Regres czy rozwój lokalnej działalności handlowo-usługowej w najstarszej części Nowej Huty?

• Authors: Płaziak Monika , Szymańska Anna Irena

Title variants

EN

Regression or Development of the Local Commercial and Service Activities in the Oldest Part of Nowa Huta?

• Conference: Uwarunkowania rozwoju przedsiębiorczości
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Niniejsze opracowanie zawiera wyniki badań empirycznych prowadzonych w latach 2014–2016 na terenie dzielnicy Krakowa – Nowej Huty, ze szczególnym uwzględnieniem jej najstarszej części, obejmującej 25 osiedli, zamieszkanych przez prawie 50 tys. ludzi. Badania dotyczyły stanu funkcjonowania handlu i usług na terenie tej dzielnicy, a w ich ramach przeprowadzono wywiady z wykorzystaniem kwestionariusza ankiety z ponad 2200 konsumentami oraz 112 przedsiębiorcami. Dokonano także inwentaryzacji ponad 500 podmiotów gospodarczych. Zasadniczym celem niniejszego artykułu stała się diagnoza stanu funkcjonowania handlu i usług na terenie Nowej Huty zarówno z perspektywy konsumentów, jak i przedsiębiorców. Wskazano w nim czynniki wpływające na upadek lub rozwój przedsiębiorstw handlowo-usługowych w tej dzielnicy, przy czym czynniki te podzielono na dwie grupy. Pierwsza grupa to uwarunkowania demograficzne i społeczne, druga grupa – otoczenie rynkowe. Wyniki analiz potwierdziły istotny wpływ starzenia się społeczności i stanu jej zasobności finansowej na preferencje miejsca dokonywania zakupów na terenie Nowej Huty. Po wejściu w okres transformacji ustrojowej wiele nowohuckich sklepów branżowych oraz podmiotów usługowych, będących na wysokim poziomie, upadło albo zmieniło rodzaj oferowanego asortymentu, świadczonych usług czy też charakter prowadzonej działalności. Dodatkowym czynnikiem przyczyniającym się do regresu drobnej lokalnej działalności handlowo-usługowej w centralnej części Nowej Huty stało się wkroczenie dużego, najczęściej obcego kapitału, przejawiające się w lokalizacji na tym obszarze sklepów wielkopowierzchniowych dyskontów, sieci spożywczych i drogerii oraz banków i punktów sprzedaży usług telefonii komórkowej. Te formy działalności handlowo-usługowej, przez swoją konkurencyjną i różnorodną ofertę, spowodowały w opinii badanych przedsiębiorców wyraźny kryzys lokalnej działalności. Tendencji tej wydają się opierać jedynie duże, dogodnie ulokowane place targowe – Bieńczycki Plac Targowy i CH „Tomex” – z Nową Hutą nierozerwalnie związane poprzez tradycję handlu płodami rolnymi lub „bazarowy” charakter. Są to miejsca nie tylko dokonywania zakupów, lecz także spotkań towarzyskich, zwłaszcza starszych mieszkańców.

EN

The article contains the results of the research conducted during the period of 2014 to 2016 in the Nowa Huta district, in Kraków. This area consists of 25 residential areas inhabited by almost 50 thousand people. The research concerned the functioning of commerce and services in Nowa Huta, from both the consumers’ and entrepreneurs’ point of view. During the research an interview among 2,200 consumers and 112 entrepreneurs was conducted. Also an inventory of approximately 500 unit of entrepreneurs was made. The factors which have effect on regression or development of the commerce and services in Nowa Huta were identified. These factors were divided into two groups: the first group was based on the demographical and social conditions, the second group was based on the market surroundings when it comes to both the micro and macro economical point of view. The results of the survey stated an important influence of the local aging society and its financial state, when it concerns preferences for places of purchasing. At the beginning of the transformation a lot of shops of elevated quality and services in Nowa Huta disappeared or changed their type of activities. The additional factor of this regression was the consequence of investments of foreign capital observed through the emergence of hyperand supermarkets, discount stores, pharmacies, banks and selling points for phone services. These types of activities, according to the survey, caused the crisis of local businesses. This tendency appears not to affect the two big marketplaces – Bieńczycki Market Place (Bieńczycki Plac Targowy) and Trade Centre “Tomex” (CH „Tomex”) which are traditionally connected to Nowa Huta. These are places not only meant for purchasing goods but also for social meeting especially among the elder inhabitants.

