Zielonogórskie muzealnictwo winiarskie w latach 1922-2017

• Authors: Cincio Arkadiusz

Title variants

EN

The wine collections and exhibitions in Zielona Góra from 1922 to 1934

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

W artykule przedstawiony jest rozwój kolekcji i wystaw muzealnych związanych z winiarstwem zielonogórskim. Pierwsze kolekcje muzealne dokumentujące historię winiarstwa w Zielonej Górze i regionie powstały jeszcze przed I wojną światową. Ich rozwój był związany z postępem technologicznym oraz stopniowym zmniejszaniem się skali upraw. Kolekcje te są systematycznie rozwijane, głownie przez Muzeum Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze . Historia wystaw o charakterze winiarskim sięga roku 1922 r ., w którym założono zielonogórskie Heimatmuseum. Stała wystawa Działu Winiarskiego była w latach 60. i 70. XX w. wiodącą ekspozycją Muzeum Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze. Obecnie winiarska przeszłość regionu jest prezentowana w kilku placówkach muzealnych i paramuzealnych położonych w województwie lubuskim. Ich funkcjonowanie jest wspierane przez władze samorządowe. Odradzające się winiarstwo stanowi bowiem jedną z głównych atrakcji turystycznych województwa.

EN

The article presents the development of the collections and the exhibitions related to the viticulture in Zielona Góra. The first museum collections documenting the history of the winemaking in Zielona Góra and the region were created before the First World War. Their development was related to technological progress and a gradual decrease in crop area. These collections are systematically developed, mainly by the Museum of the Lubusz Region in Zielona Góra. The history of wine exhibitions dates back to 1922. That year the Heimatmuseum in Zielona Góra was established. In the 1960s and 1970s, the permanent winemaking presentation was the leading exhibition of the Museum of the Lubusz Region in Zielona Góra. Currently, the viticultural history of the region is presented in several museums and other facilities located in the Lubuskie Voivodeship. Their functioning is supported by self-government authorities. The revitalizing viticulture is one of the main tourist attractions of the region.

Keywords

PL

Muzeum; muzealogia; wino; historia

EN

Museum; museology; wine; history

• Publisher: Instytut Historii Uniwersytetu Zielonogórskiego
• Journal: In Gremium. Studia nad Historią, Kulturą i Polityką
• Year: 2019
• Volume: 13
• Pages: 153-166

