Sacrum i profanum – przenikanie czy podział? Przyczynek do dyskusji na podstawie badań cmentarzyska ludności grupy gustowskiej w Kunowie, woj. Zachodniopomorskie

• Authors: Żychliński Daniel

Title variants

EN

Sacrum and profanum – diffusion or division? A contribution to the discussion based on excavations on the Gustow group population burial ground in Kunowo, West Pomeranian Voivodeship

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

Abstract: The goal of this contribution is to discuss the question of separation or connection of the sacred and the secular spheres in the prehistory. The basis for these considerations were the results of excavations carried out in Kunowo, Stargard district, site 4, where a biritual burial ground and a related settlement of the Gustow group population dated to the early Roman influence period was unearthed.

Keywords

PL

antropologia kulturowa; sacrum i profanum; cmentarzysko i osada grupy Gustowskiej; okres wpływów rzymskich; Pomorze Zachodnie

EN

cultural anthropology; sacrum and profanum; burial ground and settlement of the Gustow group; the Roman period; West Pomerania

• Publisher: Muzeum Narodowe w Szczecinie
• Journal: Materiały Zachodniopomorskie
• Year: 2016
• Volume: 12
• Pages: 161-185

Dates

published

2016

Contributors

author

Żychliński Daniel

• APB THOR Sp. z o.o.

