Komu Polacy ufają? Analiza wtórna danych ESS 2014 z zastosowaniem analizy czynnikowej, analizy rzetelności oraz analizy wariancji

• Authors: Dziurzyński Krzysztof

Title variants

EN

Who do Poles trust? Secondary analysis of ESS 2014 data using factor analysis, analysis of reliability and analysis of variance

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Zaufanie jest zmienną wielowymiarową i do jego pomiaru konieczna jest pewna liczba jednowymiarowych zmiennych. Zmienne te mogą odnosić się do instytucji państwowych, politycznych, osób, mediów itp. Im więcej zmiennych użytych jest do określenia jednostkowego poziomu zaufania, tym trudniej jest wyłonić zmienną ukrytą, która w dalszym postępowaniu badawczym zastąpi kilka zmiennych jednowymiarowych. Taką zmienną ukrytą jest zaufanie. Oczywiście można zadać pytanie: czy generalnie Pan/Pani ufa? Odpowiedź na tak postawione pytanie ma charakter dychotomiczny: tak lub nie. Ale czy badacz będzie wiedział, komu badany ufa, czy jest to osoba, czy instytucja i co bardzo ważne – w jakim stopniu ufa. Zatem na pozór proste zadanie badawcze na etapie konceptualizacji zaczyna się komplikować, rozrastać i każe badaczowi sięgać po bardziej rozbudowane narządzie badawcze. W prezentowanym artykule przeanalizowana zostanie problematyka zaufania Polaków. Dane pochodzą z siódmej rundy międzynarodowego badania porównawczego European Social Survey (Europejski Sondaż Społeczny) z 2014 r. Wzięło w nim udział 1616 osób w wieku powyżej 16. roku życia. Uzyskane wyniki poddano analizie pozwalającej na określenie wielowymiarowości (analiza czynnikowa) i rzetelności skali (alfa Cronbacha). Jako główny cel poznawczy przyjęto określenie postrzegania wymiarów zaufania. Pierwotnie założono, że pięć jednowymiarowych zmiennych pozwoli na odtworzenie dwóch zmiennych latentnych (składowych), które uproszczą analizę. Przyjęto także założenie, że płeć, wiek, wykształcenie oraz miejsce zamieszkania będą istotnie różnicować poziom zaufania. Postanowiono także zaprezentować poziom zaufania Polaków na tle pozostałych krajów uczestniczących w badaniu ESS.

EN

Trust is a multidimensional variable and a number of one-dimensional variables are needed to measure it. These variables may refer to state institutions, political institutions, people, media, etc. The more variables used to determine the unit level of trust, the harder it is to identify a hidden variable that will replace several one-dimensional variables in further research. Trust is such a hidden variable. Of course, you can ask the question: do you generally trust? The answer to this question is dichotomous: yes or no trust. But will the researcher know who trusts whether it is a person or an institution and what is very important to what degree he trusts. Thus, the seemingly simple research task at the conceptualization stage begins to complicate, grow and make the researcher reach for a more extensive research tool. The presented article will analyze the problems of Poles’ trust. Data comes from the seventh round of the 2014 European Social Survey. 1616 people aged over 16 took part in it. The obtained results were subjected to analysis allowing to determine multidimensionality (factor analysis) and scale reliability (Cronbach’s alpha). As the main cognitive goal, the determination of the perception of the dimensions of trust was accepted. Originally, it was assumed that five one-dimensional variables would allow the reproduction of two latent variables (components) that would simplify the analysis of trust. It was also assumed that (1) sex, (2) age, (3) education and (4) place of residence will significantly differentiate the level of trust. It was also decided to present the level of confidence of Poles against the background of other countries participating in the ESS.

