Hiżycki, Tyniec 2013.
• Machura Marian, Życiorys artystyczny, Dokumentacja Przewodu Kwalifikacyjnego na stanowisko docenta Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, Archiwum Akademii Muzycznej w Krakowie, b. sygn.
• Marian Machura gra na tynieckich organach, CD, Tyniec 2006.
• „Módl się i pracuj. Miesięcznik Parafii pw. Piotra i Pawła w Krakowie-Tyńcu”, 2006–2012 (miesięcznik), 2013 – (tygodnik).
• Polak Grzegorz, Kto jest kim w Kościele, Warszawa 1999.
• Sczaniecki Paweł, Benedyktyni Polscy, Tyniec 1989.
• Sprada Dominik, Marian Machura (1933-2016) Biografia, Tyniec 2022.
• Szybowska Antonina, Wąsowicz Paweł, Żywe czy martwe? O ewolucji warstwy melodycznej polskich pieśni religijnych, „Teksty z ulicy, Zeszyt memetyczny” 11 (2007), s. 61-68
• Śpiewnik Kościelny ks. Jana Siedleckiego, wyd. 39, red. K. Mrowiec, Kraków 1994.
• Śpiewnik Wawelski, t. 2, z. 1, red. W. Delimat, M. Tuleja, R. Tyrała, W. Zalewski, Kraków 2002.
• Tynieckie Recitale Organowe, programy, Tyniec 1972-2016, Archiwum Rodziny Machurów.
• Tyrała Robert, Muzyka liturgiczna w Polsce w świetle posoborowych synodów diecezjalnych, w: Muzyka i śpiew liturgiczny – materiały z sympozjum, Sandomierz 2002, s. 96-125.
• Tyrała Robert, Rycerz Orderu św. Sylwestra, „Organista” 4 (2001), nr 31-32 (32-33), s. 1-2.
• Umiłowałeś nas do końca (Pięć pieśni religijnych), red. M. Machura, Tyniec 2002.
• Uroczystość przyjęcia Pana Docenta Mariana Machury do Konfraterni Paulinów, program, Kraków-Skałka 2015, Archiwum Rodziny Machurów.
• Zbudniewek Janusz, Marian Machura – Konfrater zakonu Paulinów – nie żyje, „Jasna Góra” 1 (2017), s. 14-16.