FUTURE FACE OF CHRISTIANITY

• Authors: Jasiński Karol

Title variants

PL

Przyszłe oblicze chrześcijaństwa

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

The author of the article reflects on the future of Christianity. Its features will include the disappearance, at least partially, of the existing forms and the appearance of its new versions. The purpose of the analyses, which consist of two main parts, is to show, above all, the situation of Christianity in contemporary European culture – marked by an aversion to it, depriving it of its su­pernaturality, treating it functionally and denying it the right to be in possession of the truth. It is emphasized that religion will survive by being an inalienable element of the structure of human be­ings and a response to human existential problems, and attention will be paid to the four basic forms of future Christianity (reduction to ethics, pantheistic versions, transformation into spirituality and life in diaspora).

PL

Autor artykułu podejmuje refleksję nad przyszłością religii chrześcijańskiej. Charakteryzować się ona będzie zanikiem, przynajmniej częściowym, form dotychczasowych i po­jawieniem się jej nowych wersji. Celem prowadzonych analiz, które składają się z dwóch zasadni­czych części, jest ukazanie sytuacji religii chrześcijańskiej we współczesnej kulturze europejskiej (znaczonej niechęcią wobec niej, odzieraniem jej z nadprzyrodzoności, funkcjonalnym traktowa­niem i odmawianiem jej prawa do posiadania prawdy). Autor podkreśla zatem, że religia przetrwa ponieważ jest nieodzownym elementem struktury bytu ludzkiego i odpowiedzią na egzystencjalne problemy człowieka. Ponadto zwraca uwagę na cztery zasadnicze postacie chrześcijaństwa przyszło­ści (redukcja do etyki, panteizująca wersja, przekształcenie w duchowość oraz życie w diasporze).

Keywords

EN

religion; human existence; pantheism; spirituality; diaspora

• Publisher: Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
• Journal: Forum Teologiczne
• Year: 2022
• Volume: 23
• Pages: 155-167

Dates

published

2022-11-30

Contributors

author

Jasiński Karol

• University of Warmia and Mazury in Olsztyn (Poland)

