Kilka uwag o specyfice badań nad historią kobiet w późnej starożytności i Bizancjum

• Authors: Kosiński Rafał

Title variants

EN

A FEW COMMENTS ON THE SPECIFIC CHARACTER OF THE RESEARCH INTO THE HISTORY OF WOMEN IN LATE ANTIQUITY AND BYZANTIUM

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Niniejszy artykuł jest próbą ukazania najważniejszych trudności w badaniach prowadzonych nad historią kobiet w późnej starożytności i Bizancjum. Wskazuje najistotniejsze różnice w tego typu badaniach dotyczących różnych epok historycznych. Największym problemem w badaniach kobiecych w epokach przed-nowożytnych jest charakter źródeł, których autorkami w niewielkim jedynie zakresie były kobiety, w dodatku przede wszystkim kobiety wywodzące się z elit. Zazwyczaj na świat kobiet w tych czasach patrzymy przez pryzmat autorów, którzy byli mężczyznami, najczęściej również pochodzącymi z elit. Dlatego aby badać dzieje kobiet w antyku i Bizancjum, trzeba przede wszystkim wykorzystywać metodologię charakterystyczną dla studiów klasycznych, umiejętnie łącząc ją z metodologią wypracowaną dla zgłębiania historii kobiet.

EN

The present article aims to show the most important difficulties connected with the research on the history of women in Late Antiquity and Byzantium. It also points to the significant differences that exist in suchstudies as relating to various historical periods. The major problem occurring in the women’s studies focused on pre-modern periods is the nature ofthe sources as represented by only a very limited number of female authors (most of whom would represent the elite circles of society). Most often, theworld of women in that period is depicted from the perspective of male authors, usually members of the upper classes themselves. For this reason, the study of the history of women in Antiquity and in the Byzantine period should require the use of the methodology specific to classical studies withthe reliance on the applicable methods elaborated for the purposes of women’s studies.

Keywords

PL

dzieje kobiet w antyku; kobiety w Bizancjum; proweniencja źródeł antycznych

EN

history of women in Antiquity; women in the Byzantine Empire; provenance of sources in Antiquity

• Publisher: Wydawnictwo HUMANICA
• Journal: Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
• Year: 2020
• Issue: 2(9)
• Pages: 9-25

