POLITYCZNE ZAANGAŻOWANIE MNIEJSZOŚCI POLSKIEJ NA LITWIE PO WYBORACH PARLAMENTARNYCH 2012 ROKU

• Authors: SIDORKIEWICZ KRZYSZTOF

Title variants

EN

THE POLITICAL INVOLVEMENT OF THE POLISH MINORITY IN LITHUANIA FOLLOWING THE PARLIAMENTARY ELECTION OF 2012

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

EN

The article presents an analysis of the activities undertaken by Poles in Lithuania following the parliamentary election of 2012. The Polish minority took an active part in the Lithuanian politics. Związek Polaków na Litwie [The Union of Poles in Lithuania] followed by Akcja Wyborcza Polaków na Litwie [Electoral Action of Poles in Lithuania] presented their programs for the coming elections. Their involvement in the Lithuanian politics at the national level enabled them to articulate issues important for the Polish community in Lithuania. AWPL participated in the governing coalition. The political circumstances made their proposed solutions not easy to implement. Some problems were temporarily resolved, while most of the important issues remained under discus-sion. The analysis is based on various documents: agreements, treaties, declarations, statements. Also, it uses press material available in the Internet editions.

Keywords

EN

Poles in Lithuania; election; government; parliament; political programme

• Publisher: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
• Journal: Polityka i Społeczeństwo
• Year: 2014
• Issue: 1(12)
• Pages: 39-56 (18)