References

• Codina Viktor, 2018, Kościół wykluczonych. Teologia z perspektywy Nazaretu, trans. Kasper Kaproń, Wydawnictwo WAM, Kraków. Cupitt Don, 1998, Po Bogu. O przyszłości religii, trans. Piotr Sitarski, Wydawnictwo W.A.B., War­szawa. Draguła Andrzej, 2018, Powrót wiary, religii czy duchowości? Teolog wobec postsekularyzmu, in: Mieszko Ciesielski, Katarzyna Szewczyk-Haake (eds.), Szkoda, że Cię tu nie ma. Filozofia re­ligii a postsekularyzm jako wyzwanie nowych czasów, Instytut Myśli Józefa Tischnera, JMR Trans-Atlantyk, Kraków, p. 35–50. Eliade Mircea, 1999, Sacrum i profanum. O istocie religijności, trans. Robert Reszke, Wydawnictwo KR, Warszawa. Giddens Anthony, 2012, Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowocze­sności, trans. Alina Szulżycka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Guzowska Beata, 2011, Duchowość ponowoczesna. Idee, perspektywy, prognozy, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów. Kobyliński Andrzej, 2016, Sekularyzacja religii w twórczości Rainera Marii Rilkego i Gianniego Vattima, Studia Philosophiae Christianae, No. 3, p. 27–50. Mech Krzysztof, 2007, Religia jako pragnienie zbawienia – nowe tysiąclecie, Studia Religiologica, No. 40, p. 217–223. Mariański Janusz, 2010, Religia w społeczeństwie ponowoczesnym. Studium socjologiczne, Oficyna Naukowa, Warszawa. Mariański Janusz, 2013, Sekularyzacja, desekularyzacja, nowa duchowość. Studium socjologiczne, NOMOS, Kraków. Metz Johann Baptist, 2000, Teologia polityczna, trans. Agnieszka Mosurek, Wydawnictwo WAM, Kraków. Moskal Piotr, 2008, Religia i prawda, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin. Przełęcki Marian, 1989, Chrześcijaństwo niewierzących, Czytelnik, Warszawa. Ratzinger Joseph, 1986, Śmierć i życie wieczne, trans. Marek Węcławski, PAX, Warszawa. Ratzinger Joseph, 2004, Wiara-prawda-tolerancja. Chrześcijaństwo a religie świata, trans. Ryszard Zajączkowski, Wydawnictwo Jedność, Kielce. Ratzinger Joseph/Benedykt XVI, 2007, Wiara i przyszłość, trans. Jarosław Merecki, Wydawnictwo Salwator, Kraków. Robinson John, 1966, Uczciwie wobec Boga, trans. Anna Morawska, Biblioteka „Więzi” Warszawa. Rorty Richard, 2010, Antyklerykalizm i ateizm, in: Santiago Zabala (ed.), Richard Rorty, Gianni Vat­timo. Przyszłość religii, trans. Sławomir Królak, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, p. 37–51. Rorty Richard, Vattimo Gianni, Zabala Santiago, 2010, Jak się rysuje postmetafizyczna przyszłość religii? Richard Rorty, Gianni Vattimo oraz Santiago Zabala, in: Santiago Zabala (ed.), Richard Rorty, Gianni Vattimo. Przyszłość religii, trans. Sławomir Królak, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, p. 69–88. Sarah Robert, Diat Nicolas, 2017, Moc milczenia. Przeciw dyktaturze hałasu, trans. Agnieszka Ku­ryś, Wydawnictwo Sióstr Loretanek, Warszawa. Scruton Roger, 2010, Kultura jest ważna. Wiara i uczucie w osaczonym świecie, trans. Tomasz Bie­roń, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań. Sobkowiak Jarosław Andrzej, 2010, Przyszłość religii w świecie zsekularyzowanym, Studia Theolo­gica Varsaviensia, No. 2, p. 105–127. Sobkowiak Jarosław Andrzej, 2013, Duchowość bez Boga a życie „jakby Bóg był”, Teologia i Mo­ralność, No. 1, p. 103–115. Sochoń Jan, 2008, Religia jako odpowiedź, Fronda, Warszawa. Spaemann Robert, 2009, Odwieczna pogłoska. Pytanie o Boga i złudzenie nowożytności, trans. Ja­rosław Merecki, Oficyna Naukowa, Warszawa. Suenens Leo Joseph, 1988, Nowe Zesłanie Ducha Świętego?, trans. Janina Fenrychowa, Wydawnic­two „W drodze”, Poznań. Szocik Konrad, 2016, Krytyka epistemicznej funkcji przekonań religijnych w świetle kognitywnych nauk o religii, „Diametros”, No. 50, p. 63–80. Sztajer Sławomir, 2013, The concept of homo religiosus and its philosophical interpretations, An­glojęzyczny Suplement Przeglądu Religioznawczego, No. 1, p. 17–27. Tillich Paul, 1951, Systematic Theology, Vol. I, University of Chicago Press, Chicago. Wielewska-Baka Martyna, 2013, Przyszłość religii: między krytyką a utopią. O jednym opowiada­niu Stanisława Lema, Acta Humana, No. 1, p. 73–82. Wnuk Marcin, Marcinkowski Jerzy, 2013, Psychologiczne funkcje religii, Problemy Higieny i Epi­demiologii, No. 1, p. 239–243. Woleński Jan, 2004, Granice niewiary, Wydawnictwo Literackie, Kraków. Wolniewicz Bogusław, 1993, O istocie religii, in: Bogusław Wolniewicz, Filozofia i wartości. Roz­prawy i wypowiedzi, Wydział Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, p. 160–198. Wójcik Stanisław, 2009, Państwo rynkowe a przyszłość religii, Roczniki Nauk Społecznych, No. 1, p. 69–94. Vattimo Gianni, 2010, Wiek interpretacji, in: Santiago Zabala (ed.), Richard Rorty, Gianni Vattimo. Przyszłość religii, trans. Sławomir Królak, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kra­ków, p. 53–66. Zabala Santiago, 2010, Religia poza teizmem i ateizmem, in: Santiago Zabala (ed.), Richard Rorty, Gianni Vattimo. Przyszłość religii, trans. Sławomir Królak, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiel­lońskiego, Kraków, p. 9–36. Zdybicka Zofia Jadwiga, 1993, Człowiek i religia. Zarys filozofii religii, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin. Ziemiński Ireneusz, 2014, Kryzys chrześcijaństwa z perspektywy filozofii religii, Filo–Sofija, No. 2, p. 109–138. Ziemiński Ireneusz, 2016, Kryzys chrześcijaństwa z perspektywy filozofii religii – odpowiedzi Pole­mistom, Filo–Sofija, No. 2, p. 153–181. Życiński Józef, 1988, Teizm i filozofia analityczna, Vol. II, Znak, Kraków. Życiński Józef, 1990, Trzy kultury. Nauki przyrodnicze, humanistyka i myśl chrześcijańska, Wydaw­nictwo „W drodze”, Poznań.