Keywords

PL

Europejski Sondaż Społeczny; zaufanie; analiza czynnikowa; analiza rzetelności; analiza korespondencji; analiza wariancji

EN

Europeen Social Survey; trust; factor analysis; analysis of reliability; analysis; of variance

• Publisher: Wyższa Szkoła Gospodarki Euroregionalnej im. Alcide De Gasperi w Józefowie
• Journal: Journal of Modern Science
• Year: 2018
• Issue: 2(37)
• Pages: 95-115

Dates

published

2018

Contributors

author

Dziurzyński Krzysztof

• Uniwersytet Jagielloński

References

• Brzeziński, J. (1996). Metodologia badań psychologicznych, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. ISBN 8301121173.
• Bedyńsk, S., Brzezicka, A. (red.). (2007). Statystyczny drogowskaz. Praktyczny poradnik analizy danych w naukach społecznych na przykładach z psychologii, Warszawa: Wydawnictwo Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej „Academica”. ISBN 9788389281401.
• Bedyńska, S., Cypryańska, M. (red.). (2013). Statystyczny drogowskaz 2. Praktyczne wprowadzenie do analizy wariancji, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Sedno: Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej. ISBN 9788363354183.
• Coleman, J.S. (1988), Social capital in the creation of human capital, „American Journal of Sociology”, t. 94. ISSN: 0002-9602.
• Cronbach, L.J. (1946). A case study of Split-half reliability coefficient, „Journal of Educational Psychology” nr 37. ISSN 0022-0663.
• Ferszt-Piłat, K. (2012). Zaufanie jako fundament bezpieczeństwa we współczesnym społeczeństwie, „Journal of Modern Science” 3/15. ISSN 1734-2031.
• Frankfort-Nachmias, C., Nachmias, D. (2001). Metody badawcze w naukach społecznych, tłum. E. Hornowska, Poznań: Wydawnictwo Zysk i Spółka. ISBN 837150702X.
• Fukuyama, F. (1997). Zaufanie: kapitał społeczny a droga do dobrobytu, tłum. A. i L. Śliwa, Warszawa–Wrocław: Wydawnictwo Naukowe PWN. ISBN 8301124881.
• Glenn, N.D. (1978). The General Social Surveys: Editorial Introduction to a Symposium, „Contemporary Sociology” nr 7, ISSN 0094-3061.
• Górniak, J. (2000). My i nasze pieniądze, Kraków: Aureus. ISBN 838788703X.
• Hyman, H.H. (1987). Secondary Analysis of Sample Surveys, Middletown: Wesleyan University Press.
• Kaiser, H.F. (1960). The application of electronic computer to factor analysis, „Educational and Psychological Measurement” nr 20, ISSN 0013-1644.
• Malarska, A. (2005). Statystyczna analiza danych wspomagana programem SPSS, Kraków: Predictive Solutions (dawniej SPSS Polska). ISBN 8391287122.
• Nowakowski, K. (2008). Wymiary zaufania i problem zaufania negatywnego w Polsce, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” t. 70, nr 1. ISSN 0035-9629.
• Putnam, R.D. (1995). Demokracja w działaniu: tradycje obywatelskie we współczesnych Włoszech, tłum. J. Szacki, Kraków: Znak. ISBN 978-83-240-0850-6.
• Rószkiewicz, M. (2011). Analiza klienta, Kraków: Predictive Solutions (dawniej SPSS Polska). ISBN 9788391287149.
• Sagan, A. (2003). Analiza rzetelności skal satysfakcji i lojalności, Kraków: Statsoft Polska. Sztemberg-Lewandowska, M. (2008). Analiza czynnikowa w badaniach marketingowych, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego. ISBN 9788370119195.
• Sztompka, P. (2007). Zaufanie. Fundament społeczeństwa, Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy Znak. ISBN 9788324008506.
• Thurstone, L.L. (1931). The measurement of social attitudes, „Journal of Abnormal and Social Psychology” nr 27, ISSN 0096-851X.
• Zakrzewska, J. (1992). Państwo prawa a nowa konstytucja. W: G. Skąpska (red.), Prawo w zmieniającym się społeczeństwie, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek. ISBN 8385263330.

Identifiers

ISSN

1734-2031

DOI

10.13166/jms/90986