Wychowanie rodzinne a autorytet Kościoła wśród młodzieży ponadgimnazjalnej

• Authors: Pańków Weronika , Rak Agnieszka

Title variants

EN

Family education and the Church authority among secondary school students

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Współczesny świat charakteryzuje się brakiem stałości i dawaniem możliwości wyboru spośród wielu, często sprzecznych wartości. W takich warunkach niezwykle ważne, a przy tym trudne staje się wychowanie młodego pokolenia w duchu wartości wyższych, które stanowią podstawę dla dojrzałego pojmowania wiary. Wychowanie religijne w rodzinie jest fundamentem wprowadzającym młodych ludzi w świat wiary i bliskości z Bogiem. Niestety, coraz częściej rodzina przestaje być nośnikiem najważniejszych wartości – powszechnie mówi się o kryzysie autorytetu rodzicielstwa. W tymże kryzysie należy upatrywać również kryzysu Kościoła. Celem badań przeprowadzonych przez zespół studentów studiów doktoranckich na Uniwersytecie Opolskim było poznanie opinii młodzieży na temat jej stosunku wobec religii. Badania przeprowadzono na próbie 590 uczniów szkół ponadgimnazjalnych. Wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego. Zadano pytania dotyczące opinii młodzieży na temat autorytetu Kościoła i roli rodziny w wychowaniu religijnym. Badana młodzież zauważa, że Kościół przeżywa kryzys. Upatruje jego źródeł przede wszystkim w niewłaściwym zachowaniu niektórych duchownych. Analiza badań wskazuje jednoznacznie na to, że rodzina nadal jest dla młodzieży autorytetem. Należy jednakże podkreślić, iż jakość wychowania religijnego w domu rodzinnym staje pod znakiem zapytania. Rodzina przestaje być nośnikiem wartości religijnych. Tu można upatrywać się źródła kryzysu autorytetu Kościoła, który silnie i jednoznacznie opowiada się za wartościami wyższymi. Widoczne było to w odpowiedziach młodzieży uznającej autorytet Kościoła, gdyż kierowała się ona częściej niż respondenci odrzucający autorytet Kościoła zasadami moralnymi zgodnymi z nauczaniem Kościoła.

EN

The modern world is characterised by the lack of stability and by providing the choice amongst many, often conflicting values. In such conditions education of the young generation in the spirit of higher values, which are the bases for a mature understanding of faith, becomes extremely important and, at the same time, difficult. Religious education in the family is a foundation introducing young people into the world of faith and closeness to God. Unfortunately, more and more often the family ceases to be a carrier of the most crucial values – commonly, the parenting authority crisis is spoken of. In this crisis, the crisis of the Church should also be noticed. The research carried out by the team of PhD students from the University of Opole aimed to show the youth’s attitude towards religion. The research was carried out on the sample group of 590 high school students. The method of diagnostic survey was used. The goal of the study was to get to know the opinion of the youth on the authority of the Church and the role of family in the religious education. The participating young people notice that Church is going through a crisis. They see its sources mainly in inappropriate behaviour of some of the clergy. The analysis of the research indicates at the same time that the family is still an authority for youngsters. However, it should be emphasised that the quality of religious education in the family home becomes a question mark. The family stops being a carrier of religious values. It can be recognised as the source of crisis of the Church’s authority, which strongly and unequivocally favours higher values. This was evident in the answers of young people who recognise the Church’s authority, as they were more often motivated by the moral rules consistent with the teachings of the Church, as opposed to the respondents rejecting the Church’s authority.

Keywords

PL

wychowanie; rodzina; młodzież; autorytet; Kościół

EN

education; family; youth; authority; Church

• Publisher: Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
• Journal: Family Forum
• Year: 2014
• Issue: 4
• Pages: 141-162