Contributors

author

SIDORKIEWICZ KRZYSZTOF

• Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych na UWM Olsztynie

References

• Bobryk A., 2013, Społeczne znaczenie funkcjonowania polskich ugrupowań politycznych w Republice Litewskiej 1989–2013, Siedlce.
• Bobryk A., 2005, Odrodzenie narodowe Polaków w Republice Litewskiej 1987–1997, Toruń.
• Hyndle-Hussein J., 2012, Centrolewicowy rząd na Litwie przejmuje władzę, http://www. osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2012-12-19/centrolewicowy-rzad-na-litwie-przejmuje-wladze (4.02.2014).
• Hyndle-Hussein J., 2012, Litwa – kryzys polityczny po wyborach, http://www.osw.waw.pl/ pl/publikacje/best/2012-11-07/litwa-kryzys-polityczny-po-wyborach (4.01.2013).
• Hyndle-Hussein J., 2012, Pierwsza tura wyborów parlamentarnych na Litwie, http://www. osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2012-10-17/pierwsza-tura-wyborow-parlamentar nych-na-litwie (1.01.2013).
• Kawęcki K., 2013, Polacy na Wileńszczyźnie 1990-2012, Warszawa.
• Klonowski R., 2013, Polacy wywalczyli ulgi w egzaminie z języka litewskiego, http:// kurierwilenski.lt/2013/02/20/polacy-wywalczyli-ulgi-w-egzaminie-z-jezyka-litewskiego/ (20.02.2013).
• (Kozicz.1) Kozicz M., AWPL opuści koalicję?, http://www.wilnoteka.lt/pl/artykul/awpl-opusci-koalicje (14.02.2013).
• (Kozicz.2) Kozicz M., AWPL za obowiązkiem religii w szkole, biskupi Litwy – przeciw!, http://www.wilnoteka.lt/pl/artykul/awpl-za-obowiazkiem-religii-w-szkole-biskupi-litwy-przeciw (6.02.2014).
• (Kozicz.3) Kozicz M., Nakaz ministra w sprawie egzaminu, http://www.wilnoteka.lt/ pl/artykul/nakaz-ministra-w-sprawie-egzaminu (20.02.2013).
• (Kozicz.4) Kozicz M., Propozycja grupy roboczej – oryginalna pisownia nazwisk, http:// www.wilnoteka. lt/pl/artykul/propozycja-grupy-roboczej-oryginalna-pisownia-nazwisk (13.03.2013).
• (Kozicz.5) Kozicz M., Rozporządzenie o ulgach na egzaminie do zaskarżenia w sądzie, http://www.wilnoteka.lt/pl/artykul/rozporzadzenie-o-ulgach-na-egzaminie-do-zaska rzenia-w-sadzie (23.02.2013).
• Kurcz Z., 2005, Mniejszość polska na Wileńszczyźnie. Studium socjologiczne, Wrocław.
• Mikulewicz I., 2012, Koalicja wspólnej pracy na rzecz Litwy, „Tygodnik Wileńszczy-zny” 22–28 listopada 2012 r. nr 48 (wydanie internetowe nr 636), http://www.tygod nik.lt/201248/ (6.01.2014).
• Paczkowska C., Ślepy zaułek nacjonalizmu – bez odwołania, „Tygodnik Wileńszczyzny” 23–29 maja 2013 nr 21 (wydanie internetowe nr 662), http://www.tygodniklt/ 201321/ (5.01.2014).
• Sidorkiewicz K., 2013, Działalność i postulaty programowe Akcji Wyborczej Polaków na Litwie w kampanii wyborczej w 2012 roku [w:] Partie i systemy partyjne Europy Środkowo-Wschodniej. Dwie dekady doświadczeń, red. A. Czwołka, M. Nowak-Paralusz, K. Gawron-Tabor, Toruń.
• Sidorkiewicz K., 2014, Od trudnego sąsiedztwa po strategiczne partnerstwo. Polska wobec Litwy w latach 1990–2004, Elbląg.
• Srebrakowski A., 2000, Polacy w Litewskiej SRR 1944–1989, Toruń.
• Sobolewska A., Konferencja „Macierzy Szkolnej” – walka o szkolnictwo polskie, http:// kurierwilenski.lt/2013/02/11/konferencja-macierzy-szkolnej-walka-o-szkolnictwo-pol skie-2/ (14.02.2013).
