Ludwik Dobija (1873-1944) - niezwykłe losy posła z Galicji

• Authors: Krutak Jarosław

Title variants

EN

Ludwik Dobija - unusual story deputy from Galicia

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

EN

Ludwik Dobija was born in 1873, in the Beskid village Rybarzowice, at that time located in Austrian Galicia. As a young man, he was expelled from the German school in Bielsko, and then he went to Vienna with intention of complaining to emperor Franz Joseph I. Although the plan seemed unreal, after many adventures it was fulfilled succesfully. When he came back to Rybarzowice, he commenced his brilliant political career as a supporter of Fr. Stanisław Stojałowski. He was a member of the local government in Rybarzowice, District Council in Biała, he was elected to Vienna Parliament, where he served as a deputy to the end of the Austro - Hungarian Empire (1907 – 1918). He became famous as a propagator of Polish education, he initiated establishing of more than fifty schools in Western Galicia. As a social and political activist he known for his scathing language and aroused extreme emotions. In 1909 he even survived assasination attempt on his life organized by Germans from Bielsko. In Rybarzowice he founded the People’s Library, Fire Brigade, helped to found and build a school, a church and a cemetery. During the First World War he was nine times arrested for pro-independence activities. After the liberation of Galicia he was a commissioner of the Polish Liquidation Commission in Żywiec, where he organized self-defense during Polish - Czech conflict (1919). When Poland regained its independence Ludwik went to the Kresy and in the village Beremowce (District Zborów) he bought a farm, and then he gave it to his daughter Wanda. Being a member of People’s National Union - political party, he was elected from constituency nr 43 as a deputy to Parliament of Poland (1922 – 1927). During World War II he was arrested by Gestapo and he was tortured and then he spent six months in jail. Probably as a result of these heavy experiences he signed Volksliste. Devastated mentally he died in 1944 and was buried in Rybarzowice.

Keywords

PL

biografia; Ludwik Dobija; Rybarzowice; Galicja; ks. Stanisław Stojałowski; Rada Państwa w Wiedniu; polski parlament; II Rzeczypospolita

• Publisher: Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
• Journal: Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
• Year: 2015
• Issue: 18
• Pages: 42-69

