Zakłócenia w komunikacji międzyludzkiej wywołane negatywną oceną poprawności wypowiedzi

• Authors: Zbróg Piotr

Title variants

EN

Disruptions in interpersonal communication induced by negative assesment of correctness of expression

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Pośród czynników zakłócających codzienne porozumiewanie się można wskazać te związane z oceną stopnia poprawności posługiwania się polszczyzną przez uczestników aktu komunikacji. Polegają one na wskazaniu dostrzeżonego błędu w wypowiedzi (np. podczas rozmowy lub w trakcie wpisywania komentarzy na forum internetowym). Niezależnie od stopnia kompetencji językowej uczestnicy aktu skupiają niejednokrotnie uwagę na aspekcie metajęzykowym wypowiedzi. Wiąże się on z przekonaniem, że komunikat powinien być nie tylko zrozumiały, ale także poprawny pod względem językowym. Przedmiotem zainteresowania w artykule będą zatem te sytuacje, w których dostrzeżenie przez któregoś z uczestników aktu komunikacji błędu językowego w wypowiedzi powoduje zmianę treści z aktualnej na nową, związaną z zauważoną usterką. Takie uwagi i komentarze mogą skutkować zakłóceniami różnego typu. W skrajnym wypadku dochodzi do całkowitego przerwania procesu komunikowania się.

EN

Factors that disturb everyday communication include those connected with the assessment of the level of correctness of using the Polish language by interlocutors. They consist in indicating a noticed error of speech (e.g. during conversation or while writing comments on an Internet forum). Independently from the level of linguistic competence, the interlocutors often focus on the metalinguistic aspect of utterance. It is connected with the conviction that the message should not only be comprehensible but also linguistically correct. The main area of interest in the article are situations when the noticing of a linguistic error in the utterance by one of the interlocutors causes a change of content from the current one to the new one, connected with the noticed defect. Such remarks and comments may result in various interferences. In extreme cases a total discontinuation of the communication process may occur.

Keywords

PL

komunikacja międzyludzka; błąd językowy

EN

interpersonal communication; linguistic error

• Publisher: Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk
• Journal: Socjolingwistyka
• Year: 2015
• Issue: 29
• Pages: 121-134

Dates

published

2015

Contributors

author

Zbróg Piotr

• Uniwersytet Jana Kochanowskiego, Kielce

References

• Babbie E. 2006: Badania społeczne w praktyce, red. A. Kloskowska-Dudzińska, tł. W. Betkiewicz, wyd. 1, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Grabias S. 1994: Język w zachowaniach społecznych, Lublin: Wydawnictwo Naukowe UMCS.
• Gruszczyński W. 2001: Czy normy językowe obowiązują w Internecie?, [w:] J. Bralczyk, K. Mosiołek-Kłosińska (red.), Zmiany w publicznych zwyczajach językowych, Warszawa: Rada Języka Polskiego przy Prezydium PAN, 183–190.
• Grzenia J. 2013: Komunikacja językowa w Internecie, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Frey L.R., Botan C.H., Kreps G.L. 2000: Investigating communication: An introduction to research methods, wyd. 2, Boston: Allyn & Bacon.
• Littlejohn S.W. 1999: Theories of human communication, wyd. 6, Belmont: Wadsworth.
• Marcjanik M. 2014: Grzeczność w komunikacji językowej, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Markowski A. 2006: Kultura języka polskiego. Teoria, Zagadnienia leksykalne, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Morreale S.P., Spitzberg B.H., Barge J.K. 2007: Komunikacja między ludźmi. Motywacja, wiedza, umiejętności, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Pachowicz M. 2012: W (nie)zgodzie z normą językową w portalach internetowych, Język Polski XCII, z. 1, 29–36.
• Pisarek W. 1991: Norma językowa, [w:] S. Urbańczyk (red.), Encyklopedia języka polskiego, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo.
• Zbróg P. 2005: Wojna o kształcenie językowe, Kielce: Wydawnictwo MAC Edukacja.
• Zbróg P. 2011: Norma językowa a skodyfikowana norma językowa — propozycja obiektywizacji opisu, Język Polski XCI, z. 2–3, 109–116.

Identifiers

DOI

10.17651/SOCJOLING.29.7