Dates

published

2020-12-30

Contributors

author

Kosiński Rafał

• Uniwersytet w Białymstoku

References

• Angelidi, Christine. Pulcheria. La Castita al Potere, (Milano: Jaca Book, 1998).
• Bagnall Roger S., Frier Bruce W. The Demography of Roman Egypt, (Cambridge: Cambridge University Press, 1994).
• Bagnall, Roger S. Reading Papyri, Writing Ancient History, (London – New York: Routledge, 2019).
• Barnard, Sylvia. „Hellenistic Women Poets”, The Classical Journal, t. 73.3, 1978, 210.
• Battistini, Yves. Poétesses grecques. Sapphô, Corinne, Anytè..., (Paris: Imprimerie Nationale, 1998).
• Beaucamp, Joëlle. Le statut de la femme à Byzance (4e-7e siècle), (Paris: De Boccard, 1990-1992).
• Berman, Daniel W. „The Language and Landscape of Korinna”, Greek, Roman, and Byzantine Studies, t. 50, 2010, 41-62.
• Bieżuńska-Małowist, Iza. Kobiety antyku. Talenty, ambicje, namiętności, (Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1993).
• Boudewijn Sirks, „From the Theodosian to the Justinian Code”, w: Atti dell’ Accademia Romanistica Costantiniana: VI Convegno Internazionale, (Perugia: Libreria universitaria, 1986), 265-302.
• Bowman, Laurel. "The 'Women's Tradition' in Greek Poetry", Phoenix, t. 58.1, 2004, 16.
• Bravo, Benedetto, Wipszycka, Ewa. Wprowadzenie do źródłoznawstwa antycznego, w: Ewa Wipszycka (red.) Vademecum historyka starożytnej Grecji i Rzymu, tom I, (Warszawa: Państwoe Wydawnictwo Naukowe, 1982), 9-11.
• Brock, Sebastian P., Harvey Susan A. (red.), Holy Women of the Syrian Orient, (Berkeley – Los Angeles – London: University of California Press, 1998).
• Browning, Robert. „Literacy in the Byzantine World”, Byzantine and Modern Greek Studies, t. 4, 1978, 39-54.
• Cesaretti, Paolo. Teodora, przeł. Bogumiła Bielańska, (Warszawa: Świat Książki, 2003).
• Diringer, David. The Book before Printing: Ancient, Medieval and Oriental, (New York: Dover Publications, 1982).
• Dzielska, Maria. Hypatia z Aleksandrii, 2. wyd., (Kraków: Universitas, 2006).
• Garland, Lynda. Byzantine Empresses: Women and Power in Byzantium, AD 527–1204, (London – New York: Routledge, 1999).
• Gouma-Peterson, Thalia (red.). Anna Komnene and Her Times, (New York: Garland Publishing, Inc., 2000).
• Grieser, Heike. Olympias, [w:] Reallexikon für Antike und Christentum, t. 26, (Stuttgart: Anton Hiersemann Verlag, 2015), 125-131.
• Gutzwiller, Kathryn J. „Anyte's Epigram Book”, Syllecta Classica, t. 4, 1993, 71-89.
• Harries, Jill. Law and Empire in Late Antiquity, (Cambridge: Cambridge University Press, 1999).
• Harris, William V. Ancient Literacy, (Cambrdige, Mass. – London: Harvard University Press, 1989).
• Hefele, Charles J. Leclercq, Henri. Histoire des conciles d’après les documents originaux, (Paris: Letouzey et Ané, Éditeurs, 1907-1952).
• Herrin, Judith. Women in Purple: Rulers of Medieval Byzantium, (London: Phoenix Press 2002).
• Hill, Barbara. Imperial Women in Byzantium 1025–1204. Power, Patronage and Ideology, (New York: Routledge, 1999).
• Hillner, Julia. “Empresses, Queens, and Letters: Finding a ‘Female Voice’ in Late Antiquity?”, Gender & History, t. 31.2, 2019, 353-382.
• Holmes, Catherine. Waring, Judith (red.). Literacy, Education and Manuscript Transmission in Byzantium and Beyond, (Leiden – Boston – Cologne: Leiden – Boston – Cologne: Brill, 2002).
• Holum, Kenneth G. Theodosian Empresses. Women and Imperial Dominion in Late Antiquity, (Berkeley – Los Angeles: University of California Press 1982).
• Ilski, Kazimierz. „Eudokia Athenais – eine Dichterin in der Welt der Politik“, w: Motivi e forme della poesia cristiana antica tra scrittura e tradizione classica. XXXVI Incontro di studiosi dell’antichità cristiana, Roma, 3-5 maggio 2007, (Roma: Institutum patristicum Augustinianum, 2008), 443-451.
• James, Liz. “The Role of Women”, w: Elizabeth Jeffreys, John Haldon, Robin Cormack (red.) The Oxford Handbook of Byzantine Studies, (Oxford: Oxford University Press, 2008), 643-651.
