Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

PL EN


2015 | 1(24) | 151-166

Article title

Wpływ GMO i żywności transgenicznej na bezpieczeństwo ekologiczne i zdrowotne w Polsce

Content

Title variants

EN
Impact of GMO and transgenic food on environmental and health safety in Poland

Languages of publication

PL

Abstracts

PL
Osiągnięcia genetyki i biologii molekularnej ostatnich dziesięcioleci przyniosły nowe możliwości modyfi kowania genotypu organizmów na drodze biomanipulacji. Możliwości te zaczęto najpierw wykorzystywać w medycynie i przemyśle farmaceutycznym, a następnie w praktyce hodowlanej roślin i zwierząt. Jednak od początku budzą one zarówno entuzjazm, jak i obawy. Technologia GMO stosowana w odniesieniu do mikroorganizmów, wykorzystywanych w przemyśle czy farmacji, zasadniczo nie budzi kontrowersji, ponieważ GMO znajdują się w obiegu zamkniętym i nie wydostają się do środowiska. Obawy zaczynają się, gdy modyfi kacje genetyczne dotyczą roślin uprawnych i zwierząt hodowlanych. GMO wkracza wówczas do produkcji żywności, która odbywa się w środowisku naturalnym. Niniejszy artykuł poświęcony jest wybranym problemom związanym z uprawą roślin genetycznie zmodyfi kowanych (GMO) na szeroką skalę. Obok kwestii dotyczących bezpośrednio GMO poruszono zagadnienia związane z wpływem GMO na zdrowie człowieka i jego środowisko. Postawiono pytanie, czy nowa żywność, żywność zmodyfi kowana genetycznie, spełnia warunki bezpieczeństwa ekologicznego i zdrowotnego.
EN
Achievements of genetics and molecular biology over recent decades have brought new opportunities such as possibility to modify the genotype of organisms by biomanipulation. Th ose opportunities have been used in medicine, the pharmaceutical industry and the practice of breeding plants and animals. Since the beginning they aroused enthusiasm but also raised concerns. GMO technology applied in relation to micro-organisms which are used in the industry or pharmacy, generally don’t raise any controversy because GMOs are being held in a closed circuit and don’t leak into the environment. Concerns are starting to appear when genetic modifi cations concern crops and livestock. GMOs enters then to food production, which takes place in the natural environment. Th is article is dedicated to a few selected problems that are part of more complex issues associated with the introduction of large-scale cultivation of genetically modifi ed organisms (GMO). In addition to issues directly concerning GMO, there are also issues presented that relate to the benefi ts and risks that GMO poses or may pose to human health and the environment. Questions have been raised whether the new food – genetically modifi ed food, satisfi es the conditions of environmental safety and health.

Year

Issue

Pages

151-166

Physical description

Dates

published
2015

Contributors

  • Zakład Ekonomii Wydział Administracji i Nauk Społecznych Politechnika Warszawska

