Walor dowodowy confessio simulantis w orzecznictwie Trybunału Roty Rzymskiej

• Authors: Wojciech Góralski

Title variants

EN

A proof value of confessio simulantis in the Roman Rota Judicature

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Znaczącym novum KPK z 1983 r. jest nadanie waloru dowodowego oświadczeniom stron w sprawach nullitatis matrimonii (can. 1536 § 2), co powtarza instrukcja Dignitas connubii (art. 180 § 1). Ponadto w art. 181 tejże instrukcji stwierdza się, iż gdy chodzi o zeznania stron pozasądowe przeciwko ważności małżeństwa oraz inne ich oświadczenia pozasądowe przedstawione w sądzie, to do sędziego należy ocena ich znaczenia, po wzięciu pod uwagę wszystkich okoliczności. Z kolei motu proprio Franciszka Mitis Iudex stanowi, iż w sprawach o nieważność małżeństwa zeznanie sądowe i oświadczenia stron, wsparte znacząco przez świadków co do ich wiarygodności, mogą mieć moc pełnego dowodu, którą winien ocenić sędzia, uwzględniając wszystkie wskazówki i poszlaki. Analiza orzecznictwa Roty Rzymskiej w sprawach z symulacji pozwala poznać szereg wypracowanych przez ten trybunał zasad interpretacyjnych w odniesieniu zarówno do confessio iudicialis, jak i extraiudicialis. Jednocześnie potwierdza, że walor dowodowy w postaci confessio simulantis w obszarze wymienionej kategorii spraw jest znaczący.

EN

An important novum in the Code of Canon Law dated 1983 is placing a proof value on statements of parties in nulliatits matrimonii cases (can. 1536 § 2), which is repeated in Dignitas connubii Instruction (art. 180 § 1). What is more, it is stated in art. 181 of this Instruction that when it comes to extrajudicial statements of parties concerning the validity of marriage as well as other their extrajudicial statements presented in court, it is a judge whose role is to evaluate their importance, after considering all circumstances. Francis’ Mitis Iudex motu proprio on the other hand states that in cases on the validity of marriage court testimonies and statements of parties, the credibility of which is importantly supported by witnesses, can serve as full evidence, which should be evaluated by a judge who takes all hints and circumstantial evidence into account. The analysis of the Roman Rota judicature in cases on simulation enables to learn about a number of interpretational rules developed by this tribunal both in relation to confession iudicialis and extraiudicalis. At the same time it confirms that the proof value in the form of confession simulantis in the area of the abovementioned category of matter is of importance.

Keywords

PL

małżeństwo; nieważność małżeństwa; dowód; symulacja zgody małżeńskiej; wyznanie symulanta

EN

marriage; invalidity of marriage; proof; simulation of marriage consent; a confession of a person simulating marriage

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Nauk Prawnych
• Year: 2016
• Volume: 26
• Issue: 1
• Pages: 91-124

