Płynna gramatyka. Wybrane problemy metodologii i dydaktyki gramatyki języka włoskiego

• Authors: Słapek Daniel

Title variants

EN

Liquid Grammar: Some Problems Regarding the Methodology and Didactics of Italian Grammar

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Reguły gramatyczne języka włoskiego wciąż podlegają zmianom i reinterpretacjom. Niniejszy artykuł ma na celu omówienie wybranych problemów języka włoskiego z puntku widzenia metodologii nauczania gramatyki. Nie jest to studium nad normą językową, lecz raczej refleksja nad tworzeniem reguł gramatycznych i ich eksplikacją w podręcznikach gramatyki opisowej języka włoskiego pisanych z myślą o obcokrajowcach. Problemy, jakie napotkać mogą czytelnicy gramatyk włoskich, to m.in.: przywoływanie reguł przestarzałych lub brak omówienia nowych, dopuszczalnych form gramatycznych (a zatem rozbieżności między normą gramatyczną a uzusem językowym), brak eksplicytnie wyrażonych reguł dla wybranych problemów językowych, brak omówienia różnic gramatycznych ze względu na społeczne odmiany języka, czy też brak stosownych komentarzy dla problemów gramatycznych sprawiających trudności obcokrajowcom. Spróbuję zaproponować pewne rozwiązania metodologiczne oraz nakreślić cechy gramatyki (podręcznika) na poziomie akademickim, które podobne problemy – przynajmniej w pewnym stopniu – pomogą przezwyciężyć. Omawiane w tekście kwestie zilustrowane są przykładami zaczerpniętymi z popularnych akademickich gramatyk języka włoskiego autorstwa polskich i włoskich językoznawców.

EN

Italian grammar today is still subject to change and reinterpretation. In this article, I attempt to introduce some problems regarding Italian grammar from the point of view of the methodology of grammar didactics. It is not, therefore, a study of the standard Italian language; rather, it is mainly a reflection on the creation of grammar rules and their explication in grammar textbooks that are dedicated primarily to foreigners. The problems that students of Italian grammar may encounter are the following, among others: the presentation of outdated grammar structures (the differences between standard grammar and actual language practice); a lack of explicitly expressed rules for various language problems; a lack of discussion about grammatical differences that result due to sociolinguistic variations; and a lack of appropriate comments for some grammar issues, which cause difficulties for foreigners. I seek to suggest some methodological solutions and to define the features of grammar (textbooks) on an academic level that could help to overcome—at least partially—similar problems. All questions that I discuss in the present text are illustrated with examples taken from popular academic grammar textbooks written by Polish and Italian linguists.

Keywords

PL

gramatyka języka włoskiego; reguły gramatyczne; dydaktyka gramatyki

EN

Italian grammar; grammar rules; grammar didactics

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Italica Wratislaviensia
• Year: 2016
• Issue: 7
• Pages: 231-247

Contributors

author

Słapek Daniel

• Uniwersytet Wrocławski

References

• Bauman, Z. (2006). Płynna nowoczesność. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
• Bobrowski, I. (2007). Językoznawcze pytania egzystencjalne. W R. Laskow- ski, R. Maurkiewicz (red.), Amoenitatel vel lepores philologiae (s. 508– 512). Kraków: IJP PAN, Wydawnictwo Lexis.
• Dardano, M., Trifone, P. (2006 [1989]). Grammatica italiana con nozioni di linguistica (3 a ed.). Bologna: Zanichelli.
• Kaczyński, M. (1996). Gramatyka języka włoskiego. Warszawa: Editions Spo- tkania.
• Katerinov, K. (1992). La lingua italiana per stranieri. Corso medio lezioni (3 a ed.). Perugia: Guerra Edizioni.
• Kilgarriff, A., Baisa, V., Bušta, J., Jakubíček, M., Kovář, V., Michelfeit, J., Rychlý, P., Suchomel, V. (2014). The Sketch Engine: Ten Years On. Lexicography, July 2014, Volume 1, Issue 1, 7–36.
• Kwapisz-Osadnik, K. (2012). Podstawowe wiadomości z gramatyki polskiej i włoskiej. Szkic porównawczy. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Landriani, M.R., Oglio M. (2001). Costruire le competenze linguistiche. Sin- tassi. Milano: Carlo Signorelli Editore.
• Mańczak, W. (1961). Gramatyka włoska. Warszawa: PWN.
• Mańczak, W. (1996). Problemy językoznawstwa ogólnego. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
• Novelli, S. (2015). Si dice? Non si dice? Dipende. L’italiano giusto per ogni situazione. Roma-Bari: Laterza.
• Patota, G., Della Valle, V. (2015 [2011]). Viva la grammatica! La guida più fa- cile e divertente per parlare e scrivere in buon italiano (Nuova edizione aggiornata). Milano: Sperling & Kupfer.
• Sensini, M. (2011 [1997]). La grammatica della lingua italiana (ristampa). Milano: Mondadori.
• Serianni, L. (1991 [1989]). Grammatica italiana. Italiano comune e lingua let- teraria (2 a ed.). Torino: UTET.
• Storni, B. (1993). Gramatyka języka włoskiego (tłumaczenie i opracowanie kontrastywne: J. Szymanowska). Warszawa: Delta.
• Widłak, S. (1997). Mała gramatyka języka włoskiego. Warszawa: Wiedza Powszechna.
• Widłak, S. (1999). Formy i struktury. System morfologiczny i składniowy współczesnego języka włoskiego. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Widłak, S. (2010 [2002]). Gramatyka języka włoskiego. Warszawa: Wiedza Powszechna.
• Widłak, S. (2013). Formy i Struktury. System gramatyczny współczesnego ję- zyka włoskiego. Łódź: Wyższa Szkoła Studiów Międzynarodowych.
• Zawadzka, D. (1993). Gramatyka języka włoskiego. Warszawa: PWN.