Contributors

author

Cincio Arkadiusz

• Muzeum Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze

References

• Bujkiewicz Z ., Dzieje społeczno-gospodarcze Zielonej Góry w XIX i początkach XX wieku, [w:] Historia Zielonej Góry, t . 2: Dzieje miasta w XIX i XX w., red . W . Strzyżewski, Zielona Góra 2012, s . 93-166 .
• Cincio A ., Dar z Oppenheim, „Winiarz Zielonogórski” 2006, nr 11, s . 11 .
• Cincio A ., Wystawy historyczne realizowane przez zielonogórskie muzeum w latach 1960-1989, „Studia Zachodnie” 2013, t . 18, s . 183-198 .
• Ciosk A ., 70 lat wystawiennictwa w zielonogórskim muzeum, „Muzealnictwo” 1994, t . 36, s . 65-76 .
• Ciosk A ., Heimatmuseum w Zielonej Górze, [w:] Muzea zielonogórskie, red . A . Toczewski, Zielona Góra 1996, s . 55-63 .
• Ciosk A ., Historia Muzeum w Zielonej Górze (1). Powstanie Heimatmuseum, „Museion” 2000, nr 6, s . 11 .
• Ciosk A ., Historia Muzeum w Zielonej Górze (3). Kształt ekspozycji u progu lat trzydziestych XX w., „Museion” 2001, nr 8, s . 20-21 .
• Ciosk A ., Historia Muzeum w Zielonej Górze (5). Rozbudowa wystawa Heimatmuseum (pierwsza połowa lat 40. XX w., „Museion” 2002, nr 12, s . 11-14 .
• Ciosk A ., Sytuacja muzeum w zielonej Górze po II wojnie światowej (1945-1948), „Studia Zielonogórskie” 2002, t . 8, s . 55-66 .
• Ciosk A ., Zielonogórskie Heimatmuseum jako wyraz  niemieckiej kultury regionalnej, „Studia  Zielonogórskie” 2000, t . 6, s . 51-60 .
• Claudé B . Heimatmuseum [w:] Grüberger Lexikon [maszynopis] .
• Clauß E ., Führer durch Grünberg in Schlesien und seine nähere Umgebung, Grünberg 1928 .
• Duma E ., Otwarcie Muzeum Wina, „Museion” 2009, nr 24, s . 4-5 .
• Dzieżyc L ., Starej cyny blask, „Pionierzy” 2002, nr 3, s . 20-21 .
• Dzwonkowski, T ., Zielona Góra w latach 914-1945, [w:] Historia Zielonej Góry, t . 2: Dzieje miasta w XIX i XX w., red . W . Strzyżewski, Zielona Góra 2012, s . 203-386 .
• Gläser E ., Aus schlesischen Heimatmuseen, „Schlesische Monatshefte” 1932, nr 11, s . 375-383 .
• Gläser E . Schlesische Heimatmuseen [w:] Deutsche Stadt – Deutsches Land, Berlin 1923, s . 30-35 .
• Kieszkowski W ., Zagadnienie muzeów na Ziemiach Odzyskanych, „Pamiętnik Muzealny” 1947, z . 8, s . 58-59 .
• Klose M ., Das Grünberger Heimatmuseum, „Grünberger Hauskalender” 1924, s . 35-44 .
• Klose M ., Das Grünberger Heimatmuseum (t. 1), „Grünberger Wochenblatt” 1970, nr 2, s . 1-3 .
• Klose M., Gänge durch das Grünberger Heimatmuseum, Grünberg 1930 .
• Klose M ., Vereinigung für Heimatschutz und Heimatpflege in Stadt und Kreis Grünberg, „Grünberger Hauskalender” 1936, s . 104-105 .
• Kraśko Z ., Czterdzieści lat Działu Winiarskiego (1), „Winiarz Zielonogórski” 2006, nr 12, s . 7-8 .
• Kraśko Z ., „Dom Winiarza” w Zielonogórskim Parku Etnograficznym , „Zwornik” 1981 nr 2, s . 41-49 .
• Kraśko Z ., Historia domu Winiarza, „Pionierzy” 2000, nr 3, s . 19-20 .
• Kraśko Z ., Obrazy zielonogórskiego winiarstwa, [katalog wystawy], Zielona Góra 1997 .
• Kres B ., Działalność Muzeum w Zielonej Górze w latach 1945-1958, „Zielonogórskie Zeszyty Muzealne”, 1974, t . 4, s . 219-225 .
• Kres, B . Dział winiarski w Muzeum Okręgowym w Zielonej Górze, „Muzealnictwo” 1963, t . 11, s . 57-60 .
• Kres B ., Dział winiarski Muzeum Ziemi Lubuskiej, Zielona Góra 1966 .
• Kres B ., Winiarstwo antyczne w kolekcji Muzeum Okręgowego w Zielonej Górze, „Z Otchłani Wieków” 1962, nr 1, s . 83-86 .
• Kres B ., Zielonogórski jedynak, „Nadodrze” 1964, nr 11, s . 5-7 .
• Kubczak J ., Wazy antyczne w kolekcji gołuchowskiej, „Muzealnictwo” 1961, t . 10, s . 24-31 .
• Kuleba M., Ampelografia Zielonej Góry, Zielona Góra 2005 .
• Kuleba M, Topografia winiarska Zielonej Góry, Zielona Góra 2010 .
• Marchelek K ., Sprawozdanie z działalności Muzeum Ziemi Lubuskiej za lata 1960-1966, „Zielonogórskie Zeszyty Muzealne”, 1969, t . 1, s . 199 .
• Muzeum dobrego trunku, „Metro” 2006, nr 846 , s . 7 .
• Muzeum Wina w Zielonej Górze [folder], Zielona Góra bd . [2018] .
• Muzea w województwie zielonogórskim. Sprawozdanie z działalności w latach 1976-1978, Zielona Góra 1978 .
• O tworzeniu ekspozycji winiarskiej w Zielonej Górze z dr Bogdanem Kresem rozmawia Zdzisława Kraśko, „Museion” 2000, nr 5, s . 6-7 .
• Opaska J ., Albert Severin (1951-1934), [w:] Zapisali się w dziejach Środkowego Nadodrza, red . P . Bartkowiak, J . Kuczer, D . Kotlarek, Zielona Góra 2009, s . 81-94 .
• Pasikowski T ., W zielonogórskim muzeum straszą Habsburgowie, „Głos Wielkopolski” 16 .05 .1948 .
• Talarowska L ., O program rozwoju muzeów okręgu lubuskiego, „Muzealnictwo” 1961, t . 10, s . 125-129 .
• Toczewski A ., Zielonogórskie Muzeum Wina, „Museion” 2006, nr 18, s . 2-3 .
• Verwalungsbericht der Stadt Grünberg in Schlesien 1911-1922, Grünberg 1923 .