Okno otwarte na teatr. Reportaż jako narzędzie pracy krytyka

• Authors: Małgorzata Dorna

Title variants

EN

Konstanty Puzyna’s window, the window opened for theatre. Reportage as an important tool in theatrical critical writing

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The inspiration for this text writing became doctoral seminars, devoted to the theatre of Jerzy Grotowski at the University of Gdansk. During the course, led by Professor Jan Ciechowicz from January to May 2015 it turned out that there was no preserved film documentation of the performances by Laboratory Theatre. The only chance to “watch” the most important spectacles was to use some documentary references, some essays and theatrical reviews, published in the second half of the former century It seemed that the only critic who was able to help us in our analysis and penetrations was Konstanty Puzyna. He has created some special way of writing, of “showing” reader the spectacle, what he could not personally see. In this kind of experimental writing the main tools seemed to be some “pieces” of reportage, documentary text, or nonfiction. This review is about the way in which typical pieces of reportage can be used in modern art criticism, especially in writing about some kind of the experimental theatre. It is also about crossing the border between nonfiction and fictional literature. In the first part some general view of the problem is given, in the main body – the detailed analysis of “Apocalypsis cum figuris” shown by the prism of Puzyna’s text “The return of Christ” – is done.

Keywords

EN

Reportage; criticism in writing about theater narration; nonfiction literature; the sender and the recipient; crossing the borders of the reportage; metalanguage of the spectacle Laboratory Theatre

• Publisher: Wydział Filologiczny Uniwersytetu Gdańskiego
• Journal: Jednak Książki. Gdańskie Czasopismo Humanistyczne
• Year: 2016
• Issue: 5 "Reportaż literacki. Pogranicza"
• Pages: 195-216

Contributors

author

Małgorzata Dorna

• Uniwersytet Gdański

References

• Brook Peter. 1996. A book about the theatre: Deadly, Holy, Rough, Immediate. The empty space. New York: Simon & Schuster.
• Chyliński Marek, Russ-Mohl Stephan. 2008. Dziennikarstwo. Warszawa: Grupa Wydawnicza Polskapresse.
• Ciechowicz Jan. 2009. Przestrzenie depresyjne i zdegradowane w teatrze polskim po 1989 (na wybranych przykładach), 378-390. W: Sajkiewicz Violetta, Wąchocka Ewa, red. Przestrzenie we współczesnym teatrze i dramacie. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Ciechowicz Jan. 2010. Teatr i okolice. Gdańsk: Słowo/Obraz Terytoria.
• Connery Thomas B. 2008. A Third Way to Tell the Story: American Literary Journalism at the Turn of the Century, 3-20. W: Sims Norman, ed. Literary Journalism in the Twentieth Century. Evanston: Northwestern University Press.
• Cramerotti Alfredo. 2009. Aesthetic Journalism. How to Inform Without Informing. The University of Chicago Press.
• Goleman Daniel. 1997. Inteligencja emocjonalna. Jankowski Andrzej, tłum. Poznań: „Media Rodzina of Poznań”.
• Grochowski Grzegorz. 2014. Tekstowe hybrydy. Literackość i jej pogranicza. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
• Grotowski Jerzy. 2012. Aktor ogołocony, 255-262. W: Adamiecka-Sitek Agata et al., red. Teksty zebrane/Grotowski. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego. Wrocław: Instytut im. Jerzego Grotowskiego.
• Gruszczyński Arek. 2015. „Klasy i litery. Rozmowa z Agatą Szydłowską i Marianem Misiakiem”. Online: http://www.dwutygodnik.com/artykul/5946-klasy-i-litery.html. Data dostępu 28.07.2015.
• Janion Maria. 1972. Romantyzm, rewolucja, marksizm. Colloquia gdańskie. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie.
• Jeziorska-Haładyj Joanna. 2013. Tekstowe wykładniki fikcji. Na przykładzie reportażu i powieści autobiograficznej. Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN.
• Morawiecki Jędrzej. 2011. „Cesarz reportażu bez reportażu. O konserwacji i erozji zaufania na przykładzie Imperium Ryszarda Kapuścińskiego”. Znaczenia (4). Online: http://www.e-znaczenia.pl/?p=653. Data dostępu 27.07.2015.
• Piechota Magdalena. 2011. Techniki narracyjne we współczesnym polskim reportażu literackim, 97-108. W: Wolny-Zamorzyński Kazimierz, Furman Wojciech, Snopek Jerzy, red. Mistrzowie literatury czy dziennikarstwa?. Warszawa: Wydawnictwo Poltext.
• Puzyna Konstanty. 1971. Burzliwa pogoda. Felietony teatralne. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Puzyna Konstanty. 1982. Półmrok. Felietony teatralne i szkice. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Puzyna Konstanty. 2014. Powrót Chrystusa. Kraków – Warszawa: Instytut Książki.
• Szkłowski Wiktor Borisowicz. 1986. Sztuka jako chwyt. Łużny Ryszard, tłum., 10-28. W: Skwarczyńska Stefania, red. Teoria badań literackich za granicą. Antologia. T. 2. Cz. 3. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
• Zawojski Piotr. 2009. „Wewnątrz obrazów. Immersja zamiast iluzji?”. Online: http://wiedzaiedukacja.eu/archives/9136. Data dostępu 29.11.2015.