• Tarasiewicz S., 2012, Nowy rząd w niepełnym składzie ministrów, http://kurierwilenski. lt/2012/12/07/nowy-rzad-w-niepelnym-skladzie-ministrow/ (15.02.2013).
• Tarasiewicz S., 2013.1, Koalicja za postulatami AWPL – decyzje jeszcze w tym roku, http://kurierwilenski.lt/2013/10/14/koalicja-za-postulatami-awpl-decyzje-jeszcze-w-tym-roku/ (5.01.2014).
• Tarasiewicz S., 2013.2, Nazwiska po polsku: jutro, pojutrze, a może później…, http:// www.archiwumkw.lt/2013/05/KW_2013_05_08.pdf (7.02.2014).
• Tarasiewicz S., 2013.3, Pierwszy krok w obronie życia poczętego, http://kurierwilenski. lt/2013/05/28/pierwszy-krok-w-obronie-zycia-poczetego/ (4.01.2014).
• Tarasiewicz S., 2013.4, Polskie szkoły oczekują na zmianę dyskryminacyjnej ustawy, http://kurierwilenski.lt/2013/02/08/polskie-szkoly-oczekuja-na-zmiane-dyskryminacyjnej-ustawy/ (14.02.2013).
• Tarasiewicz S., 2013.5, Porozumienia koalicji w sprawie mniejszości narodowych, http:// kurierwilenski.lt/2013/11/12/porozumienia-koalicji-w-sprawie-mniejszosci-narodowych/ (4.01.2014).
• Tarasiewicz S., 2013.6, Znowu zablokowano Ustawę o Mniejszościach Narodowych, http://kurierwilenski.lt/2013/12/27/znowu-zablokowano-ustawe-o-mniejszosciach-narodowych/ (4.01.2014).
• Traktat między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Litewską o przyjaznych stosunkach i dobrosąsiedzkiej współpracy, sporządzony w Wilnie dnia 26 kwietnia 1994 r., DzU 1995, nr 15, poz. 71.
• Worobiej T., Z konferencji prasowej AWPL, http://www.awpl.lt/index.php?option=com _content&view=article&id=527%3Az-konferencji-prasowej-awpl&catid=42%3Aaktualia&Itemid=59&lang=pl (1.09.2013).
• (wyniki.1) Wyniki Głównej Komisji Wyborczej na Litwie z pierwszej tury wyborów, http://www.vrk.lt/2012_seimo_rinkimai/output_lt/rezultatai_daugiamand_apygardose/rezultatai_daugiamand_apygardose1turas.html (4.02.2013).
• (wyniki.2) Wyniki z okręgów jednomandatowych, http://www.vrk.lt/2012_seimo _rinkimai/output_lt/rinkimu_diena/rezultatai2.html (4.02.2013).
• Żdanowicz Z., Echa decyzji Naczelnego Sądu Administracyjnego, „Tygodnik Wileńsz-czyzny” 27 czerwca – 3 lipca 2013 nr 26 (wydanie internetowe nr 667), http:// www.tygodnik.lt/201326/ (5.01.2014).
• Żdanowicz Z., Eksperci OBWE krytycznie o wyborach parlamentarnych, „Tygodnik Wileńszczyzny” 20–26 czerwca 2013 nr 25 (wydanie internetowe nr 666), http://www.tygodnik.lt/201325/ (5.01.2014).
• Horrendalna kara pieniężna za dwujęzyczne tablicy na Wileńszczyźnie, http://l24.lt/pl/ polityka/item/24923-horrendalna-kara-pieniezna-za-dwujezyczne-tablice-na-wilenszczyznie (8.01.2014).
• (awpl.1) Aktywny i pracowity początek roku kierownictwa frakcji AWPL w Sejmie, http:// www.awpl.lt/index.php?option=com_content&view=article&id=429%3Aaktywny-i-pracowity-pocztek-roku-kierownictwa-frakcji-awpl-w-sejmie&catid=42%3Aaktualia &Itemid =59&lang=pl (6.01.2014).
• (awpl.2) AWPL i Sojusz Rosjan będą wspólnie uczestniczyli w wyborach do Parlamentu Europejskiego, http://www.awpl.lt/index.php?option=com_content&view=article &id=577%3Aawpl-i-sojusz-rosjan-bd-wspolnie-uczestniczyli-w-wyborach-do-parla mentu-europejskiego-&catid=42%3Aaktualia&Itemid=59&lang=pl (5.01.2014).
