Dotknięcie filmu. Techniczne uwarunkowania obecności filmu w muzeum

• Authors: Syska Rafał

Title variants

EN

Touch the Movie: Technical Conditions of a Phenomenon of Film in a Museum

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Tematem artykułu jest analiza wpływu nowoczesnych technik cyfrowej audiowizualności na praktyki wystawiennicze – zwłaszcza w obszarze ekspozycji filmowych. W tym kontekście kluczowa dla wywodu jest antynomia dystans – bliskość, a także swoboda wprawionego w ruch odbiorcy. Przedmiotem badań jest pięć obszarów instytucjonalizowania się cyfrowego nie-filmu: sztuka nowych mediów, film galeryjny, cyfrowe techniki nowego muzealnictwa, wystawy narracyjne i filmowe. W nich objawia się pięć praktyk komunikacyjnych poszerzających działania w sferze interaktywności: immersyjność, responsywność, haptyczność, parateksty i wszechobecność. Konkluzją artykułu jest refleksja na temat instytucji muzeum cyfrowego.

EN

The article offers an analysis of the impact of modern digital audio-visual techniques on exhibition practices – especially in the field of cinematic exhibitions. In this context, the key factor is the antinomy of distance vs closeness, as well as the freedom of the recipient set in motion. The research focuses on five areas of institutionalization of digital non-film: new media art, gallery film, digital techniques in new museology, narrative and film exhibitions. They reveal five communication practices that extend tools in the sphere of interactivity: immersion, responsiveness, haptics, paratexts and omnipresence. The article concludes with a reflection on the institution of a digital museum.

Keywords

PL

wystawy; muzeum; audiowizualność cyfrowa; interaktywność; immersyjność; haptyczność

EN

museum; exhibition; digital audiovisuality; interactivity; immersion; haptics

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Journal: Kwartalnik Filmowy
• Year: 2021
• Issue: 113 Film i technologia
• Pages: 68-90

Contributors

author

Syska Rafał

• Uniwersytet Jagielloński

• https://orcid.org/0000-0001-9680-0923

References

• Ascott, R. (1995). Muzeum cyfrowe. Kultura telematyczna i sztuczne życie (tłum. K. Bałłaban). Magazyn Sztuki, 2-3, ss. 287–300.
• Bal, M. (1996). Double Exposures: The Subject of Cultural Analysis. London – New York: Routledge.
• Berger, J. (1997). Sposoby widzenia (tłum. M. Bryl). Poznań: Rebis.
• Berleant, A. (1992). The Aesthetics of Environment. Philadelphia: Temple University Press.
• Bordwell, D. (1985). Narration in the Fiction Film. Madison: University of Wisconsin Press.
• Budzik, J. (2012). Dotyk światła. O zmysłowym doznawaniu kina. Katowice: Wydawnictwo FA-art.
• Burnham, I. U. (1987). So the Seams Don’t Show. W: J. Blatti (red.), Past Meets Present: Essays About Historic Interpretation and Public Audiences (ss. 105-115). Washington: Smithsonian Institution Press.
• Elsaesser, T. (2009). Nowa historia filmu jako archeologia mediów. Kwartalnik Filmowy, 67-68, ss. 8-41.
• Gwóźdź, A. (2010). Marginesy, ale nie marginalia. O doświadczaniu kina z kina. W: A. Gwóźdź, M. Kempna-Pieniążek (red.), Granice kultury (ss. 112-126). Katowice: Wydawnictwo Śląsk.
• Huyssen, A. (1995). Escape from Amnesia: The Museum as Mass Medium. W: A. Huyssen, Twilight Memories: Marking Time in a Culture of Amnesia (ss. 13-37). London – New York: Routledge.
• Iles, Ch. (2001). Between the Still and Moving Image. W: Ch. Iles (red.), Into the Light: The Projected Image in Contemporary Art (ss. 32-70). New York: Whitney Museum of American Art.
• King, G. (2003). Spectacle, Narrative, and the Spectacular Hollywood Blockbuster. W: J. Stringer (red.), Movie Blockbusters (ss. 114-127). London: Routledge.
• Kluszczyński, R. W. (2010). Sztuka interaktywna. Od dzieła-instrumentu do interaktywnego spektaklu. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
• Kowal, P., Wolska-Pabian, K. (red.) (2019). Muzeum i zmiana. Losy muzeów narracyjnych. Warszawa – Kraków: Universitas.
• Lewicki, A. (2007). Sztuczne światy. Postmodernizm w filmie fabularnym. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Majmurek, J., Ronduda, Ł. (2015). Kino-sztuka. Zwrot kinematograficzny w polskiej sztuce współczesnej. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie.
• Marquard, O. (1994). Apologia przypadkowości. Studia filozoficzne (tłum. K. Krzemieniowa). Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Martens, W. (1989). Spatial Image Formation in Binocular Vision and Binaural Hearing. Montreal: 3D Media Technology Conference.
• Pitrus, A. (2015). Zanurzony. O sztuce Billa Violi. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Pomian, K. (1996). Zbieracze i osobliwości. Paryż – Wenecja. XVI-XVIII wiek (tłum. A. Pieńkos). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Popczyk, M. (2008). Estetyczne przestrzenie ekspozycji muzealnych. Artefakty przyrody i dzieła sztuki. Kraków: Universitas.
• Prince, S. (2012). Digital Visual Effects in Cinema: The Seduction of Reality. New Brunswick: Rutgers University Press.
• Rostkowska, A. (2010). Haptyczne dzieło sztuki. W: M. Ostrowicki (red.), Materia sztuki (ss. 297-310). Kraków: Universitas.
• Shusterman, R. (1998). Estetyka pragmatyczna. Żywe piękno i refleksja nad sztuką (tłum. A. Chmielewski). Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Syska, R. (2014). Filmowy neomodernizm. Kraków: Avalon.
• Trinks, J. (1999). Seryjność jako podstawowy problem estetyki telewizji. W: K. Wilkoszewska (red.), Piękno w sieci. Estetyka a nowe media (ss. 161-172). Kraków: Universitas.
• Weibel, P. (1994). Ars Electronica. An Interview by Johan Pijnappel, Art and Designe, 9 (11-12), s. 28.
• Welsch, W. (1998). Sztuczne raje? Rozważania o świecie mediów elektronicznych i o innych światach. W: A. Zeidler-Janiszewska (red.), Problemy ponowoczesnej pluralizacji kultury. Wokół koncepcji Wolfganga Welscha (t. 1, ss. 167-188). Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora.
• Wołyński, M. (2018). Pomiędzy white cube’m a black box’m. Współczesne sposoby aranżacji obrazów projektowanych. W: R. W. Kluszczyński, T. Załuski (red.), Wideo w sztukach wizualnych (ss. 101-122). Łódź – Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Galeria Labirynt.
• Zawojski, P. (2018). Cyberkultura. Syntopia sztuki, nauki i technologii. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Ziębińska-Witek, A. (2013). Estetyki reprezentacji śmierci w ekspozycjach historycznych. W: M. Fabiszak, M. Owsiński (red.), Obóz-muzeum. Trauma we współczesnym wystawiennictwie (ss. 31-50). Kraków: Universitas.
• Ziębińska-Witek, A. (2011). Historia w muzeach. Studium ekspozycji Holokaustu. Lublin: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej.