Jednostronne podejmowanie decyzji w rodzinie. Analiza uwarunkowań metodą równań strukturalnych

• Authors: Krzysztof Czaderny

Title variants

EN

Unilateral Decision-making in the Family. Structural Equation Model of its Determinants

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Przedmiotem zainteresowania badaczy ilościowych są najczęściej zależności między pojedynczymi zmiennymi pomiarowymi. W niniejszym artykule zaprezentowano alternatywne podejście – modelowanie równań strukturalnych (SEM) techniką ważonych najmniejszych kwadratów ze skorygowaną średnią i wariancją (WLSMV). Umożliwia ono badanie zależności między bateriami zmiennych (konstruktami teoretycznymi), włączając zmienne kategorialne. Analizie poddano wyniki badania przeprowadzonego w 2015 roku, koncentrując się na określeniu determinant samodzielnego podejmowania decyzji w gospodarstwie domowym. Zbadano, jak stosunek emocjonalny do pracy zawodowej, pozycja tamże, siła charakteru, proaktywna postawa wobec otoczenia oraz waga wyglądu zewnętrznego wpływają na chęć samodzielnego podejmowania decyzji w gospodarstwie domowym. Analizę przeprowadzono również w podziale na dwa obszary decyzyjne: finansowy i pozafinansowy.

EN

Relationships between separate variable are the common subject to quantitative researchers. In this article an alternative approach is demonstrated: structural equation modelling (SEM) by weighted least squares means and variance adjusted estimation (WLSMV), which makes possible to assess relationships between batteries of variables (theoretical constructs), including categorical ones. Analysis is based on the results of a research carried out in 2015 and the focus is put on determinants of unilateral decision-making in the household. The study examines the way factors, such as: mental attitude towards work, position at work, strength of character, open attitude towards others, importance of own appearance, affect willingness to making decisions in the household. Analysis is also performed for financial and non-financial decisive areas separately.

Keywords

PL

podejmowanie decyzji; rodzina; przemoc ekonomiczna; modelowanie równań strukturalnych; SEM

EN

decision-making; family; economic violence; structural equation modelling; SEM

• Publisher: Institute of Philosophy and Sociology, Polish Academy of Sciences
• Journal: Studia Socjologiczne
• Year: 2017
• Issue: 3(226)
• Pages: 155-173

Contributors

author

Krzysztof Czaderny

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Instytut Statystyki i Demografii
• Centrum Onkologii – Instytut im. M. Skłodowskiej-Curie, Zakład Epidemiologii i Prewencji Nowotworów

