Norma a użycie w zakresie składni: imiesłowowe równoważniki zdań

• Authors: Kisiel Aneta

Title variants

EN

Norms and use in the Þ eld of syntax: participial equivalents of opinions

Abstracts

EN

Aim of the research. The aim of the research was to check if and how codified norms are used in practice. It was examined whether respondents are able to assess the correctness of a sentence properly and to correct noticed mistakes. The research also analysed if respondents can make syntactic transformations based on the hypothesis that structures with participle clause may be applied in certain cases. Methodology. The findings of the research were obtained due to the questionnaire surveys, which were conducted among 200 students of the Lublin universities in the last quarter of 2015 . In order to measure the extent to which the chosen educational profile has impact on the level of acquired knowledge as well as of possessed language skills, both, students of humanities as well as technical subjects were examined. Results. The exercises which checked the command of rules concerning the usage of participle clauses, indicated that the above structure is becoming less and less popular in students’ language. It can be observed that the most important rules of applying participle clauses (a rule of the subject’s identity and a rule of the sequence of tenses) are known and respected by the majority of respondents (regardless of their educational profile). However, following more specific rules emerged to be very difficult for many of them. Conclusions. According to the findings of the research, the command of rules regarding the usage of participle clauses has been decreasing. To my mind, it is possible to alter this phenomenon for the better, nevertheless, university authorities would have to undertake appropriate operations to that end. Undoubtedly, linguistic classes should be implemented into curriculum, not only of the Polish philology, but also of science and technical subjects.

PL

Cel badań. Celem badania było sprawdzenie, czy i w jaki sposób normy skodyfikowane są realizowane w praktyce językowej - sprawdzano, czy respondenci potrafią prawidłowo ocenić poprawność zdania i poprawić zauważone błędy, a także czy są w stanie dokonać transformacji składniowych, podstawę których stanowiła hipoteza badawcza zakładająca, że w niektórych przypadkach mogą zostać użyte konstrukcje z imiesłowowym równoważnikiem zdania. Metodologia. Wyniki uzyskano dzięki badaniom ankietowym, przeprowadzonym w ostatnim kwartale 2015 roku w dwustuosobowej grupie lubelskich studentów. W celu zdiagnozowania wpływu profilu kształcenia na poziom wiedzy i umiejętności językowych przebadano studentów zarówno kierunków humanistycznych, jak i kierunków technicznych. Wyniki. Zadania, które sprawdzały znajomość zasad użycia imiesłowowego równoważnika zdania, pokazują, iż jest to konstrukcja coraz mniej popularna w języku studentów. Można dostrzec, że najważniejsze zasady użycia imiesłowowego równoważnika (zasada tożsamości podmiotu i następstwa czasu) są znane i respektowane przez większość ankietowanych (niezależnie od profilu kształcenia). Jednak przestrzeganie bardziej szczegółowych reguł często sprawiało badanym trudności. Wnioski. Wyniki ankiety wskazują na coraz mniejszą znajomość norm w zakresie użycia imiesłowowych równoważników zdania. W mojej ocenie możliwe jest zahamowanie tych zjawisk, jednak wymaga to podjęcia odpowiednich kroków ze strony władz uniwersyteckich. Niewątpliwie zajęcia z zakresu kultury języka powinny zostać wpisane na stałe do programu studiów, nie tylko polonistycznych.

Keywords

PL

norma językowa, użycie języka, imiesłowowe równoważniki zdań

EN

norm of language, use of language, participle clauses

• Publisher: Fundacja Pro Scientia Publica
• Journal: Ogrody Nauk i Sztuk
• Year: 2017
• Issue: 7
• Pages: 202-212

Dates

published

2017

Contributors

author

Kisiel Aneta

• Uniwersytet Marii Curie- Skłodowskiej w Lublinie Pl. Marii Curie- Skłodowskiej 5 20-031 Lublin

References

• Bańko, M., (2008).O normie i błędzie, Poradnik Językowy, z. 5, s. 3-17.
• Buttler, D., Kurkowska, H., Satkiewicz, H., (1971).Kultura języka polskiego, t. 1: Zagadnienia poprawności gramatycznej, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Cegieła, A., (1995). Norma wzorcowa i użytkowa komunikacji we współczesnej polszczyźnie. W: Miodek, J.,(red.),O zagrożeniach i bogactwie polszczyzny: Forum Kultury Słowa (s. 25-33). Wrocław: Towarzystwo Przyjaciół Polonistyki Wrocławskiej.
• Jadacka, H., (2009). Użycie imiesłowowych równoważników zdań. W: Jadacka, H.,Kultura języka polskiego. Fleksja, słowotwórstwo, składnia (s. 184-196). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Jadacka, H., (2015).Równoważnik zdań. W: Markowski, A., (red.), Wielki słownik poprawnej polszczyzny (s. 1660). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Kołodziejek, E., (2011).Co dało nam zróżnicowanie normy językowej? W: Piotrowicz, A., Witaszek-Samborska, M., Skibski, K., (red.), Norma językowa w aspekcie teoretycznym i pragmatycznym(s. 69-75).Poznań:Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.
• Markowski, A., (1992).Polszczyzna końca XX wieku. Warszawa: Wiedza Powszechna.
• Markowski, A., Puzynina, J., (1993/2010). Kultura języka. W: Bartmiński, J., (red.), Encyklopedia kultury polskiej XX wieku, t. 2. Współczesny język polski (s. 73-83). Wrocław: Wiedza o Kulturze, [wyd. II jako Współczesny język polski, Lublin: Wydawnictwo UMCS 2001, wyd. X- 2010].
• Markowski, A., (1995).Przemiany w strukturze normy współczesnej polszczyzny ogólnej. Przegląd Humanistyczny, z. 5, s. 89-99.
• Markowski, A., (red.). 2015.Wielki słownik poprawnej polszczyzny, Warszawa: PWN.
• Miodek, J., (1993/2010). O normie językowej.W: Bartmiński, J., (red.), Encyklopedia kultury polskiej XX wieku, t. 2. Współczesny język polski (s. 73-83). Wrocław: Wiedza o Kulturze, [wyd. II jako Współczesny język polski, Lublin: Wydawnictwo UMCS 2001, wyd. X- 2010].
• Satkiewicz, H., (1999).Z badań ankietowych nad normą współczesnego języka polskiego.W:Handke, K., Dalewska- Greń, H., (red.), Polszczyzna i/a Polacy u schyłku XX wieku (s. 17-25). Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy.
• Sawicka, G., (2011).W poszukiwaniu granic normy językowej i komunikacyjnej. W: Piotrowicz, A., Witaszek-Samborska, M., Skibski, K., (red.), Norma językowa w aspekcie teoretycznym i pragmatycznym (s. 57-67).Poznań:Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.
• Zawadzka, M., (1999), .Kij w mrowisko. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Rytm, s. 190-191.

Identifiers

DOI

10.15503/onis2017.202.212

ISSN

2084-1426