Contributors

author

Pańków Weronika

• Uniwersytet Opolski

author

Rak Agnieszka

• Uniwersytet Opolski

References

• Adamski F., Wychowanie w rodzinie chrześcijańskiej, Kraków 1982.
• Bilska-Wodecka E., Człowiek religijny i związki wyznaniowe w przestrzeni miasta w XX w. i na początku XXI w., Kraków 2012.
• Boguszewski R., Ocena obecnej sytuacji Kościoła katolickiego oraz oczekiwania wobec nowego papieża, Warszawa 2013, http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/­2013/K_037_13.PDF (20.06.2014).
• Boguszewski R., Religijność a zasady moralne, Warszawa 2014, http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2014/K_015_14.PDF (20.06.2014).
• Boguszewski R., Religijność polskiej wsi, Warszawa 2014, http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2014/K_003_14.PDF (20.06.2014).
• Dębowski J., Autorytet, w: S. Jedynak (red.), Mały słownik etyczny, Bydgoszcz 1999, 8.
• Dziewiecki M., Perspektywa rozwoju, „Wychowawca” 2012, 10, 21.
• Goćkowski J., Autorytet, w: A. Kojder i in. (red.), Encyklopedia socjologii, Warszawa 1998, 48–49.
• Górnicka B., Rodzina w działalności profilaktycznej wobec dzieci i młodzieży, w: M. Hanulewicz, D. Widelak (red.), Profilaktyka społeczna w środowisku otwartym. Konteksty krajowe i zagraniczne, Opole 2007, 109–120.
• Jan Paweł II, Posynodalna Adhortacja Apostolska „Christifideles Laici", Rzym 1988.
• Jasiński Z., Stosunek polskiej młodzieży do wiary, w: M. Worbs (red.), W przestrzeni wiary, Opole 2013, 135–162.
• Karwatowska M., Autorytet w opiniach młodzieży, Lublin 2012.
• Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 2012.
• Kielar-Turska M., O zmienności autorytetu, „Wychowawca” 2012, 10, 5–9.
• Kozera-Mikuła P., Kryzys wartości w okresie adolescencji, „Wychowawca” 2014, 4, 20–22.
• Kuczkowski S., Psychologia religii, Kraków 1993.
• Kumaniecki K., Słownik łacińsko-polski, Warszawa 1982.
• Mariański J., Czy ufamy Kościołowi, http://gosc.pl/doc/983186.Czy-ufamy-Kos­ciolowi (20.06.2014).
• Mariański J., Nowe wymiary zróżnicowania religii w Polsce, w: A. Kojder (red.), Jedna Polska. Dawne i nowe zróżnicowania, Kraków 2007, 177–207.
• Mariański J., Religijność w procesie przemian, Warszawa 1991.
• Milerski B., Prywatyzacja religijności młodzieży polskiej. Raport z badań, ,,Rocznik Teologiczny”, 1997, 47–84.
• Myrdzik B., Idol jako wzór osobowy dorastającej młodzieży, w: B. Myrdzik, M. Karwatowska (red.), Relacje między kulturą wysoką a popularną w literaturze, języku i edukacji, Lublin 2005, 59–70.
• Pankowski K., O problemach Kościoła w Polsce, Warszawa 2013, http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2013/K_145_13.PDF (20.06.2014).
• Rogowski C., Pedagogika religii, Toruń 2011.
• Róg A., Orzechowska M., Wychowanie do wartości, „Edukacja i Dialog” 2004, 4, 11–18.
• Sakowicz E., Sekty – wyzwaniem do dialogu?, w: B. Wujek (red.), Nowe religie i sekty wyzwaniem dla Kościoła? Materiały z sesji misyjno-pastoralnej, Warszawa 1994, 176–190.
• Szymczak M. (red.), Słownik Języka Polskiego, Warszawa 1998, 466.
• Wagner I., Stałość czy zmienność autorytetów. Pedagogiczno-społeczne studium funkcjonowania i degradacji autorytetu w zmieniającym się społeczeństwie, Kraków 2005.
• Walesa Cz., Rozwój religijności człowieka, t. 1: Dziecko, Lublin 2005.
• Wciórka B., Co łączy Polaków z parafią, Warszawa 2005, http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2005/K_049_05.PDF (20.06.2014).
• Wojciechowski M., Kościół, w: B. Kaczorowski (red.), Nowa Encyklopedia Powszechna PWN, t. 7, Warszawa 2004.
• Wysocka E., Młodzież a religia. Społeczny wymiar religijności młodzieży, Katowice 2000.
• Żebrowska M., Łuczyńska B., Problem autorytetu rodziców w świetle badań nad nieletnimi z zakładów wychowawczych i poprawczych, „Psychologia Wychowawcza” 1969, 4, 381–397.