• (awpl.3) AWPL popiera reformowanie systemu zdrowia przez ministra Vytenisa Andriu-kaitisa, http://www.awpl.lt/index.php?option=com_content&view=article &id=518% 3Aawpl-popiera-reformowanie-systemu-zdrowia-przez-ministra-vytenisa-andriukaitisa-&catid=42%3Aaktualia&Itemid=59&lang=pl (6.01.2014).
• (awpl.4) AWPL: ujednolicenie egzaminu z języka litewskiego nie do przyjęcia, http:// www.awpl.lt/index.php?option=com_content&view=article&id=452%3Aawpl-uje dnolicenie-egzaminu-z-jzyka-litewskiego-nie-do-przyjcia& catid=42%3Aaktualia &Itemid=59&lang=pl (6.01.2014).
• (awpl.5) AWPL zabiega o przyspieszenie zwrotu ziemi prawowitym właścicielom, http://www.awpl.lt/index.php?option=com_content&view=article&id=564%3Aawpl-zabiega-o-przyspieszenie-zwrotu-ziemi-prawowitym-wacicielom-&catid= 42% 3Aaktualia&Itemid=59&lang=pl (5.01.2014).
• (awpl.6) Członkowie frakcji AWPL w Sejmie podejmują próby wypełnienia niedopusz-czalnej próżni prawnej, http://www.awpl.lt/index.php?option=com_content&view= article&id=470%3Allra-frakcijos-seime-nariai-bando-upildyti-neleistin-teisin-vakuum&catid=42%3Aaktualia&Itemid=59&lang=pl (6.01.2014).
• (awpl.7) Dalszy ciąg walki z językiem polskim, http://www.awpl.lt/index.php?option= com_content&view=article&id=552%3Adalszy-cig-walki-z-jzykiem-polskim&catid=42%3Aaktualia&Itemid=59&lang=pl (6.01.2014).
• (awpl.8) Echa wczorajszego posiedzenia rady koalicji rządzącej: przyspieszono rozpa-trywanie projektu Ustawy o mniejszościach narodowych,http://www.awpl.lt/index. php?option=com_content&view=article&id=541%3 Aecha-wczorajszego-posiedzenia- rady-koalicji-rzdzcej-przyspieszono-rozpatrywanie-projektu-ustawy-o-mniejszocia ch-narodowych&catid=42%3Aaktualia&Itemid=59&lang=pl (6.01.2014).
• (awpl.9) Lider AWPL: czas na rozstrzyganie problemów Polaków na Litwie, http:// www.awpl.lt/index.php?option=com_content&view=article&id=433%3Alider-aw pl-czas-na-rozstrzyganie-problemow-polakow-na-litwie-&catid=42%3Aaktualia& Itemid=59& lang=pl (6.01.2014).
• (awpl.10) OBWE: poważne zmiany w systemie wyborczym powinny zachodzić nie później niż rok przed wyborami, http://www.awpl.lt/index.php?option=com_content& view=article&id=516%3Aobwe-powane-zmiany-w-systemie-wyborczym-powinny-zachodzi-nie-poniej-ni-rok-przed-wyborami-&catid=42%3Aaktualia&Itemid=59& lang=pl (6.01.2014).
• (awpl.11) Odbyło się spotkanie robocze kierownictwa AWPL z wiceministrem rolnictwa, http://www.awpl.lt/index.php?option=com_content&view=article&id=438%3Aodbyo-si-spotkanie-robocze-kierownictwa-awpl-z-wiceministrem-rolnictwa&catid=42% 3Aaktua lia&Itemid=59&lang=pl (7.01.2014).
• (awpl.12) Osiągnięto wstępne porozumienie z partnerami koalicyjnymi, http://www. awpl.lt/index.php?option=com_content&view=article&id=460%3Aosignito-wstpne-porozumienie-z-partnerami-koalicyjnymi& catid=42%3Aaktualia&Itemid= 59&lang=pl (6.01.2014).
• (awpl.13) Poseł na sejm RL Wanda Krawczonok: „Ustawa o mniejszościach narodowych jest niezwykle potrzebna”, http://www.awpl.lt/index.php?option=com_content& view=article&id=485%3Apose-na-sejm-rl-wanda-krawczonok-ustawa-o-mniejszo ciach-narodowych-jest-niezwykle-potrzebna-&catid=42%3Aaktualia&Itemid =59& lang =pl (6.01.2014).
