FROM THE RITUAL TO CULINARY TOURISM. NUTRITIONAL CUSTOMS IN THE PROCESS OF TRANSFORMATION OF FORM AND FUNCTION BY THE EXAMPLE OF LISBON

• Authors: PABIAN BARBARA

Title variants

PL

OD RYTUAŁU DO TURYSTYKI KULINARNEJ. ZWYCZAJE ŻYWIENIOWE W PROCESIE PRZEMIAN FORMY I FUNKCJI NA PRZYKŁADZIE LIZBONY

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Jedzenie, oprócz pełnionej funkcji biologicznej, związanej z zaspakajaniem głodu i utrzymywaniem organizmu w zdrowiu, wpisuje się w społeczny kontekst życia człowieka, stając się wyznacznikiem kultury i jej przemian. Wiele mówi o samym człowieku i o wyznawanych wartościach. Nawyki żywieniowe współczesnego człowieka mają tak, jak w kulturze tradycyjnej, swą wewnątrzkulturową legitymizację, jednak o diametralnie odmiennym charakterze. Są elementem postmodernistycznego porządku kulturowego, o którym stanowi użyteczność. Celem niniejszego opracowania, przy którym posiłkowano się metodą krytycznej analizy piśmiennictwa oraz kwerendą internetową, jest ukazanie kwestii żywieniowej w kategorii trwałego, aczkolwiek zmieniającego się w czasie faktu kulturowego, ze zwróceniem uwagi na proces przemian i utratę dawnych znaczeń. Płaszczyznę odniesienia empirycznego stanowi dziedzictwo kulinarne Lizbony, które za sprawą sprawnej promocji i marketingu stało się dziś znaczącym elementem atrakcyjności turystycznej miasta, przyczyniając się do rozwoju turystyki kulinarnej.

EN

Food, besides its biological function, related to satisfying hunger and keeping organism in health, fits in human’s live social context, is becoming culture and its transformations determinant. It shows a lot about the man himself and his worshiped values. Contemporary human’s eating habits have, as in traditional culture, their intra-cultural legitimization, but character is totally different. They are element of postmodern cultural order, which feature is utility. The aim of this elaboration, at which was made use of writing’s critical analysis and online inquiry, is showing nutritional issue in category of permanent, but time-changing cultural reality, with paying attention to transformation process and loss of old meanings. Lisbon’s cultural heritage is the level of empirical reference, which in case of efficient promotion and marketing becomes nowadays significant element of city’s tourist attractiveness, contributing to develop of cuisine tourism.

Keywords

PL

pożywienie; turystyka kulinarna; Lizbona

EN

food; culinary tourism; Lisbon

• Publisher: Wyższa Szkoła Turystyki i Języków Obcych
• Journal: Zeszyty Naukowe. Turystyka i Rekreacja
• Year: 2018
• Volume: 2(22)
• Pages: 159-173

Contributors

author

PABIAN BARBARA

• Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

References

• Białas I., Tradycje kulinarne, [in:] Ludowe tradycje. Dziedzictwo kulturowe ludności rodzimej w granicach województwa śląskiego, ed. B. Bazielich, PTL, Wrocław–Katowice 2009.
• Explore!guide. Lizbona, ed. U. Augustyniak, A. Młynowska, Wyd. ExpressMap, Warszawa 2017.
• Featherstone M., Koncepcje kultury konsumenckiej, [in:] Zachowania konsumenta. Koncepcje i badania europejskie, ed. M. Lambkin, PWN, Warszawa 2001.
• Golonka-Czajkowska M., Żentyca, legumina, gazdowy zawijaniec w bułce poniywiyrany, czyli o kulinarnych wątkach w retoryce tatrzańskiego turyzmu, [in:] Pokarmy i jedzenie w kulturze. Tabu, dieta, symbol, ed. K. Łeńska-Bąk, Stromata Anthropologica, t. 2, Opole 2007.
• Kowalczyk A., Turystyka kulinarna – podejście geograficzne i niegeograficzne, „Turystyka Kulturowa” 2016, no. 5.
• Kowalczyk A., Turystyka kulinarna – ujęcie geograficzne, „Turyzm” 2005, z. 1–2.
• Kowalski P., Chleb nasz powszedni. O pieczywie w obrzędach, magii, literackich obrazach i opiniach dietetyków, Ossolineum, Wrocław 2000.
• Łeńska-Bąk K., Pokarmy obrzędowe w religijności ludowej. Kilka słów o maku, zbożu i każdym innym drobiazgu, [in:] Pobożność ludowa w życiu liturgiczno-religijnym i w kulturze, ed. R. Pierskała, T. Smolińska, Wyd. Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2004.
• Malchrowicz E., Półwysep Iberyjski – raj dla turystów kulturowych. Przegląd potencjału Hiszpanii i Portugalii dla rozwoju wybranych form turystyki kulturowej, „Turystyka Kulturowa” 2009, no. 9.
• Mikos v. Rohrscheidt A., Turystyka kulturowa. Fenomen, potencjał, perspektywy. Podręcznik akademicki, Wyd. KulTour.pl, Poznań 2010.
• Pabian B., Elementy rustykalne w przestrzeni miasta – wierność tradycji czy komercyjne działania wolnego rynku, [in:] Studia Etnologiczne i Antropologiczne. Problemy społeczne i kulturowe współczesnego miasta, ed. I. Bukowska-Floreńska, Wyd. Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2010.
• Pałęcka J., Sobański O., Porto sardynka i fado. Kuchnia portugalska, Wydawnictwo Watra, Warszawa 1980.
• Pool R., Etnografia postmodernistyczna, [in:] Amerykańska antropologia postmodernistyczna, ed. M. Buchowski, Instytut Kultury w Warszawie, Warszawa 1999.
• Śliwińska A., Teatr wielki, mały i codzienny. Ulica jako teatr codzienny, [in:] Teatr wielki, mniejszy i codzienny, ed. P. Kowalski, Wyd. Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2002.
• Wieczorkiewicz A., Apetyt turysty. O doświadczaniu świata w podróży, Universitas, Kraków 2008.
• Woźniczko M., Jędrysiak T., Orłowski D., Turystyka kulinarna, PWE, Warszawa 2015.