Współczesna szkoła katolicka placówką kształtowania społecznie dojrzałej osobowości dzieci i młodzieży

• Authors: Zakrzewska Aldona

Title variants

EN

Contemporary Catholic School as a Place of Creating Socially Mature Personality of Children and Teenagers

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł rozpatruje współczesną szkołę katolicką jako jedną z instytucji oświatowych kształtujących społecznie dojrzałą osobowość dzieci i młodzieży. Autorka ukazuje placówkę katolicką jako miejsce, w którym z założenia podstawę jej działania stanowi integralne wychowanie, a zatem również jako środowisko kształtowania wśród młodych postawy służby społeczeństwu, działania na rzecz dobra wspólnego oraz formowania postaw patriotycznych, więzi i przynależności do własnego narodu, a także zdrowej „otwartości” wobec innych narodów. Fundamentem tych działań wydaje się być głównie oparcie systemu pedagogicznego tych placówek na wychowaniu dzieci i młodzieży ku wartościom, w tym także wartościom społecznym, wchodzącym w zakres wychowania obywatelskiego – między innymi wartościom wolności, sprawiedliwości, odpowiedzialności, szacunku, braterstwa. Młodzi jako przyszli obywatele, tak przygotowani do uczestnictwa w społecznym, politycznym, gospodarczym i kulturalnym życiu kraju i świata, mogą stać się podstawą budowania zdrowych i mocnych zasad moralnych w społeczeństwie. Przewodnim elementem rozważań jest nieustanne stawianie pytania: czy udokumentowane założenia wychowawcze (w statutach, programach wychowawczych, planach pracy), stanowiące bazę funkcjonowania szkół katolickich w Polsce, są rzeczywiście wprowadzane w życie, a w konsekwencji, czy owe placówki pozytywnie oddziałują na rzeczywistość społeczną, kształtując społecznie dojrzałą osobowość młodego człowieka?

EN

This article deals with contemporary catholic school as one of the educational institutions creating socially mature personalities of children and teenagers. The author presents catholic school as a place of integral education, serving the nation, acting for the common good, creating patriotic conduct, a sense of the national status and being open to the other nations. The foundation of these activities is the fact that the whole educational system is based on educating children and young people for the values such as freedom, justice, responsibility, respect and brotherhood. Young people as future citizens, prepared for the social, political, economic and cultural life of the country and the world, can become the foundation for building sound and strong moral principles in society. The main element of the deliberations of this article is asking the question: Are the educational principles (in the statute, educational programmes, and plans) which are the basis of functioning of the catholic schools in Poland, really put into practice? Do these institutions really influence society by creating the mature personality of the young person?

Keywords

PL

szkoła katolicka; wychowanie integralne; wychowanie do wartości społecznych; wychowanie patriotyczne

EN

Catholic school; integral upbringing; bringing up to social values; the civil upbringing

• Publisher: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
• Journal: Paedagogia Christiana
• Year: 2015
• Volume: 1/35
• Pages: 257-271

