Przemiany polskiego systemu opieki społecznej w latach 1945 – 1989

• Authors: Rafał Pląsek

Title variants

EN

Transitions of the Polish social protection system in 1945–1989

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule przedstawiono przekształcenia oraz sposoby realizacji niektórych funkcji polskiej opieki społecznej w latach 1945–1989. Analiza wprowadzanych rozwiązań pozwoliła na wskazanie tych elementów systemu, które interpretować można jako narzędzia sprawowania kontroli społecznej. Autor zauważa, iż działania te zmierzały m.in. ku takiemu przekształceniu systemu opieki, by jak najwierniej odpowiadał on ideologicznym założeniom socjalistycznego państwa. Wskazuje również analogie, których ślady, zgodnie z koncepcją path dependency, dostrzec można porównując elementy systemu opieki społecznej w PRL oraz pomocy społecznej w III Rzeczpospolitej.

EN

The paper discusses the transitions of the Polish social protection system between 1945 and 1989 and describes how some of its functions were implemented over that period. Following the analysis of solutions which were put in place, we may identify those elements of the system which may be considered as tools used to exert social control. The author claims that the said measures aimed, among all, at transforming the social protection system to make it compliant, as faithfully as possible, with the ideological foundations of the socialist State. We also point to some similarities which, according to the concept of path dependence, may be found through comparisons of elements of the social protection system in the Polish People’s Republic and of the social assistance system in the now 3rd Republic of Poland.

Keywords

PL

opieka i pomoc społeczna; kontrola społeczna; Polska 1945–1989

EN

social protection and social assistance; social control; Poland in 1945–1989

• Publisher: Instytut Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji UW
• Journal: Profilaktyka Społeczna i Resocjalizacja
• Year: 2014
• Volume: 24
• Pages: 95-108

Contributors

author

Rafał Pląsek

• Wydział Pedagogiczny UW

References

• Becker, Howard (2009) Outsiderzy. Studia z socjologii dewiacji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PNW.
• Horwitz, Allan (1990) The Logic of Social Control. New York: Plenum Press.
• Foucault, Michel (1987) Historia szaleństwa w dobie klasycyzmu. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• IPISS (2014) Poziom i struktura zmodyfikowanego minimum egzystencji w 2013 r. Warszawa: Instytut Pracy i Spraw Socjalnych.
• Kluzowa, Krystyna (2006) Historia pracy socjalnej na łamach „Pracy Socjalnej”. [w:] Agnieszka Małek, Krystyna Slany, Izabela Szczepaniak-Wiech, red., Z zagadnień historii pracy socjalnej w Polsce i na świecie. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Kurowski, Piotr (2003) Minimum socjalne i minimum egzystencji. „Konferencje i seminaria. Biuletyn Biura Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu” 1 (45): 30-44.
• Leś, Ewa (2001) Zarys historii dobroczynności i filantropii w Polsce. Warszawa: Pruszyński i S-ka.
• Page, Scott E. (2006) Path Dependency. „Quarterly Journal of Political Science” 1 (1): 87-11.
• Szumlicz, Janina (1987) Pomoc społeczna w polskim systemie zabezpieczenia społecznego. Warszawa: Instytut Pracy i Spraw Socjalnych.
• Szumlicz, Janina (1989) Pomoc społeczna w badaniach empirycznych. Warszawa: Instytut Pracy i Spraw Socjalnych.
• Zalewski, Dariusz (2005) Opieka i pomoc społeczna. Dynamika instytucji. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.