Wojna jako nieporozumienie koncepcyjne. Rozważania o rozliczalności, maskowaniu oddziaływania i Asabijja

• Authors: Plebaniak Piotr

Title variants

EN

War as a conceptual disorder. Considerations on accountability, secrecy of influence, and asabiyyah

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł stanowi rozwinięcie wypowiedzi autora o budowie siły narodowej, wygłoszonej w czasie panelu Forum Bezpieczeństwa pt. Czy można wygrać niewypowiedzianą wojnę?, zorganizowanego przez Fundację im. Kazimierza Pułaskiego w Warszawie w czerwcu 2018 roku. Wytłumaczono przyczyny, dla których akcje jawne, a w szczególności konflikty toczone na płaszczyźnie militarnej tracą na znaczeniu w projekcji oddziaływań (ang. power struggles) w przestrzeni geopolitycznej. Z powodu niemożności odróżnienia zjawisk naturalnych od sztucznie wywołanych, ukrywania tożsamości aktora i udziału aktorów niepaństwowych (ang. non-state actors) kluczowe akty oddziaływania będą trudne do wykrycia lub nawet zdefiniowania czy uznania ich za akt wojny. Dążenia podmiotów do rozmycia rozliczalności (ang. accountability) i pozyskania wiarygodnej zaprzeczalności (ang. plausible deniability) powodują, że autorzy analiz geopolitycznych tracą możliwość posługiwania się aparatem zapożyczonym z nauk ścisłych i nieuchronnie coraz częściej zmuszeni są do opierania się na spekulacjach. Centralnym pojęciem artykułu jest asabijja, czyli m.in. zdolność do osiągania kolektywnych celów, którą autor uważa za decydującą w rozstrzyganiu konfliktów niejawnych, a zarazem za główny cel oddziaływania podmiotów wrogich. W podsumowaniu autor prezentuje oryginalne koncepcje rozwiązań, jakie w tych okolicznościach powinny być zastosowane w Polsce.

EN

The article is a development of the author's statement about the construction of national power, delivered during the panel of the Security Forum, organized by the Casimir Pulaski Foundation in Warsaw, June 2018. The reasons for which explicit actions, and in particular conflicts at the military level, lose their importance in the projection of power struggles in the geopolitical space have been explained. Due to the inability to distinguish between natural phenomena and those induced by man, as well as in the circumstances of concealing the actor's identity and participation of non-state actors, key impacts are show to be difficult to detect or even define or recognize as an act of war. The aspirations of entities to dilute accountability and obtain plausible deniability cause that the authors of geopolitical analyzes lose the ability to use the apparatus borrowed from the exact sciences and inevitably more and more often are forced to rely on speculation. The key section of the article is the concept of asabiyah, i.e. the ability to achieve collective goals, which the author considers to be the centre of gravity in clandestine conflicts, that is the main target to be influenced by hostile action. In summary, the author presents original concepts of solutions that should be applied in Poland in these circumstances.

Keywords

PL

Asabijja; geopolityka; narzędzia koncepcyjne; noosfera; wojny nieliniowe

EN

Asabiyyah; geopolitics; conceptual tools; noosphere; nonlinear wars

• Publisher: Polskie Towarzystwo Geopolityczne
• Journal: Przegląd Geopolityczny
• Year: 2019
• Volume: 27
• Pages: 9-31

Contributors

author

Plebaniak Piotr

• Chinese Culture University, Taipei

References

• Batyuk, V.I., 2017, The US Concept and Practice of Hybrid Warfare, Strategic Analysis, 41(5), DOI: 10.1080/09700161.2017.1343235, https://www.tandfonline.com/action/showCitFormats?doi=10.1080%2 F09700161.2017.1343235 (dostęp 5.10.2018).
• Callwell, C.E., 1906, Small Wars: Their Principles and Practice, General Staff – War Office, London.
• Chłopek, A., 2011, Strategia Chin na przełomie XX/XXI wieku, Przegląd Geopolityczny, 4, s. 109-120.
• Dickson, G.R., 1992, Żołnierzu, nie pytaj, Amber, Warszawa.
• Doliński, D., Nawrat, R., 1994, Huśtawka emocji jako nowa technika manipulacji społecznej, Przegląd Psychologiczny, 37.
• Iwanow, N., 2014, Zapomniane ludobójstwo. Polacy w państwie Stalina. „Operacja polska” 1937–1938, Znak Horyzont, Kraków.
• Księga mistrza Suna, tłum. Krzysztof Gawlikowski (niepublikowany kps).
• Keegan, J., 1976, The Face of Battle, Jonathan Cape, London.
• Kutrzeba, T., 1998, Wojna bez walnej bitwy, Bellona, Warszawa.
• Lem, S., 1986, Biblioteka XXI wieku, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
• Lem, S., 2015, Cyberiada, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
• Łysek, W., 2015, Krym w polityce mocarstw: pogranicze – konflikt – destabilizacja, Przegląd Geopolityczny, 11, s. 37-54.
• Musiał, Z., Wolniewicz, B., 2010, Ksenofobia i wspólnota. Przyczynek do filozofii człowieka, Wydawnictwo Antyk Marcin Dybowski, Komorów.
• Orwell, G., 1953, Rok 1984, tłum. Juliusz Mieroszewski, Instytut Literacki, Paryż.
• Plebaniak, P., 2017a, 36 forteli. Chińska sztuka układania podstępu, układania planów i skutecznego działania, Zysk i S-ka Wydawnictwo, Poznań.
• Plebaniak, P., 2017b, Teoria królowej i teoria króla. Chińskie i zachodnie wzorce toczenia wojen, konflikty.pl, 14 października, http://www.konflikty.pl/historia/publicystyka-i-wywiady/teoriakrolowej-i-teoria-krola-chinskie-i-zachodnie-wzorce-toczenia-wojen/ (dostęp 8.08.2018).
• Plebaniak, P., 2018, Starożytna mądrość chińska w sentencjach, PWN, Warszawa.
• Suworow, W., 1999, Specnaz, tłum. A. Kiński, Wydawnictwo Adamski i Bieliński, Warszawa.
• Sykulski, L., 2018, Wojna liniowa a wojna nieliniowa [Wideo], Geopolityka.net, 26 maja, https://www.youtube.com/watch?v=ueTXuI22uC4 (dostęp 5.10.2018).
• Turchin, P., 2007, War and Peace and War, Penguin Publishing Group.
• Wielgus, S., 1997, Tragiczna alternatywa życia bez Boga, Przegląd Uniwersytecki, KUL, 5(49).
• Wittgenstein, L., 2004, Traktat logiczno-filozoficzny, tłum. B. Wolniewicz, PWN, Warszawa.
• Wright, D.E., 2011, General Semantics as Source Material in the Works of Robert A. Heinlein, ETC: A Review of General Semantics, 68(1), s. 92–109.