Contributors

author

Zakrzewska Aldona

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski

References

• Broda-Wysocki, Piotr. Rozwój społeczeństwa obywatelskiego w Polsce. Warszawa: IPiSS, 2003.
• Chrobak, Stanisław. Koncepcja wychowania personalistycznego w nauczaniu Karola Wojtyły – Jana Pawła II. Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie, 1999.
• Denek, Kazimierz. „Wartości i cele edukacji szkolnej”. Edukacja 3 (2000): 4-7.
• Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, t. 5, red. Tadeusz Pilch. Warszawa: Wydawnictwo Żak, 2006.
• Furmanek, Waldemar. „Wychowanie do wartości drogą budowania tożsamości szkoły”. W: Kreowanie tożsamości szkoły, t. 2: Konteksty historyczne, społeczno-kulturowe, edukacyjne, red. Krystyna Chałas, Beata Komorowska, 183-194. Lublin: KUL, 2009.
• http://wnk.kuria.zg.pl/szkoly_katolickie_w_polsce.html (27.09.2015).
• http://www.rsk.edu.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=93:szkoa-z-dusz&catid=48:media-o-rsk&Itemid=161 (27.09.2015).
• Hurło, Lucyna. „Hierarchia wartości wśród młodzieży. Prawda czy złudzenie”. W: Pedagogika chrześcijańska. Tradycja, współczesność, nowe wyzwania, red. Jarosław Michalski, Aldona Zakrzewska, 438-447. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2010.
• Kietlińska, Krystyna. Rola trzeciego sektora w społeczeństwie obywatelskim. Warszawa: Wydawnictwo Dyfin, 2010.
• Klepacz, Michał. Duchowieństwo wobec nowoczesnych prądów w szkole polskiej. Kielce: Drukarnia św. Józefa, 1930.
• Kunowski, Stefan. Podstawy współczesnej pedagogiki. Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie, 1996.
• Maj, Adam. „Wartości religijne konstytuujące tożsamość szkoły katolickiej”. W: Kreowanie tożsamości szkoły, t. 2: Konteksty historyczne, społeczno-kulturowe, edukacyjne, red. Krystyna Chałas, Beata Komorowska, 561-571. Lublin: KUL, 2009.
• Maj, Adam. Szkolnictwo katolickie w III RP (1989-2001). Warszawa: Wydawnictwo Adam, 2002.
• Mariański, Janusz. Kryzys moralny czy transformacja wartości?. Lublin: KUL, 2001.
• Michałowski, Stanisław. Pedagogia wartości. Bielsko-Biała: Wydawnictwo Debit, 1993.
• Olbrycht, Katarzyna. Prawda, dobro i piękno w wychowaniu człowieka jako osoby. Katowice: UŚ, 2000.
• Rada Szkół Katolickich. Informator adresowy szkół katolickich w Polsce. Warszawa: Rada Szkół Katolickich, 2011.
• Rada szkół Katolickich. Informator adresowy szkół katolickich w Polsce. Warszawa: Rada Szkół Katolickich, 2014.
• Rada Szkół Katolickich. Spotkanie nauczycieli szkół katolickich w Polsce z kard. Zenonem Grocholewskim – Prefektem Kongregacji Edukacji Katolickiej. Warszawa: Rada Szkół Katolickich, 2008.
• Sławiński, Stanisław. „Uczeń szkoły katolickiej. Wychowanie do odpowiedzialności”. Ateneum Kapłańskie 3 (2007): 477-485.
• Służyć wzrastaniu w prawdzie i miłości. Wybór dokumentów Kościoła na temat szkoły katolickiej i wychowania, red. Janusz Poniewierski. Kraków: Wydawnictwo AA, 2009.
• Sygut, Marek. „Szkoła katolicka – kontekst prawny”. Ignacjański Model Wychowania 1 (1995): 50-56.
• Szkoła katolicka w nauczaniu Kościoła. Wybór dokumentów, red. Andrzej Dymer. Szczecin–Warszawa: Centrum Edukacyjne Archidiecezji Szczecińsko-Kamieńskiej, 2002.
• Śliwińska, Teresa. „Potrzeba zakładania szkół katolickich”. Katecheta 3 (2003): 69-72.
• Wojtyła, Karol. Miłość i odpowiedzialność. Lublin: KUL, 2001.
• Wychowanie w nauczaniu Jana Pawła II (1978-1999), red. Stanisław Urbański. Warszawa: Wyższa Szkoła Zarządzania i Przedsiębiorczości im. Bogdana Jańskiego, 2000.
• Wychowanie w nauczaniu Jana Pawła II, red. Adam Wieczorek. Warszawa: Wyższa Szkoła Zarządzania i Przedsiębiorczości im. Bogdana Jańskiego, 2000.
• Zakrzewska, Aldona. „Pedagogia szkoły katolickiej alternatywą wychowania w dobie ponowoczesności”. W: Opieka i wychowanie – tradycja i problemy współczesne, red. Danuta Apanel, 147-157. Kraków: Wydawnictwo Impuls, 2009.
• Zakrzewska, Aldona. „Szkoła katolicka – jej (bez)sens istnienia w środowisku lokalnym”. W: Różne oblicza funkcjonowania szkoły, red. Lucyna Hurło, Małgorzata Przybysz-Zaremba, 189-199. Olsztyn: Wydawnictwo Prospekt, 2010.

Identifiers

DOI

10.12775/PCh.2015.014