Keywords

PL

Nowa Huta; otoczenie przedsiębiorstwa; plac targowy; przedsiębiorstwo

EN

enterprise; enterprise environment; market place; Nowa Huta

• Publisher: Instytut Geografii Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
• Journal: Przedsiębiorczość - Edukacja
• Year: 2017
• Volume: 13. Uwarunkowania rozwoju przedsiębiorczości
• Pages: 228-243

Contributors

author

Płaziak Monika

• Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Instytut Geografii, Zakład Przedsiębiorczości i Gospodarki Przestrzennej

author

Szymańska Anna Irena

• Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Instytut Geografii, Zakład Przedsiębiorczości i Gospodarki Przestrzennej

References

• Bolesta-Kukułka, K. (1992). Jak patrzeć na świat organizacji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. Gądecki, J. (2012). I Love Nowa Huta. Gentryfikacja Nowej Huty?. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN. Górka, Z. (2005). Nowa Huta – nowa fizjonomia, nowe funkcje i nowa symbolika dzielnicy. W: Badania i podróże naukowe krakowskich geografów, tom II. Kraków: Polskie Towarzystwo Geograficzne.
• Janasz, K., Janasz, W., Kozioł, K., Szopik K. (2008). Zarządzanie strategiczne. Warszawa: Difin.
• Płaziak, M. (2014). Przemiany funkcji handlowo-usługowych w mieście postsocjalistycznym na przykładzie Nowej Huty. W: E. Kaczmarska, P. Raźniak (red.) Społeczno-ekonomiczne i przestrzenne przemiany struktur regionalnych, vol. 1. Kraków: Oficyna Wydawnicza AFM, 85–100.
• Płaziak, M., Szymańska, A.I. (2014). Rola placów targowych w strukturze przestrzenno-społecznej i ekonomicznej Nowej Huty. W: E. Kaczmarska, P. Raźniak (red.), Społeczno-ekonomiczne i przestrzenne przemiany struktur regionalnych, vol. 2. Kraków: Oficyna Wydawnicza AFM, 91–108.
• Płaziak, M., Szymańska, A.I. (2016a). Czynniki warunkujące atrakcyjność dokonywania zakupów na placach targowych Krakowa, Przedsiębiorczość – Edukacja, 12, 217–232.
• Płaziak, M., Szymańska, A.I. (2016b). Uwarunkowania rozwoju handlu i usług na przykładzie Krakowa – Nowej Huty. Kraków: Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie (w druku).
• Płaziak, M., Szymańska, A.I. (2016c). Uwarunkowania zachowań konsumentów na placach targowych na przykładzie Nowej Huty. Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe UE w Katowicach, 255, 186–199. Urbanowska-Sojkin, E. (2007). Zarządzanie strategiczne przedsiębiorstwem. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
• Serwis WWW StatKrak: http://msip2.um.krakow.pl/statkrak (odczyt z dn. 29.10.2016).
• Stoner, J.A.F., Freeman, R.E., Gilbert, D.R.Jr. (2001). Kierowanie. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
• Zborowski, A. (2005). Przemiany struktury społeczno-przestrzennej regionu miejskiego w okresie realnego socjalizmu i transformacji ustrojowej (na przykładzie Krakowa). Kraków: Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Żurek, J. (red.) (2007). Przedsiębiorstwo, zasady działania, funkcjonowanie, rozwój. Gdańsk: Fundacja Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego.