Wybrane zagadnienia etyki zawodowej socjologa

• Authors: Witold Jedynak

Title variants

EN

Selected Problems of Professional Ethics in Sociology

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Skodyfikowana etyka zawodu socjologa jest próbą określenia norm moralnych działalności zawodowej, które wynikają z etyki ogólnej i są jej uszczegółowieniem. Odnosząc się do konkretnych, wzorcowych sytuacji, daje podstawy do określenia reguł funkcjonowania socjologa w sytuacji wynikającej z jego roli zawodowej. Pokazuje, jak socjolog ma się zachowywać, a jak nie powinien postępować. Ustalenie norm etyki zawodowej socjologa nie tylko jest podyktowane troską o dobro przedstawicieli tego zawodu, ale i ma na celu dobro społeczeństwa, które przez socjologów jest badane, a także korzysta z wyników ich badań. Społeczeństwo oczekuje od socjologów, by posiadali wysokie kwalifikacje zawodowe, stale doskonalili własne umiejętności i podnosili poziom fachowej wiedzy, a także zachowywali wysokie standardy etyczne. Jedynie solidne badania realizowane przez uczciwych socjologów będą zasługiwały na uznanie, a jeśli ich opinie będą bezstronne, zostaną przez społeczeństwo przyjęte i pozytywnie ocenione.

EN

The code of professional ethics for sociologists attempts to define moral standards of sociologists’ professional activity, derived from general ethics being particularized. Professional ethics in sociology, through reference to specific model situations, gives the grounds for establishing rules of sociologists professional functioning. It indicates how a sociologist should and should not act. Observing moral standards is an expression of care not only for sociologists’ common good, but also for the society’s common good, as the society is examined by sociologists, and uses and benefits from the research results. The society expects that sociologists will be highly qualified, will perfect their skills and improve their expertise as well as keep high ethical standards. Only solid research conducted by reliable sociologists deserves to be acknowledged, and if sociologists' opinions are unbiased, they will be accepted and positively appraised.

Keywords

PL

nauki społeczne; socjolog; badania empiryczne; etyka zawodowa; kodeks etyczny socjologa

EN

social sciences; sociologist; empirical research; professional ethics; code of professional ethics for sociologists

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Nauk Społecznych
• Year: 2014
• Volume: 6(42)
• Issue: 2
• Pages: 161-181

Contributors

author

Witold Jedynak

• Instytut Socjologii Uniwersytetu Rzeszowskiego

References

• Babbie E., Badania społeczne w praktyce, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2004.
• Babbie E., Istota socjologii. Krytyczne eseje o krytycznej nauce, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2007.
• Dyoniziak R., Sondaże a manipulowanie społeczeństwem, Toruń: Wydawnictwo ADAM MARSZAŁEK 2004.
• Fudalej M., Techniki i typy kłamstwa w nauce, w: J. Goćkowski, K. Pigon (red.), Etyka zawodowa ludzi nauki, Wrocław–Warszawa–Kraków: Ossolineum–Polska Akademia Nauk 1991, s. 85-94.
• Galewicz W., W sprawie odrębności etyk zawodowych, w: W. Galewicz (red.), Moralność i profesjonalizm. Spór o pozycję etyk zawodowych, wyd. elektroniczne, Kraków 2010, s. 9-123, http://www.publio.pl/files/samples/5f/ee/73/48903/Moralnosc_i_profesjonalizm_demo.pdf
• Goode W.J., Hatt P.K., Czynności ankietera i problemy związane z przeprowadzeniem wywiadu, w: S. Nowak (oprac.), Metody badań socjologicznych, Warszawa: PWN 1965, s. 69-88.
• Goodman N., Wstęp do socjologii, wyd. I, Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka 2001.
• Jedynak W., Świat sondażowych manipulacji, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego”, 2010, nr 62 (Socjologia, nr 7), s. 11-26.
• Kodeks Etyki Socjologa, http://www.pts.org.pl/public/upload/kodeks.pdf
• Komitet Etyki w Nauce przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk, Dobre obyczaje w nauce. Zbiór zasad i wytycznych, Warszawa 1994.
• Krimsky S., Nauka skorumpowana? O niejasnych związkach nauki i biznesu, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 2006.
• Kulpińska J., Uczony jako ekspert, w: J. Goćkowski, K. Pigon (red.), Etyka zawodowa ludzi nauki, Wrocław–Warszawa–Kraków: Ossolineum–Polska Akademia Nauk 1991, s. 265-274.
• Kunicki-Goldfinger W.J.H., Problemy moralne poznania naukowego i zastosowań nauki, w: J. Goćkowski, K. Pigon (red.), Etyka zawodowa ludzi nauki, Wrocław–Warszawa–Kraków: Ossolineum–Polska Akademia Nauk 1991, s. 95-106.
• Lazari-Pawłowska I., Etyki zawodowe jako role społeczne, w: A. Sarapata (red.), Etyka zawodowa, Warszawa: Książka i Wiedza 1971, s. 33-73.
• Mysłek W., Etyka zawodowa. Uwarunkowania, konteksty, zastosowania, Olsztyn: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Informatyki i Ekonomii TWP 2010.
• Ocena metodologii i rezultatów badań poprzedzających pierwszą i drugą turę wyborów prezydenckich w 2010 roku, wyd. I, Warszawa: Organizacja Firm Badania Opinii i Rynku 2010.
• Olech M., Ija Lazari-Pawłowska w obronie etyki zawodowej, „Słupskie Studia Filozoficzne”, 2005, nr 5, s. 67-78.
• Rogowska B., Etyczne problemy zawodu socjologa. Obserwacja uczestnicząca ukryta a wybrane problemy etyczne zawodu socjologa, http://www.eioba.pl/a/2mah/etyczne-problemy-zawodu-socjologa
• Silverman D., Interpretacja danych jakościowych. Metody analizy rozmowy, tekstu i interakcji, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2008.
• Sułek A., Ogród metodologii socjologicznej, wyd. I, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR 2002.
• Sułek A., W terenie, w archiwum i w laboratorium. Studia nad warsztatem socjologa, Warszawa 1990.
• Sułek M., Świniarski J., Etyka jako filozofia dobrego działania zawodowego, Warszawa: Dom Wydawniczy BELLONA 2001.
• Szacka B., Wprowadzenie do socjologii, Warszawa: Oficyna Naukowa 2003.
• Szczepański J., Uczony i społeczeństwo, w: J. Goćkowski, K. Pigon (red.), Etyka zawodowa ludzi nauki, Wrocław–Warszawa–Kraków: Ossolineum–Polska Akademia Nauk 1991, s. 233-244.
• Sztompka P., Socjologia. Analiza społeczeństwa, Kraków: Wydawnictwo ZNAK 2004.
• Sztumski J., Wstęp do metod i technik badań społecznych, wyd. VI zmienione i uzupełnione, Katowice: Wydawnictwo Naukowe ŚLĄSK 2005.
• Teichman J., Etyka społeczna, Warszawa: Oficyna Naukowa 2002.
• Turner J.H., Socjologia. Koncepcje i ich zastosowanie, wyd. I, Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka Poznań 1998.
• Woleński J., Przeciw etyce zawodowej, „Etyka”, 1994, nr 27, s. 184-187.