• (awpl.14) Rita Tamaszunienie: towary pierwszej potrzeby powinny być dostępne dla każdego, http://www.awpl.lt/index.php?option=com_content&view=article& id=497 %3Arita-tamaszunienie-towary-pierwszej-potrzeby-powinny-by-dostpne-dla-kade go-&catid=42%3Aaktualia&Itemid=59&lang=pl (6.01.2014).
• (awpl.15) Rozpoczęto cykl spotkań roboczych kierownictwa AWPL i przedstawicieli partii w ministerstwach kraju, http://www.awpl.lt/index.php?option=com_content &view=article&id=430%3Arozpoczto-cykl-spotka-roboczych-kierownictwa-awpl-i-przedstawicieli-partii-w-ministerstwach-kraju-&catid=42%3Aaktualia& Itemid= 59&Lang=pl (6.01.2014).
• (awpl.16) Sejm zaaprobował poprawki AWPL do ordynacji wyborczej, http://www. awpl.lt/index.php?option=com_content&view=article&id=556%3Asejm-zaaprobowa-poprawki-awpl-do-ordynacji-wyborczej-&catid=42%3Aaktualia&Itemid=59& lang=pl (5.01.2014).
• (awpl.17) Starosta sejmowej frakcji AWPL Rita Tamašunienė z kierownictwem resortu zdrowia omówiła wizję i kierunki zmian polityki ochrony zdrowia, http://www. awpl.lt/index.php?option=com_content&view=article&id=437%3Astarosta-sejmo wej-frakcji-awpl-rita-tamaunien-z-kierownictwem-resortu-zdrowia-omowia-wizj-i-kierunki-zmian-polityki-ochrony-zdrowia&catid=42%3Aaktualia&Itemid= 59&lang=pl (7.01.2014).
• (awpl.18) Tablice z nazwami ulic w języku polskim są umieszczone legalnie, zgodnie z Ustawą RL o mniejszościach narodowych przyjętą w 1991 r., http://www.awpl.lt/ index.php?option=com_content&view=article&id=436%3Atablice-z-nazwami-ulic-w-jzyku-polskim-s-umieszczone-legalnie-zgodnie-z-ustaw-rl-o-mniejszociach-naro dowych-przyjt-w-1991-r&catid=42%3Aaktualia&Itemid=59&lang=pl (1.02.2014).
• (awpl.19) Umowa koalicji wspólnej pracy dla Litwy, http://www.awpl.lt/index.php? option=com_kontent&view=article&id=418%3Aumowa-koalicji-wspolnej-pracy-dla-litwy&catid=42%3Aaktualia&Itemid=59&L ang=pl (4.02.2014).
• (awpl.20) W sprawozdaniu OBWE poparcie mniejszościom narodowym, http://www.awpl.lt/ index.php?option=com_content&view=article&id=493%3Aw-sprawozdaniu-obwe-poparcie-mniejszociom-narodowym &catid=42%3Aaktualia&Itemid=59&lang=pl (6.01.2014).
• (awpl.21) Wyrok Sądu Okręgowego w Wilnie z dnia 23 grudnia 2013 r., http://www. awpl.lt/index.php?option=com_content&view =article&id=591%3Ahorrendalna-kara-pienina-za-dwujzyczne-tablicy-na-wileszczynie-&catid=42%3Aaktualia&Ite mid=59&lang=pl (8.01.2014).
• Burza na Litwie. Bo szef MSZ przeprosił za zrobienie afrontu Lechowi Kaczyńskiemu, http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/1,114871,13373144,Burza_na_Litwie__Bo_szef_MSZ_przeprosil_za_ zrobienie.html?lokale=olsztyn#BoxWiadTxt (8.02.2012).
• Polacy rozważają opuszczenie koalicji rządzącej na Litwie, http://wiadomosci.gazeta.pl/ wiadomosci/1,114871,13388002,Polacy_rozwazaja_opuszczenie_koalicji_rządzącej_ na.html?lokale=olsztyn#BoxWiadTxt (13.02.2013).
• Polak został wiceprzewodniczącym litewskiego sejmu, http://wiadomosci.gazeta.pl/wiado mosci/1,114881,13075158,Polak_zostal_wiceprzewodniczacym_litewskiego _sejmu. html (12.02.2013).
• AWPL przeciwko podwyżkom wypłat dla posłów na Sejm, http://kurierwilenski.lt/2013/ 11/22/awpl-przeciwko-podwyzkom-wyplat-dla-poslow-na-sejm/ (4.01.2014).
