Norma językowa w świetle współczesnych modeli opisów składniowych

• Authors: Moroz Andrzej

Title variants

EN

Language Norm and Contemporary Models of Syntactic Description

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Prezentowany tekst dotyczy wpływu zmian opisów składniowych na oceny normatywne. W sposób szczególny rozważa on miejsce norm językowych we współczesnych modelach syntaktycznych, podejmując zwłaszcza problem wpływu kształtu jednostek języka na procedury oceny poprawności takich wyrażeń. Dodatkowo zwraca się uwagę na zbiór jednostek nienotowanych wcześniej przez słowniki i opracowania normatywne, uwzględniając m.in. wyrażenia lokujące się ponad płaszczyzną zdania oraz wskazując na ich szczególne właściwości łączliwościowe.

EN

The present text concerns the influence that changes of syntactic description exert on normative decisions. In particular, it discusses the place of language rules in modern syntactic models, undertaking especially the problem of the relationship between the shape of the lexical units and the procedures for assessing their correctness. Additionally, the article draws attention to a collection of lexical units unattested in earlier dictionaries and normative studies. The study includes, among others, expressions located above the surface of a sentence and points to their special collocational properties.

Keywords

PL

norma składniowa; składnia jednostek; jednostka leksykalna

EN

syntactic norm; syntax of unit; lexical unit

• Publisher: Polskie Towarzystwo Językoznawcze; UNIVERSITAS Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych; Wydawnictwo LEXIS
• Journal: Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego
• Year: 2017
• Volume: 73
• Pages: 91-102

Contributors

author

Moroz Andrzej

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

References

• ---
• BOGUSŁAWSKI Andrzej (1976): O zasadach rejestracji jednostek języka. – Poradnik Językowy 8, 356–364.
• BOGUSŁAWSKI Andrzej (1987): Obiekty leksykograficzne a jednostki języka. – [w:] Zygmunt SALONI (red.):
• Studia z polskiej leksykografii współczesnej 2. – Białystok: Dział Wydawnictw Filii UW, 13–34.
• BOGUSŁAWSKI Andrzej (1988): Preliminaria gramatyki operacyjnej. – Polonica XIII, 163–223.
• BOGUSŁAWSKI Andrzej, WAWRZYŃCZYK Jan (1993): Polszczyzna, jaką znamy. Nowa sonda słownikowa. – Warszawa: Katedra Lingwistyki Formalnej UW.
• BOGUSŁAWSKI Andrzej, DANIELEWICZOWA Magdalena (2005): Verba Polona Abscondita. Sonda słownikowa III. – Warszawa: ELIPSA.
• CHOMSKY Noam (1965): Aspects of the Theory of Syntax. – Cambridge: MIT Press.
• GĘBKA-WOLAK Małgorzata, MOROZ Andrzej (2009): Poprawność a akceptowalność. Problemy teoretyczne. – Język Polski LXXXIX, z. 2, 124–134.
• GĘBKA-WOLAK Małgorzata, MOROZ Andrzej (2014): Z tygodnia na tydzień, z powieści na powieść, z meczu na mecz jako przykłady nieswobodnych grup syntaktycznych. – Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza 21 (41), z. 2, 9–24.
• GRABIAS Stanisław (2001): Środowiskowe i zawodowe odmiany języka – socjolekty. – [w:] Jerzy BARTMIŃSKI (red.): Współczesny język polski. – Lublin: Wydawnictwo UMCS.
• GROCHOWSKI Maciej (1994): O znaczeniach wybranych predykatów mówienia relacjonujących uchylanie tajemnicy. – Acta Universitatis Nicolai Copernici. Filologia Polska XLIV, 71–80.
• GROCHOWSKI Maciej (2012): Główne kierunki badań syntaktycznych w Polsce w drugiej połowie XX wieku i na początku XXI wieku. – [w:] Maciej GROCHOWSKI (red.): Językoznawstwo w Polsce. Kierunki badań i perspektywy rozwoju. – Warszawa: Komitet Językoznawstwa PAN,139–155.
• JADACKA Hanna (2007): Kultura języka polskiego. Fleksja, słowotwórstwo, składnia. – Warszawa: Wydawnictwo PWN.
• JODŁOWSKI Stanisław (1976): Podstawy składni polskiej. – Warszawa: Wydawnictwo PWN.
• KAROLAK Stanisław (2002), Podstawowe struktury składniowe języka polskiego. – Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy.
• KLEMENSIEWICZ Zenon (1969): Zarys składni polskiej. – Warszawa: Wydawnictwo PWN.
• MARKOWSKI Andrzej, red. (2000): Nowy słownik poprawnej polszczyzny. – Warszawa: Wydawnictwo PWN.
• MARKOWSKI Andrzej (2007): Kultura języka polskiego. Teoria, zagadnienia leksykalne. – Warszawa: Wydawnictwo PWN.
• MOROZ Andrzej (2010): Parenteza ze składnikiem czasownikowym we współczesnym języku polskim. – Toruń: Wydawnictwo UMK.
• MOROZ Andrzej (2014): Granice błędu – norma językowa a teksty prawne. – Poznańskie Spotkania Językoznawcze 28, 93–107.
• SALONI Zygmunt, ŚWIDZIŃSKI Marek (2007): Składnia współczesnego języka polskiego, wyd. 5. – Warszawa: Wydawnictwo PWN.
• STĘPIEŃ Marzena (2014): Wyrażenia parentetyczne w strukturze wypowiedzi. – Warszawa: BEL Studio.
• WAJSZCZUK Jadwiga (2005): O metatekście. – Warszawa: Katedra Lingwistyki Formalnej UW.
• WRÓBEL Henryk (1975): Składnia imiesłowów czynnych we współczesnej polszczyźnie. – Katowice: Spółka Wydawnicza OD NOWA.
• ŻABOWSKA Magdalena (2009): Wyrażenia metatekstowe w funkcji parentezy. – [w:] Mirosław SKARŻYŃSKI, Anna CZELAKOWSKA (red.): Język z różnych stron widziany. – Kraków: Wydział Polonistyki UJ, 157–166.
• ŻMIGRODZKI Piotr (red.): Wielki słownik języka polskiego PAN. – www.wsjp.pl.