References

• Acharya, Dev, Jacqueline Bell, Padam Simkhada, Edwin van Teijlingen i Pramod Regmi. 2010. Women’s Autonomy in Household Decision-making: a Demographic Study in Nepal. „Reproductive Health” 15(7).
• Armor, David J. 1974. Theta Reliability and Factor Scaling. „Sociological Methodology” 5: 17–50.
• Barlés-Arizón, María José, Elena Fraj-Andrés i Eva Martínez-Salinas. 2013. Purchase Decision-Making in the Couple. Conflict-Solving Tactics. „International Journal of Business and Social Science” 4(6): 28–43.
• Bielajew, Edward i Dmitrij Szalin. 1979. Pojęcie «rola» w socjologii. W: J. Szmatka (red.). Elementy mikrosocjologii. Wybór tekstów, cz. I. Kraków: Skrypt UJ, s. 103–125.
• Brown, Timothy. 2006. Confirmatory Factor Analysis for Applied Research. New York: The Guilford Press.
• Browne, Michael i Robert Cudeck. 1992. Alternative Ways of Assessing Model Fit. „Sociological Methods & Research” 21(2): 230–258.
• Cader, Krzysztof. 2017. Deprywacja ekonomiczna. Analiza uwarunkowań metodą równań strukturalnych. Niepublikowana praca doktorska. Warszawa: Szkoła Główna Handlowa w Warszawie.
• CBOS. 2006. Kobiety i mężczyźni o podziale obowiązków domowych. Komunikat z badań, 186.
• CBOS. 2013. O roli kobiet w rodzinie. Komunikat z badań, 30.
• Clarke, Simon, Sarah Ashwin i Irina Kozina. 2000. Gendered Roles in Russian Households. Economic and Social Research Council, Department for International Development, http://www.warwick.ac.uk/russia/roles.doc, dostęp: 15.10.2016.
• Colfer, Carol, Ramadhani Achdiawana, James Roshetkoc, Elok Mulyoutamic, Linda Yulianid, Agus Mulyanaa, Moira Moelionoa, Hasantoha Adnana i Ernie. 2015. The Balance of Power in Household Decision-Making: Encouraging News on Gender in Southern Sulawesi. „World Development” 76: 147–164.
• Davis, Harry. 1976. Decision Making within the Household. „The Journal of Consumer Research” 4(2): 241–260.
• Heilman, Madeline i Lois Saruwatari. 1979. When Beauty is Beastly: The Effects of Appearance and Sex on Evaluations of Job Applicants for Managerial and Nonmanagerial Jobs. „Organizational Behavior and Human Decision Processes” 23(3): 360–372.
• Holdert, Fréderique i Gerrit Antonides. 1997. Family Type Effects on Household Members’ Decision Making. „Advances in Consumer Research” 24: 48–54.
• Hu, Li-tze i Peter M. Bentler. 1999. Cutoff Criteria for Fit Indexes in Covariance Structure Analysis: Conventional Criteria versus New Alternatives. „Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal” 6(1): 1–55.
• Johnston, David, Sonja Kassenboehmer i Michael Shields. 2015. Who Makes the Financial Decisions? Intra-household Evidence from Panel Data. „CSIRO-Monash Working Paper” 6.
• Kancelaria Senatu. 2015. Przemoc ekonomiczna. Opracowania tematyczne, 693.
• McDonald, Roderick. 1985. Factor Analysis and Related Methods. Hillsdale: Erlbaum.
• Majlesi, Kaveh. 2016. Labor Market Opportunities and Women’s Decision Making Power within Households. „Journal of Development Economics” 119: 34–47.
• Muthén, Bengt. 1984. A General Structural Equation Model with Dichotomous, Ordered Categorical, and Continuous Latent Variable Indicators. „Psychometrika” 49(1): 115–132.
• Nowak, Stefan. 1973. Pojęcie postawy w teoriach i stosowanych badaniach społecznych. W: S. Nowak (red.). Teorie postaw. Warszawa: PWN, s. 17–88.
• Nussbeck, Fridtjof, Michael Eid i Tanja Lischetzke. 2006. Analysing Multitrait–Multimethod Data with Structural Equation Models for Ordinal Variables Applying the WLSMV Estimator: What Sample Size is Needed for Valid Results? „British Journal of Mathematical and Statistical Psychology” 59(1): 195–213.
• Qualls, William J. 1987. Household Decision Behavior: The Impact of Husbands’ and Wives’ Sex Role Orientation. „Journal of Consumer Research” 14(2): 264–279.
• Smith, James, John McArdle i Robert Willis. 2010. Financial Decision Making and Cognition in a Family Context. „The Economic Journal” 548(120): 363–380.
• Ullman, Jodie. 2007. Structural Equation Modelling. W: B.G. Tabachnick i L.S. Fidell. Using Multivariate Statistics. Pearson Education, s. 676–780.
• Wood, Andrew, Kate Downer, Becky Lees i Annalise Toberman. 2012. Household Financial Decision Making: Qualitative Research with Couples. Department for Work and Pensions. Research Report, 805.
• Zumbo, Bruno, Anne Gadermann i Cornelia Zeisser. 2007. Ordinal Versions of Coefficients Alpha and Theta for Likert Rating Scales. „Journal of Modern Applied Statistical Methods” 6(1): 21–29.