References

  • Beversdorf W. D., Hume D. J., 1984, OAC triton spring rapeseed Canadian Journal of Plant Science, 64(4)
  • Ciszek M., 2008, Bezpieczeństwo ekologiczne jako element bezpieczeństwanarodowego (państwa), w: Droba R., Bobryk A., Jakubiak M. (red.),Młodzież akademicka w kreowaniu nauki, Wyd. AP, Siedlce
  • Codex Alimentarius, 1997, Hazard Analysis and Critical Control Point (HACCP) System and Guidelines for its application, Food Hygiene Basic Texts, FAO/WHO Rzym
  • Dyrektywa Rady 93/43//EEC w sprawie higieny środków spożywczych.
  • Dyrektywa 2001/18/WE z 12 marca 2001 r. w sprawie zamierzonegouwalniania do środowiska organizmów zmodyfi kowanych genetyczniei uchylająca dyrektywę Rady 90/220/EWG.
  • Finz S., 2014, GMO s: Research Says Th ey’ll Help End Starvation, but Americans Remain Wary, http://alumni.berkeley.edu/california-magazine.
  • Hałat Z., 2004. Alergeny organizmów genetycznie zmodyfikowanych ,,Alergia”.Nr 3/21.
  • Hull Z., 2008, Bezpieczeństwo ekologiczne (hasło), w: Ciszek M. (red.),Słownik bioetyki, biopolityki i ekofilozofi i, (red.) M. Ciszek, Wyd.PTF, Warszawa.
  • Jeff rey M. Smith S., 2007, Nasiona kłamstwa, Wydawnictwo: Fundacja ProScientiae.
  • Klümper W., Qaim M. A., 2014, Meta-Analysis of the Impacts of GeneticallyModifi ed Crops, Department of Agricultural Economics and RuralDevelopment, Georg-August- University of Goettingen, Goettingen,Germany, November 03, DOI: 10.1371/journal.pone.0111629
  • Korporowicz W., 2009, Zadania sektora ochrony zdrowia a dostęp do usług medycznych w Polsce, w: Nojszewska E., Kierunki rozwoju systemu ochrony zdrowia w Polsce, SGH, Warszawa.
  • Kurek A., 2008, Rolnictwo ekologiczne czy inżynieria genetyczna?, referat wygłoszony na V Lubelskim Festiwalu nauki 23 września 2008 r. na Wydziale UMCS w Lublinie.
  • Li G., Wang Y., Liu B., Zhang G., 2014, Transgenic Bacillus thuringiensis (Bt) Rice Is Safer to Aquatic Ecosystems than Its Non-Transgenic Counterpart, University of Tennessee, journal.pone, United States of America.
  • Linkiewicz A., Wiśniewska I., Sowa S., 2006. Molekularne metody wykrywaniai identyfikacji organizmów genetycznie zmodyfikowanych(GMO). Biotechnologia 3 (74).
  • Lisowska K., 2011, Zboża genetycznie modyfikowane (GM) w rolnictwie– aspekty zdrowotne, środowiskowe i społeczne, Biuletyn Komitetu Ochrony Przyrody, PAN /201.
  • Lisowska K., Chorąży M., 2011, Dlaczego mówimy nie dla GMO w polskim rolnictwie. Nauka 4/2011.
  • Nowak J., 2007 Genetycznie modyfikowane organizmy (GMO) i żywność transgeniczna a konkurencyjność rolnictwa i żywności ekologicznej,w: Zmiany jakościowe w otoczeniu a konkurencyjność przedsiębiorstw– ujęcie regionalne i sektorowo- branżowe, (red) P. Borowski, Wydawnictwo Adam, Warszawa.
  • Olczek R., 2011, GMO – problem biologiczny i społeczny. Głos w dyskusji,Biuletyn Komitetu Ochrony Przyrody PAN 2/2011.
  • Pokruszyński W., 2013, Filozofi czne aspekty bezpieczeństwa personalnego,
  • Wyższa Szkoła Gospodarki Euroregionalnej im. Alcide De Gasperi w Józefowie, JoMS 1/16/2013 Raport Instytute for Prospective Technological Studies 2006.
  • Rozporządzenie (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Radyz 22 września 2003 r. w sprawie genetycznie zmodyfikowanej żywnościi paszy Genetic roulette, The documented healy risk of genetically engineered foods.
  • Strona internetowa http://www.farmio.com/zakaz-uprawy-roslin-gmo-wpolsce-kukurydzy-mon-810-i-ziemniaka-amflora.
  • Strona internetowa http://www.naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news,393132,naukowcy-o-gmo-w- rolnictwie.html
  • Szejniuk A., 2013, Rola audytu wewnętrznego w zarządzaniu bezpieczeństwem,Wyższa Szkoła Gospodarki Euroregionalnej im. Alcide De Gasperi w Józefowie, JoMS 1/16/2013.
  • Ustawa o nasiennictwie z 9 listopada 2012.
  • Wiąckowski S.K., 2008, Genetycznie modyfikowane organizmy – obietnice i fakty, Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko.

Document Type

Publication order reference

Identifiers

ISSN
1734-2031

YADDA identifier

bwmeta1.element.desklight-aea34b8d-51ac-4d1d-bb64-3497ac26c924
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.