Bolszewicy i rewizjoniści, czyli socjaliści przeciw socjalistom. Źródła, motywy i konsekwencje konfliktu w ruchu robotniczym na przełomie XIX i XX wieku

• Authors: Filip Przytulski

Title variants

DE

Bolschewiken und Revisionisten, also Sozialisten gegen Sozialisten. Quellen, Motive und Konsequenzen des Konflikts in der Arbeiterbewegung an der Schwelle zum 20. Jahrhundert

EN

BOLSHEVIKS AND REVISIONISTS, SOCIALISTS AGAINST SOCIALISTS SOURCES, MOTIFS AND CONSEQUENCES OF THE CONFLICT WITHIN THE WORKERS’ MOVEMENT AT THE TURN OF THE 19th AND 20th CENTURY

• Languages of publication: DE PL

Abstracts

EN

Marxism, as any social ideology, contains many conflicting motives. They represent the potential of various political doctrines. The aim of the article was to show the sources, content and consequences of the ideological conflict between the two Marxists, precursors of conflicting political ideologies. Vladimir Lenin, with his monopolistic rights to the interpretation of Marxism, the army-like organization of the party and the recognition of his opponents as enemies, became the forerunner of the totalitarian system. Eduard Bernstein, touted as the creator of revisionism, has verified Marxism, rejected the ved that the socialist party should participate in a democratic system dogma of the class struggle, claimed the proletarian revolution being irrational and belie, using its mechanisms for achieving the objectives of the working class. In this way Bernstein became one of the promoters of democracy. The article discussed the main ideological and political consequences of the gap between the two ideological movements.

Keywords

EN

ideology; revisionism; bolshevism; dictatorship; democracy

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
• Journal: Studia Maritima
• Year: 2014
• Volume: 27/II
• Pages: 193-216

Contributors

author

Filip Przytulski

• Uniwersytet Szczeciński

translator

Piotr Sulikowski

References

• Bernstein E.: Parlamentaryzm a socjalizm, Łódź 1907
• Bernstein E.: Zasady socyalizmu i zadania socjalnej demokracji, Lwów 1901
• Billington J.H.: Ikona i topór. Historia kultury rosyjskiej, Kraków 2008
• Bocheński J.M.: Marksizm – leninizm: nauka czy wiara, Lublin 1988
• Eliade M.: Sacrum a profanum. O istocie sfery religijnej, Warszawa 2008
• Heller M.: Maszyna i śrubki. Jak hartował się człowiek sowiecki, Warszawa 1989
• Historia Wszechzwiązkowej Partii komunistycznej (bolszewików). Krótki kurs, Warszawa 1949
• Hobsbawm E.: Jak zmienić świat. Marks i marksizm 1840–2011, Warszawa 2013
• Hołówka J.: Implikacje późnych polemik politycznych Marksa, „Studia Filozoficzne” 1985, nr 11–12
• Kołakowski L.: Główne nurty marksizmu, Warszawa 2009, t. 1
• Kołakowski L.: Główne nurty marksizmu, Warszawa 2009, t. 2
• Lenin W.: Co robić?, w: idem: Działa wybrane, Warszawa 1951, t. 1
• Lenin W.: Marksizm a rewizjonizm, w: Dzieła wybrane, Warszawa 1951
• Lenin W.: Państwo a rewolucja. Nauka marksizmu o państwie i zadania proletariatu w rewolucji, Warszawa 1972
• Lenin W.: Rewolucja proletariacka a renegat Kautsky, Warszawa 1973
• Lenin W.: Wojna a socjaldemokracja Rosji, w: Dzieła wybrane, Warszawa 1951
• Lenin W.: Zacofana Europa i postępowa Azja, w: Dzieła wybrane, Warszawa 1951
• Lukács G.: Historia i świadomość klasowa. Studia o marksistowskiej dialektyce, Warszawa 2013
• Rzepka K.: Od utopii do pragmatyzmu, o sekty do milionowej partii: socjaldemokracja niemiecka przed 1914 rokiem, Poznań 1998
• Sacewicz K.: Kilka uwag na temat stosunku KPRP/KPP do PPS w międzywojennej Warszawie, w: Komuniści w przedwojennej Warszawie, red. E. Kowalczyk, Warszawa 2014
• Sacewicz K.: Wojna na lewicy – pierwsze starcie. Walka o hegemonię w warszawskich radach delegatów robotniczych pomiędzy KPRP a PPS (1918–1919), w: Komuniści w przedwojennej Warszawie, red. E. Kowalczyk, Warszawa 2014
• Szumiało M.: Roman Zambrowski 1909–1977, Warszawa 2014
• Trembecka K.: Środowisko komunistów wobec odzyskania niepodległości przez Polskę i wojny polsko-bolszewickiej, w: Komuniści w przedwojennej Warszawie, red. E. Kowalczyk, Warszawa 2014
• Waldenberg M.: Pierwsi krytycy rewizjonizmu E. Bernsteina, „Przegląd Zachodni” 1971, nr 1
• Walicki A.: Marksizm i skok do królestwa wolności. Dzieje komunistycznej utopii, Warszawa 1996
• Wat A.: Mój wiek, Kraków 2011, t. 1
• Wheen F.: Karol Marks. Biografia, Warszawa 2005