Zgoda na udzielanie świadczeń medycznych wyrażona przez pacjenta w silnym bólu a wyłączenie swobody podjęcia decyzji w rozumieniu art. 82 Kodeksu cywilnego

• Authors: Fajka Dominika

Title variants

Consent to Medical Services Expressed by the Patient in Severe Pain with Regard to Removal of the Freedom to Choose within the Meaning of Article 82 of the Civil Code

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Praca ma na celu omówienie prawa pacjenta do leczenia bólu i prawa do wyrażenia zgody na udzielenie świadczenia zdrowotnego, a także ocenę relewantności prawnej zgody na udzielenie takiego świadczenia, wyrażonej przez pacjenta odczuwającego ból, w odniesieniu do ewentualnego ograniczenia lub wyłączenia swobody podjęcia decyzji w rozumieniu art. 82 Kodeksu cywilnego (k.c.), przy uwzględnieniu aspektów praktycznych realizacji tych praw oraz z uwzględnieniem obowiązków lekarza. Należy bowiem uznać, że stan psychofizyczny, w którym znajduje się pacjent odczuwający silny ból, może być postrzegany jako stan wyłączający swobodę powzięcia decyzji w rozumieniu art. 82 k.c., a co za tym idzie – może mieć znaczący wpływ na ważność udzielonej zgody.

EN

The aim of this thesis is to discuss the patient’s right to treatment for pain and the right to consent to medical treatment, as well as to assess the legal relevance of the consent expressed by the patient experiencing pain, with regard to the possible limitation or removal of the freedom to choose within the meaning of Article 82 of the Civil Code, taking into account the practical aspects of exercising these rights and the doctor’s obligations. Experiencing severe pain may be seen as a condition precluding freedom of choice within the meaning of Article 82 of the Civil Code and, consequently, may have a significant impact on the validity of the consent granted.

Keywords

PL

prawa pacjenta; prawo do leczenia bólu; prawo do wyrażenia zgody; ograniczenie swobody podejmowania decyzji; ból

EN

patients’ rights; right to pain treatment; right to consent; removal of freedom to choose; pain

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Zeszyt Prawniczy UAM
• Year: 2024
• Issue: Nr 14
• Pages: 25-35

Contributors

author

Fajka Dominika

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

• https://orcid.org/+https%3A//orcid.org/0009-0002-2323-2966

References

• Bujny, J. (2007). Prawa pacjenta. Między autonomią a paternalizmem. Warszawa.
• Cnota, Z. (2021). Prawo pacjenta w stanie terminalnym do świadczeń zapewniających łagodzenie bólu i innych cierpień w kontekście prawa do wyrażania zgody na udzielenia świadczeń zdrowotnych, [w:] G. Gura, P. Bednarski (red.), Prawne aspekty medycyny dotyczące stanów terminalnych. Warszawa: Legalis/el.
• Drozdowska, U., Wnukiewicz-Kozłowska, A. (2016). Prawa pacjenta. Warszawa: LEX/el.
• Flieger, P., i in. (2012). Regulacje prawne dotyczące zgody pacjenta na czynność medyczną. „Przegląd Prawa Publicznego” 7–8: 9–19.
• Grzesiowski, P. (2021). Komentarz do art. 20a, [w:] D. Karkowska (red.), Prawa pacjenta i Rzecznik Praw Pacjenta. Komentarz. Warszawa: Legalis/el.
• Grzybowski, S. (1957). Ochrona dóbr osobistych według przepisów ogólnych prawa cywilnego. Warszawa.
• Haberko, J. (2013). Realizacja standardów bioetycznych w prawie polskim w zakresie oświadczeń pro futuro, [w:] J. Kondratiewa-Bryzik, K. Sękowska-Kozłowska (red.), Prawa człowieka wobec rozwoju biotechnologii. Warszawa: LEX/el.
• Janiszewska, B. (2013). Zgoda na udzielenie świadczenia zdrowotnego. Ujęcie wewnątrzsystemowe. Warszawa: Legalis/el.
• Jedliński, A. (2012). Komentarz do art. 82, [w:] A. Kidyba (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Tom I. Część ogólna. Warszawa, LEX/el.
• Karczewska-Kamińska, N. (2018). Przymus leczenia i inne interwencje medyczne bez zgody pacjenta. Warszawa: LEX/el.
• Kobińska, A. (2008). Problematyka formy pisemnej zgody udzielonej przez pacjenta. „Prawo i Medycyna” 3: 82–90.
• Konieczniak, P. (2019). Prawo do leczenia bólu, [w:] M. Boratyńska, P. Konieczniak (red.), System Prawa Medycznego, t. 2, część 1, Regulacja prawna czynności medycznych. Warszawa: 351.
• Loeser, J.D., Treede, R.-D., (2008). The Kyoto protocol of IASP Basic Pain Terminology. „Pain” 137(3): 473–477. DOI: https://doi.org/10.1016/j.pain.2008.04.025
• Malczewska, M. (2022). Komentarz do art. 32, [w:] E. Zielińska (red.), Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Komentarz. Warszawa: LEX/el.
• Nesterowicz, M. (1972). Kontraktowa i deliktowa odpowiedzialność lekarza za zabieg leczniczy. Poznań–Warszawa.
• Nesterowicz, M. (2012). Prawo medyczne. Komentarze i glosy do orzeczeń sądowych. Warszawa: LEX/el.
• Przybyłko, K. (2016). Psychologiczne aspekty leczenia bólu. „Summarium” 65: 71–88.
• Sobolewski, P. (2020). Komentarz do art. 16, [w:] L. Bosek (red.), Ustawa o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. Komentarz. Warszawa: Legalis/el.
• Sobolewski, P. (2024). Komentarz do art. 61, [w:] K. Osajda, W. Borysiak (red.), Kodeks Cywilny. Komentarz. Warszawa: Legalis/el.
• Strugała, R. (2023). Komentarz do art. 82, [w:] E. Gniewek, P. Machnikowski (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Warszawa: Legalis/el.
• Syska, M. (2013). Medyczne oświadczenia pro futuro na tle prawnoporównawczym. Warszawa: LEX/el.
• Śliwka, M. (2008). Prawa pacjenta w prawie polskim na tle prawnoporównawczym. Toruń.
• Świderska, M. (2007). Zgoda pacjenta na zabieg medyczny. Toruń.
• Treede, R.-D., i in. (2015). A Classification of Chronic Pain for ICD-11. „Pain” 156(6): 1003–1007. DOI: https://doi.org/10.1097/j.pain.0000000000000160

Identifiers

DOI

https://doi.org/10.14746/zpuam.2024.14.2