• James, Liz. Empresses and Power in Early Byzantium, (London – New York: Leicester University Press, 2001).
• James, Liz. Women, men, and eunuchs: gender in Byzantium, (London – New York: Routledge, 1997).
• Kompa, Andrzej. „Kobieta rzymska, kobieta bizantyńska – co studia klasyczne mogą zaoferować dzisiejszym gender studies?”, w: Bożena Czwojdrak, Agata A. Kluczek (red.). Kobieta i władza w czasach dawnych, (Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego 2015), 49–68.
• Kouli, Maria. “Life of St. Mary of Egypt”, w: Alice-Mary Talbot (red.), Holy Women of Byzantium. Ten Saints` Lives in English Translation, (Washington D.C.: Dumbarton Oaks Research Library and Collection, 1996), 65-93.
• Lardinois, Andre, McClure Laura (red.). Making Silence Speak. Women’s Voices in Greek Literature and Society, (Princeton: Princeton University Press, 2018).
• Leszka, Małgorzata B., Leszka, Mirosław J. Bazylisa. Świat bizantyńskich cesarzowych. IV-XV wiek, (Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2017).
• Musiał, Danuta. „Kobieta i mężczyzna w świecie antycznym: uwagi o starych sporach i nowych oczekiwaniach”, Klio. Czasopismo poświęcone dziejom Polski i powszechnym, t. 26, 2013, 5-16.
• Neville, Leonora. Anna Komnene: the life and work of a medieval historian, (New York: Oxford University Press, 2016).
• Patlagean, Évelyne. “Discours écrit, discours parlé. Niveaux de culture à Byzance aux VIIe-XIe siècles”, Annales ESC, t. 34, 1979, 264-278.
• Patlagean, Évelyne. Pauvreté économique et pauvreté sociale à Byzance: 4e-7e siècles, (Paris: Mouton, 1977).
• Powell, Jim. The Poetry of Sappho, (Oxford: Oxford University Press, 2007).
• Robbins, Emmet. „Telesilla“, w: Der Neue Pauly, t. 12/1, (Stuttgart: Metzler Verlag, 2002), 96.
• Rudakow, Aleksandr. Очерки византийской культуры по данным греческой агиографии, (Moskwa: b.m.w., 1917).
• Świderkówna, Anna (red.). Słownik pisarzy antycznych, (Warszawa: Wydawnictwo Wiedza Powszechna, 2001).
• Talbot, Alice-Mary (red.). Holy Women of Byzantium. Ten Saints` Lives in English Translation, (Washington D.C.: Dumbarton Oaks Research Library and Collection, 1996).
• Tanaseanu-Döbler, Ilinca. “Sosipatra – Role Models for “Divine” Women in Late Antiquity”, w: Maria Dzielska, Kamilla Twardowska (red.), Divine Men and Women in the History and Society of Late Hellenism, (Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2013), 123-147.
• Twardowska, Kamilla. “Religious Foundations of Empress Athenais Eudocia in Palestine”, w: Kamilla Twardowska, Maciej Salamon, Sławomir Sprawski, Michał Stachura, Stanisław Turlej (red.), Within the Circle of Ancient Ideas and Virtues. Studies in Honour of Professor Maria Dzielska, (Kraków: Towarzystwo Wydawnicze „Historia Iagellonica, 2014), 307-317.
• Twardowska, Kamilla. Cesarzowe bizantyjskie 2 poł. V w. Kobiety a władza, (Kraków: Towarzystwo Wydawnicze „Historia Iagellonica”, 2006)
• Winniczuk, Lidia. Twórczość poetek greckich, (Warszawa: Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1956).
• Wipszycka, Ewa. „Źródła normatywne świeckie”, w: Ewa Wipszycka (red.), Vademecum historyka starożytnej Grecji i Rzymu, t. III, Źródłoznawstwo czasów późnego antyku, (Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1999), 585-617.
• Wipszycka, Ewa. Drugi dar Nilu czyli o mnichach i klasztorach w późnoantycznym Egipcie, (Kraków: Wydawnictwo Tyniec, 2014), 298-304.
• Wipszycka, Ewa. Kościół w świecie późnego antyku, (Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1994).
• Wipszycka, Ewa. Robert Wiśniewski, „Hagiografia późnoantyczna”, w: Ewa Wipszycka (red.), Vademecum historyka starożytnej Grecji i Rzymu, t. III, 221-333.
• Wipszycka, Ewa. „Z problematyki badań nad zasięgiem znajomości pisma w starożytności”, Przegląd Historyczny, t. 74, 1983, 1-27.

Identifiers

DOI

10.15290/cnisk.2020.02.09.01