Contributors

author

Wojciech Góralski

• Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

References

• Arroba Conde Manuel J., Diritto processuale canonico, Marcianum Press, Roma 2006.
• Bonnet Piero A., Le dichiarazioni delle parti [parte seconda], „Periodica” 103 (2014), z. 4, s. 495-628.
• Burke Raymund L., La ,,confessio iudicialis” e le dichiarazioni giudiziali delle parti, [w:] I mezzi di prova nelle cause matrimoniali secondo la giurisprudenza rotale, Libreria Editrice Vaticana, Città del Vaticano 1995, s. 15-30.
• Caberletti Giordano, Le dichiarazioni delle parti (artt.177-182), [w:] Piero A. Bonnet, C. Gullo (red.), Il giudizio di nullità del matrimoniale dopo l’istruzione ,,Dignitas connubii”, III: La parte dinamica del processo, Libreria Editrice Vaticana, Città del Vaticano 2008, s. 343-360.
• Del Amo Luigi, Commento al can. 1536, [w:] Juan I. Arrieta (red.), Codice di Diritto Canonico, Libreria Universitaria, Roma 2004, s. 1113-1115.
• Doran Thomas, Al can. 1537, [w:] VV. AA., Comentario exegético al Código de Derecho Canónico, t. IV/2, Universidad Pamplona, Pamplona 1996, s. 1301-1302.
• Garcia Failde Juan J., Tratado de derecho procesal canónico, Universidad de Salamanca, Salamanca 1975.
• Góralski Wojciech, Matrimonium facit consensus. Z orzecznictwa Roty Rzymskiej w sprawach o nieważność małżeństwa z tytułów dotyczących zgody małżeńskiej (1984-1997), Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa 2000.
• Góralski Wojciech, Matrimonium facit consensus. Z orzecznictwa Trybunału Roty Rzymskiej w sprawach o nieważność małżeństwa rozpoznanych z tytułów dotyczących zgody małżeńskiej (1991-2013), Płocki Instytut Wydawniczy, Płock 2014.
• Góralski Wojciech, Wykluczenie „bonum prolis” w opublikowanych wyrokach Roty Rzymskiej z 2002 r., „Ius Matrimoniale” 18/24 (2013), s. 73-99.
• Góralski Wojciech, Wykluczenie „bonum sacramenti” w opublikowanych wyrokach Trybunału Roty Rzymskiej z 2004 r., „Ius Matrimoniale” 25 (2014), nr 2, s. 5-30.
• Grocholewski Zenon, De exclusione indissolubilitatis ex consensu matrimoniali eiusque probatione, M. D’Auria, Napoli 1973.
• Gullo Carlo, Gullo Alessia, Prassi processuale nelle cause canoniche di nullità del matrimonio. Terza edizione aggiornata con l’Instr. ,,Dignitas connubii” del 25 gennaio 2005, Libreria Editrice Vaticana, Città del Vaticano 2009.
• Hilbert Michael P., La dicharazione delle parti nel processo matrimoniale, „Periodica” 84 (1995), s. 735-755.
• Leszczyński Grzegorz, Exclusio boni fidei jako symulacja zgody małżeńskiej (kan. 1101 § 2 KPK), Archidiecezjalne Wydawnictwo Łódzkie, Łódź 2004.
• Llobell Joaquín, La genesi dei dispositi normativi sul valore probatorio delle dichiarazioni delle parti: raggiungimento del principio della liberta valutazione delle prove, [w:] Sandro Gherro (red.), Confessione e dichiarazione delle parti nelle cause canoniche di nullità matrimoniale, Edizioni Cedam, Padova 2003, s. 99-145.
• Navarrete Urbano, Conflictus inter forum internum et externum in matrimonio, [w:] Investigationes theologico-canonicae, Università Gregoriana Editrice, Roma 1978, s. 333-346.
• Ortiz Miguel A., La forza probatoria delle dichiarazioni delle parti nelle cause di nullità del matrimonio, [w:] Héctor Franceschi, Miguel A. Ortiz (red.), Verità del consenso e capacità di donazione. Temi di diritto matrimoniale e processuale canonico, Edusc, Roma 2009, s. 387-449.
• Ortiz Miguel A., La valutazione delle dichiarazioni delle parti e della loro credibilità [commento alla sentenza c. Caberletti del 22 giugno 2006], „Ius ecclesiae” 19 (2007), nr 1, s. 157-179.
• Paganin Gianna, Le dicharazioni delle parti e il loro valore probatorio nel processo canonico di nullità matrimoniale, [w:] Janusz Kowal, Joaquín Llobell (red.), ,,Iustitia et iudicium”. Studi di diritto matrimoniale e processuale canonico in onore di Antoni Stankiewicz, t. III, Libreria Editrice Vaticana, Città del Vaticano 2010, s. 1813-1832.
• Pompedda Mario F., Il valore probativo delle dicharazioni delle parti nella nuova giurisprudenza della Rota Romana, „Ius Ecclesiae” 5 (1993), s. 437- 468.
• Putrino Giuseppe, L’inattendibilità processuale delle parti, [w:] Janusz Kowal, Joaquín Llobell (red.), ,,Iustitia et iudicium”. Studi di diritto matrimoniale e processuale canonico in onore di Antoni Stankiewicz, t. III, Libreria Editrice Vaticana, Città del Vaticano 2010, s. 1833-1853.
• Stankiewicz Antoni, De iurisprudentia rotali recentiore circa simulationem totalem et partialem (cc. 1101 § 2 CIC; 824 § 2 CCEO), „Monitor ecclesiasticus” 122 (1997), nr 2, s. 189-234.
• Stankiewicz Antoni, La simulazione del consenso in generale, „Ius ecclesiae” 14 (2002), nr 3, s. 639-654.
• Stankiewicz Antoni, Valutazione delle prove secondo l’Istruzione, [w:] Juan I. Arrieta (red.), L’Istruzione ,,Dignitas connubii” nella dinamica delle cause matrimoniali, Marcianum Press, Venezia 2006, s. 80-95.
• Świto Lucjan, Exclusio boni prolis jako tytuł nieważności małżeństwa, Wydawnictwo Wyższego Seminarium Duchownego Metropolii Warmińskiej „Hosianum”, Olsztyn 2003.
• Torre Joannes, Processus matrimonialis, Libreria Antiquaria Gozzini, Napoli 1956.
• Zuanazzi Ilaria, La prova della simulazione del matrimonio canonico con particolare riferimento all’esclusione del,,bonum prolis”e ,,del bonum coniugum”, [w:] La prova di nullità matrimoniale secondo la giurisprudenza della Rota Romana, Libreria Editrice Vaticana, Città del Vaticano 2011, s. 197-228.

Identifiers

DOI

10.18290/rnp.2016.26.1-5