References

• Affelski J., Ignaczak M. 2014. Ciałopalne cmentarzysko ludności kultury łużyckiej z Ciechanowa, woj. mazowieckie. Raport 9, 177–197.
• Almgren O. 1923. Studien über Nordeuropäische Fibelformen der ersten nachchristlichen Jahrhudnerte mit Berücksichtigung der provinzialrömischen und südrussischen Formen. Leipzig.
• Błażejewski A. 1998. Obrządek pogrzebowy kultury przeworskiej na Śląsku. Wrocław.
• Crawford M.H. 1996. Roman Statutes. Tłum. i red. M.H. Crawford. London.
• Dąbrowska T. 1998. Die kräftig profilierten Fibeln Almgren Gruppe IV, Fig. 74–84 (Trompetenfibeln) – mit einem Ausblick auf die östlichen Formen. W: J. Kunow (red.), 1998. 100 Jahre Fibelformen nach Oscar Almgren. Wünsdorf, 149–156.
• Demetz S. 1998. Almgren Gruppe IV, Fig. 65–67: Zum Beginn der kräftig profilierten Fibeln. W: J. Kunow (red.), 1998. 100 Jahre Fibelformen nach Oscar Almgren. Wünsdorf, 137–148.
• Drozd A. 2009. Opracowanie antropologiczne ludzkich szczątków kostnych z grobów szkieletowych i ciałopalnych znalezionych w miejscowości Kunowo, pow. Stargard, gm. Stargard, woj. zachodniopomorskie, stan. 4. Włocławek. Maszynopis w archiwum APB THOR Sp. z o.o.
• Durkheim É. 1990. Elementarne formy życia religijnego. Warszawa.
• Eliade M. 2008. Sacrum a profanum. O istocie sfery religijnej. Warszawa.
• Encyklopedia PWN, edycja elektroniczna, hasło: profanum. <http://encyklopedia.pwn.pl/haslo/profanum;3962458.html> [dostęp: 18.08.2016].
• Encyklopedia PWN, edycja elektroniczna, hasło: sacrum. <http://encyklopedia.pwn.pl/szukaj/sacrum.html> [dostęp: 18.08.2016].
• Gennep van A. 2006. Obrzędy przejścia. Warszawa.
• Godłowski K. 1960. Studia nad stosunkami społecznymi w okresach późnalteńskim i rzymskim w dorzeczu Odry i Wisły. Warszawa–Wrocław.
• Graham, E.-J. 2009. From fragments to ancestors. Re-defining os resectum and its role in rituals of purification and commemoration in republican Rome. W: M. Carroll, J. Rempel (red.), Living through the dead. Burial and commemoration in the classical world. Oxford, 91–109.
• Kara M. 2015. Przemiany kultury funeralnej na ziemiach dorzecza Warty w okresie formowania się państwa Piastów w świetle nowszych ustaleń archeologii. W: M. Michałowski, M. Teska, M. Żółkiewski (red.), Viator per devia scientiae itinera. Studia nad problematyką okresów przedrzymskiego, rzymskiego, wędrówek ludów i wczesnego średniowiecza. Poznań, 303–314.
• Kondracki J. 1994. Geografia Polski. Mezoregiony fizyczno-geograficzne. Warszawa.
• Kowalski A. P. 1999. Symbol w kulturze archaicznej. Poznań.
• Leube A. 2011. Die „Gustower Gruppe“ der frühen römischen Kaiserzeit. Forschungsgeschichte und Forschungsstand. W: G. Domański (red.), Nadodrze w starożytności. Zielona Góra, 91–115.
• Madyda-Legutko R. 1986. Die Gürtelschnallen der Römischen Kaiserzeit und der frühen Völkerwanderungszeit im mitteleuropäischen Barbaricum. Oxford. BAR International Series 360.
• Madyda-Legutko R., Rodzińska-Nowak J., Zagórska-Telega J. 2015. Ponowna refleksja nad przyczynami występowania niewielkiej ilości szczątków kostnych w grobach kultury przeworskiej z młodszego i późnego okresu rzymskiego oraz z wczesnej fazy okresu wędrówek ludów. W: M. Michałowski, M. Teska, M. Żółkiewski (red.), Viator per devia scientiae itinera. Studia nad problematyką okresów przedrzymskiego, rzymskiego, wędrówek ludów i wczesnego średniowiecza. Poznań, 291–296.
• Müller von A. 1957. Formenkreise der älteren römischen Kaiserzeit im Raum zwischen Havelseenplatte und Ostsee. Berlin.
• Nowacka W. 2016. Gdzie kończy się sacrum a zaczyna profanum. Antropologiczna analiza problemu na przykładzie przestrzeni cmentarnej. Pracownia Kultury 9/2016. <http://www.laboratoriumkultury.us.edu.pl/?p=31244> [dostęp: 11.08.2016].
• Rogalski B. 2013. Badania cmentarzyska w Czelinie, gm. Mieszkowice, pow. gryfiński, stan. 23. Zarys problematyki grupy lubuskiej. W: A. Chludziński (red.), Nadodrzańskie spotkania z historią 2013. Pruszcz Gdański, 11–33.
• Rogalski B. 2014. Stan badań nad grupą lubuską. W: A. Chludziński (red.), Nadodrzańskie spotkania z historią 2014. Pruszcz Gdański, 11–26.
• Schuster J. 2010. Lübsow Älterkaiserzeitliche Fürstengräber im nördlichen Mitteleuropa. Bonn.
• Skorupka T. 2001. Kowalewko 12. Cmentarzysko birytualne ludności kultury wielbarskiej (od połowy I w. n.e. do początku III w. n.e.). W: M. Chłodnicki (red.), Archeologiczne badania ratownicze wzdłuż trasy gazociągu tranzytowego II: Wielkopolska, cz. 3.
• Skowron J. 2006. Kultura przeworska w dorzeczu środkowej i dolnej Bzury. Monografia osadnictwa. Poznań.
• Skowron J. 2014. Osada w działaniu. Osady ludności kultury przeworskiej w Polsce Środkowej od młodszego okresu przedrzymskiego do okresu wędrówek ludów. Poznań.
• Szmyt M., Czebreszuk J. 2010. Społeczności Niżu Polskiego w III tys. przed Chr.: propozycja interpretacji relacji kulturowo-społecznych. W: S. Czopek, S. Kadrow (red.), Mente et rutro. Studia archeologica Johanni Machnik viro doctissimo octogesimo vitae anno ab amicis, collegis et discipulis oblata (Myślą i łopatą: studia archeologiczne dedykowane wybitnemu uczonemu Janowi Machnikowi w osiemdziesiątą rocznicę urodzin przez przyjaciół, kolegów i uczniów). Rzeszów, 153–165.
• Tyszler L. 2015. Pies pogrzebany, czyli w sprawie pochówków kurhanowych z zespołu osadniczego kultury przeworskiej z okresu rzymskiego w Przywozie. W: M. Michałowski, M. Teska, M. Żółkiewski (red.), Viator per devia scientiae itinera. Studia nad problematyką okresów przedrzymskiego, rzymskiego, wędrówek ludów i wczesnego średniowiecza. Poznań, 183–198.
• Wołągiewicz R. 1981. Grupy kulturowe na pograniczu kręgu nadłabskiego. W: J. Wielowiejski (red.), Prahistoria Ziem Polskich, t. V, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk, 200 – 216.
• Woźny J. 2015. Cmentarzyska w przestrzeni i czasie. W: W. Dzieduszycki, J. Wrzesiński (red.), Cmentarzyska – relacje społeczne i międzykulturowe. Funeralia Lednickie, spotkanie 17. Poznań, 39–44.
• Żychliński D. 2014a Obrządek pogrzebowy ludności kultury przeworskiej i wielbarskiej w Wielkopolsce. Zielona Góra–Gniezno. Prace Archeologiczne 1.
• Żychliński D. 2014b. Stratyfikacja społeczna ludności kultury przeworskiej w Wielkopolsce na przykładzie wybranych cmentarzysk. Zagadnienia wstępne.W: B. Komoróczy (red.), Sociální diferenciace barbarských komunit ve světle nových hrobových, sídlištních a sběrových nálezů. Brno, 27–50. Archeologie barbarů 2011.

Identifiers

ISSN

0076-5236