Dates

published

2015

Contributors

author

Krutak Jarosław

References

• Archiwum Narodowe w Krakowie
• Archiwum Parafii Rzymskokatolickiej pw. Matki Boskiej Pocieszenia w Rybarzowicach
• Biblioteka Jagiellońska w Krakowie
• Dokumenty Naczelnego Komitetu Narodowego 1914-1917, Kraków 1917
• Druk sejmowy nr 1340, 1924
• Księga Adresowa Polski (wraz z w. m. Gdańskiem) dla handlu, przemysłu, rzemiosł i rolnictwa, Gdańsk 1926-1927, 1929
• Sprawozdania stenograficzne z posiedzeń Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, 1923, 1927
• Stenograficzne sprawozdanie z rozpraw galicyjskiego Sejmu krajowego, 1913
• Stenographische Protokolle über die Sitzungen des Hauses der Abgeordneten des Österreichischen Reichsrates, XVIII, XIX, XX, XXI, XXII Session
• Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem, Lwów 1902, 1909, 1913
• „Czas”, 1909
• „Dziennik Cieszyński”, 1907
• „Gazeta Lwowska”, 1907, 1911, 1924, 1925
• „Gazeta Powszechna”, 1909
• „Gazetka Gminna. Pismo samorządowe gminy Buczkowice”, 2001, 2002
• „Głos Narodu”, 1909
• „Gwiazdka Cieszyńska”, 1907, 1909
• „Ilustrowany Dziennik Polski”, 1919
• „Ilustrowany Kuryer Codzienny”, 1914
• „Kalendarz Beskidzki”, 1980, 1996
• „Kronika Beskidzka”, 1964
• „Mucha”, 1924
• „Nowa Reforma”, 1901, 1910, 1914
• „Podbeskidzie”, 1984
• „Postęp”, 1907, 1909
• „Przewodnik Kółek Rolniczych”, 1908
• „Przyjaciel Ludu”, 1909, 1913, 1914
• „Republika”, 1924
• „Słowo Pomorskie”, 1924
• „Szkolnictwo”, 1912
• „Wieniec-Pszczółka”, 1902, 1903, 1904, 1906, 1907, 1908, 1909, 1910, 1911, 1912
• Baczkowski M., Pod czarno-żółtymi sztandarami, Kraków 2003
• Bielsko-Biała. Monografia miasta, red. I. Panic, t. II, Biała od zarania do zakończenia I wojny światowej (1918), J. Polak, P. Kenig, t. III, Bielsko od wojen śląskich do zakończenia I wojny światowej (1740-1918), red. nauk. W. Korzeniowska, Bielsko-Biała 2011
• Boguniowski J., Zarys dziejów parafii pod wezwaniem Chrystusa Króla w Bielsku-Białej Leszczynach, Bielsko-Biała 1998
• Buszko J., Polacy w parlamencie wiedeńskim 1848-1918, Warszawa 1996
• Dutka C., Ks. kan. Stanisław Krzemień 1907-1998: proboszcz rzepiennickiej parafii w latach 1939-1984, Rzepiennik Suchy 2010.
• Encyklopedia powszechna, t. 6, Warszawa 2007
• Górny W., Krutak J., Rybarzowice – z kart historii, cz. II, Rybarzowice 2010
• Górny W., W cieniu starego dębu. Rozwój gospodarczy Rybarzowic na przestrzeni wieków, Rybarzowice 2007
• Halama J., Jak Ludwik Dobija z Rybarzowic posłem został, „Kalendarz Beskidzki”, 1996
• Krutak J., Zarys dziejów kościoła i parafii w Rybarzowicach, Rybarzowice 2010
• Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej, red. nauk. Jacek M. Majchrowski, Warszawa 1994
• Kubica F., Przypuszczalny rodowód nazwiska Dobija, „Język Polski” LIV, Kraków 1974
• Meus K., „Ojcowie założyciele” nowoczesnych Wadowic, cz. 2: Stanisław Łazarski (1849-1938), „Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny”, 2013, nr 16
• Parlament Rzeczypospolitej Polskiej 1919-1927, red. Henryk Mościcki, Włodzimierz Dzwonkowski, Warszawa 1928
• Polak J.: Dom Polski w Bielsku 1912-1952, Bielsko-Biała 2002
• Rączka Z., Wody Żylicy w służbie człowieka, „Kalendarz Beskidzki”, 1980
• Rzepeccy T. i W., Sejm i Senat 1922-1927, Poznań 1923
• Słobosz L., Jak Ludwik Dobija z Rybarzowic został posłem, „Podbeskidzie”, 1984
• Słownik Biograficzny Żywiecczyzny, praca zborowa, t. II, Żywiec 1997
• Stawecki P., Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939, Warszawa 1994
• Szymański J., Nauki pomocnicze historii, Warszawa 2001
• Zakrzewski A., Od Stojałowskiego do Witosa, Warszawa 1988
• Zięba P., Monografia wsi i parafii Bulowice koło Kęt, Kęty 2009
• http://nasiprzodkowie.blogspot.com/2013/08/nowy-cmentarz-ewangelicki-w-bielsku.html
• http://www.geni.com/people/Albin-Johannes-von-Vetsera/6000000015895951627
• https://bs.sejm.gov.pl/F/HNUGEKGTMHN9QILR1UDD3AAREBAI1SAC88I82G3MBR92LC8RFM86212?func=full-set-set&set_number=283709&set_entry=000001&format=999
• http://jacekkachel.blogspot.com/2013/04/zapora-w-porabce-juz-sto-lat-temu.html

Identifiers

ISBN

1505-0181