ESEJ RECENZYJNY: W poszukiwaniu straconego etosu. Uwagi na temat książki Piotra Kulasa Inteligenckość zaprzeczona. Etos i tożsamość młodych inteligenckich elit, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar 2017

• Authors: Nowicka-Franczak Magdalena

Title variants

EN

REVIEW EESAY: In search of a lost ethos. A review essay of Inteligenckość zaprzeczona. Etos i tożsamość młodych inteligenckich elit by Piotr Kulas, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar 2017

Abstracts

PL

Celem eseju jest omówienie pracy Piotra Kulasa pt. Inteligenckość zaprzeczona. Etos i tożsamość młodych inteligenckich elit w kontekście dorobku polskich badań nad samowiedzą inteligencji oraz analiz przemian znaczenia, statusu i publicznej roli tej kategorii społecznej. Na podstawie wywiadów z kilkudziesięciorgiem młodych przedstawicieli elit symbolicznych Kulas rekonstruuje między innymi ich stosunek do inteligenckiej samoidentyfikacji, opinie o społecznej roli inteligencji i podejście do innych klas społecznych. Oś badań stanowi kwestia długiego trwania inteligenckiego etosu w warunkach potransformacyjnych. Autorka niniejszego eseju stawia pytanie o to, na ile Kulas esencjalizuje i psychologizuje kategorię etosu inteligenckiego, a na ile rekonstruuje jej reprezentacje w dyskursie młodych inteligentów.

Keywords

PL

inteligencja; etos; tożsamość; klasy społeczne; transformacja

• Publisher: Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Stowarzyszenie
• Journal: Przegląd Socjologiczny
• Year: 2018
• Volume: LXVII (67)
• Issue: 2
• Pages: 159-174

Contributors

author

Nowicka-Franczak Magdalena

• Uniwersytet Łódzki

References

• Bokszański Zbigniew, Piotr Kulas. 2016. Zawsze bardziej interesowało mnie, jak jest, a nie jak powinno być. W: P. Kulas, Rozmowy o inteligencji, 13–38. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Borucki Andrzej. 1967. Kariery zawodowe i postawy społeczne inteligencji w PRL 1945–1959. Wrocław–Warszawa–Kraków: Ossolineum.
• Borucki Andrzej (red.). 1980. Polska inteligencja współczesna. Z problematyki samowiedzy. Warszawa: Instytut Filozofii i Socjologii PAN, Instytut Socjologii Uniwersytetu Łódzkiego.
• Chałasiński Józef. 1958. Przeszłość i przyszłość inteligencji polskiej. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
• Czyżewski Marek, Karol Franczak, Magdalena Nowicka, Jerzy Stachowiak. 2014. Wprowadzenie. W: Dyskurs elit symbolicznych. Próba diagnozy, M. Czyżewski, K. Franczak, M. Nowicka, J. Stachowiak (red.), 7–20. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Sedno.
• Domański Henryk. 2008. Dystanse inteligencji w stosunku do innych kategorii społecznych ze względu na położenie materialne, pozycję rynkową, prestiż, samoocenę pozycji i stosunek do polityki. W: Inteligencja w Polsce. Specjaliści, twórcy, klerkowie, klasa średnia, H. Domański (red.), 292–324. Warszawa: Instytut Filozofii i Socjologii PAN.
• Furedi Frank. 2008. Gdzie się podziali wszyscy intelektualiści? Tłum. K. Makaruk. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Jedlicki Jerzy. 2008. Przedmowa. W: M. Janowski. Narodziny inteligencji 1750–1831. Dzieje inteligencji polskiej do roku 1918, tom I, 7–23. Warszawa: Instytut Historii PAN, Wydawnictwo Neriton.
• Jedlicki Jerzy. 2009. „Inteligencja wymyśla się sama”. Przegląd Polityczny 96: 63–69.
• Kaźmierska Kaja, Katarzyna Waniek, Agata Zysiak. 2015. Opowiedzieć Uniwersytet. Łódź akademicka w biografiach wpisanych w losy Uniwersytetu Łódzkiego. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Kulas Piotr. 2016. Rozmowy o inteligencji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Kulas Piotr. 2018. Początek końca. Analiza debat o przeobrażeniach inteligencji po 1989 roku. W: Od inteligencji do postinteligencji. Wątpliwa hegemonia, P. Kulas, P. Śpiewak (red.), 19–51. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Kulas Piotr, Paweł Śpiewak. 2018. Czy pojęcie inteligencji jest nam dzisiaj jeszcze potrzebne. W: Od inteligencji do postinteligencji. Watpliwa hegemonia, P. Kulas, P. Śpiewak (red.), 7–18. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Kulas Piotr, Paweł Śpiewak (red.). 2015. „Postinteligencja. Współczesne formy manifestacji inteligencji i inteligenckości”. Kultura Współczesna 4.
• Kurczewska Joanna. 1992. “The Polish intelligentsia: Retiring from the stage”. Polish Sociological Review 2: 149–158.
• Lasch Christopher. 1997. Bunt elit. Tłum. D. Rodziewicz. Kraków: Platan.
• Lilla Mark. 2006. Lekkomyślny umysł. Intelektualiści w polityce. Tłum. J. Margański. Warszawa: Prószyński i S-ka.
• MacIntyre Alasdaire. 1996. Dziedzictwo cnoty. Studium z teorii moralności. Tłum. A. Chmielewski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Mencwel Andrzej. 2009. Etos lewicy. Esej o narodzinach kulturalizmu polskiego. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• Mokrzycki Edmund. 1995. “Is the intelligentsia still needed in Poland?”. Polish Sociological Review 4: 341– 348.
• Nowicka-Franczak Magdalena. 2018. Antyinteligenckość jako strategia komunikacyjna w debacie publicznej w Polsce. W: Od inteligencji do postinteligencji. Watpliwa hegemonia, P. Kulas, P. Śpiewak (red.), 72–101. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Palska Hanna. 1994. Nowa inteligencja w Polsce Ludowej. Świat przedstawień i elementy rzeczywistości. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
• Palska Hanna. 2008. Między etosem inteligenckim a etosem klasy średniej? Styl życia i system wartości polskiej warstwy wykształconej w okresie transformacji systemowej. W: Inteligencja w Polsce. Specjaliści, twórcy, klerkowie, klasa średnia, H. Domański (red.), 325–358. Warszawa: Instytut Filozofii i Socjologii PAN.
• Posner Richard A. 2001. Public intellectuals: A study of decline. Cambridge: Harvard University Press.
• Zarycki Tomasz, Tomasz Warczok. 2014. „Hegemonia inteligencka: kapitał kulturowy we współczesnym polskim polu władzy – perspektywa «długiego trwania»”. Kultura i Społeczeństwo 4: 27–49.