• Oświadczenie w sprawie odwołania ujednoliconego egzaminu z języka litewskiego, http://kurierwilenski.lt/2013/02/01/oswiadczenie-w-sprawie-odwolania-ujednoliconego-egzaminu-z-jezyka-panstwowego/ (14.02.2013).
• (pl.delfi.lt.1) Gedvilas: Na oryginalną pisownię nazwisk można zezwolić, http://pl.delfi. lt/aktualia/litwa/gedvilas-na-oryginalna-pisownie-nazwisk-mozna-zezwolic.d?id= 60898819 (17.03.2013).
• (pl.delfi.lt.2) Grybauskaitė: mówicie „nacjonaliści”, a ja nazwałabym ich młodzieżą narodową, http://pl.delfi.lt/aktualia/litwa/ grybauskaite-mowicie-nacjonalisci-a-ja-nazwalabym-ich-mlodzieza-narodowa.d?id=60859195 (10.03.2013).
• (pl.delfi.lt.3) Lituaniści: Ulgi na egzaminie z j. litewskiego szkodzą państwu i kulturze, http://pl.delfi.lt/aktualia/litwa/lituanisci-ulgi-na-egzaminie-z-j-litewskiego-szkodza-panstwu-i-ulturze.d?id= 60901739 (17.03.2013).
• (pl.delfi.lt.4) Państwowa Komisja Języka Litewskiego skrytykowała projekt Ustawy o mniejszościach narodowych, która pozwoliłaby na używanie języka polskiego w urzędach państwowych, http://pl.delfi.lt/aktualia/litwa/panstwowa-komisja-jezyka-litewskiego-skrytykowala-ustawe-o-mniejszosciach-narodowych.d?id=6363 4886 (4.01.2014).
• (pl.delfi.lt.5) Sejm zadecydował, że w ostatnim dniu sesji nie będzie rozpatrywał Ustawy o mniejszościach narodowych, http://pl.delfi.lt/aktualia/litwa/litewska-flaga-wycierali- schody-akt-profanacji-potepili-wszyscy.d?id=63605174 (4.01.2014).
• (pl.delfi.lt.6) Vaišnys: Nazwiska to sprawa gramatyki, nie polityki, http://pl.delfi.lt/opinie/ opinie/vaisnys-nazwiska-to-sprawa-gramatyki-nie-polityki.d?id=60714361 (20.02. 2013).
• (tygodnik.lt.2013.1) Egzamin nie może być ujednolicony, „Tygodnik Wileńszczyzny” 20–26 czerwca 2013 nr 25 (wydanie internetowe nr 666), http://www.tygodnik. lt/201325/ (5.01.2014).
• (tygodnik.lt.2013.2) Uchwała XVIII konferencji oddziału ZPL rejonu wileńskiego „Polskie dziecko w polskiej szkole”, „Tygodnik Wileńszczyzny” 13–19 czerw-ca 2013 nr 24 (wydanie internetowe nr 665), http://www.tygodnik.lt/201324/ (1.01.2014).
• (wilnoteka.1) Sejm Litwy w nowym składzie, http://www.wilnoteka.lt/pl/artykul/sejm-litwy-w-nowym-skladzie (19.11.2012).
• (wilnoteka.2) Wiec przeciw polskim postulatom, http://www.wilnoteka.lt/pl/artykul/wiec-przeciw-polskim-postulatom (30.03.2013).
• (znadwilii.1) Grybauskaitetė błędem nazywa wprowadzenie ulg na egzaminie z litewskie-go, http://www.znadwilii.lt/aktualnosci20130308/grybauskaitete-bledem-nazywa-wprowadzenie-ulg-na-egzaminie-z-litewskiego (10.03.2013).
• (znadwilii.2) Leonard Talmont – szefem sejmowego komitetu praw człowieka, http:// www.znadwilii.lt/aktualnosci/20121121/leonard-talmont-szefem-sejmowego-komi tetu-praw-czlowieka (21.11.2012).
• (znadwilii.3) Poseł AWPL Leonard Talmont – za powołaniem instytucji praw człowieka, http://www.znadwilii.lt/aktualnosci/20130301/posel-awpl-leonard-talmont-za-powo laniem-instytucji-praw-czlowieka (10.03.2013).
• (znadwilii.4) Wiceminister Trusewicz: ustawa o mniejszościach narodowych - już wkrót-ce w Sejmie, http://www.znadwilii.lt/aktualnosci/20130308/wiceminister-trusewicz-ustawa-o-mniejszosciach-narodowych-juz-wkrotce-w-sejmie (13.03.2013).

Identifiers

ISSN

1732-9639