Presumpcja równania się Henrykowi IV: Stanisław August a legenda pierwszego Burbona na tronie francuskim

• Authors: Skowroński Piotr

Title variants

EN

The Presumption of Being Henry IV’s Equal: Stanisław August and the Legend of the First French King of the House of Bourbon

Abstracts

EN

Dane publikacji Presumpcja równania się Henrykowi IV: Stanisław August a legenda pierwszego Burbona na tronie francuskim Artykuł Czasopismo : Pamiętnik Teatralny Tom: 268, Zeszyt: 4, Strony: 113-129 Piotr Skowroński [1] [1] Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk Data publikacji: 2018 Główny język publikacji: polski Cechy publikacji - Oryginalny artykuł naukowy Zrecenzowana naukowo Tłumaczenie tytułu - angielski : The Presumption of Being Henry IV’s Equal: Stanisław August and the Legend of the First French King of the House of Bourbon Dyscypliny naukowe - Nauki o sztuce Słowa kluczowe - angielski : Stanisław August Poniatowski; Stanislaus August Poniatowski; Stanislaw Augustus’ reign; Henry IV; royal iconography; Polish 18th-century culture; Abstrakty ( angielski ) - The article discusses the use of Henry IV’s legend in the shaping of the image of King Stanisław August. In the first part of the article, the author explores the way the memory of “Good King Henry” functioned and manifested itself in the French plays of the 18th century. The Enlightenment legend in France portrayed him as an effective and tolerant ruler who bought peace to the country afflicted with religious wars and founded his rule on trust and working towards the wealth of the nation. The motif of Henry IV constantly attracted the interest of French writers, especially since the publication La Henriade, an epic poem by Voltaire, in the 1720s. The second part of the article explores the attempts to style Stanisław August as the “Polish King Henry IV,” the name first accorded to him by Marie Thérèse Geoffrin upon his election. The author has taken into account any elements or features of Stanisław August’s public image that could carry references to Henry IV, such as the robes that Stanisław August for public celebrations in Warsaw on the day of his coronation (represented in the official portrait of the king in the coronation robes painted by Marcello Bacciarelli), or the portrait by Élisabeth Vigée-Lebrun painted after his abdication and the third partitioning of Poland. Additionally, the article enumerates the works of art and books from the royal collection that portray the first French king of the House of Bourbon. Parallels drawn between Stanisław August and Henry IV that appear in the poetry, anecdotes, and parliamentary speeches of the period indicate that the comparison took root in the social consciousness in Poland, but due to the political circumstances and the collapsing Polish-Lithuanian Commonwealth, it could not be fully exploited, because it provoked derision.

Keywords

EN

Stanisław August Poniatowski Stanislaus August Poniatowski Stanislaw Augustus’ reign; Henry IV; royal iconography; Polish 18th-century culture

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Journal: Pamiętnik Teatralny
• Year: 2018
• Issue: 4(268)
• Pages: 113-129

Contributors

author

Skowroński Piotr

• Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk

References

• Batowski Zygmunt, Malarki Stanisława Augusta, Wrocław 1951.
• Brenner Clarence D., Henri IV on the French Stage in the Eighteenth Century, “PMLA” 46, 1931, nr 2.
• Butterwick Richard, Stanisław August a kultura angielska, Warszawa 2000.
• Grześkowiak-Krwawicz Anna, Legenda Stanisława Augusta, w: Stanisław August i jego Rzeczpospolita. Dramat państwa, odrodzenie narodu, red. A. Sołtys, Z. Zielińska, Warszawa 2013.
• Grześkowiak-Krwawicz Anna, Publicystyka stanisławowska o modelu rządów monarchii francuskiej, Wrocław-Warszawa-Kraków 1990.
• Juszczak Dorota, Marcello Bacciarelli. Najpiękniejsze portrety, Warszawa 2018.
• Juszczak Dorota, Portrety Stanisława Augusta, w: Stanisław August i jego Rzeczpospolita. Dramat państwa, odrodzenie narodu, red. A. Sołtys, Z. Zielińska, Warszawa 2013.
• Król-Kaczorowska Barbara, Teatr dawnej Polski. Budynki. Dekoracje. Kostiumy, Warszawa 1971.
• La légende d’Henri IV, red. P. Tucoo-Chala, P. Mironneau, Paris 1995.
• L’image d’Henri IV à travers les siècles, red. G. Champenaud, C. Piot, Nérac 2011.
• Mańkowski Tadeusz, Galeria Stanisława Augusta, Lwów 1932.
• Mikocka-Rachubowa Katarzyna, André Le Brun. „Pierwszy rzeźbiarz” króla Stanisława Augusta, t. 1 i 2, Warszawa 2010.
• Możdżyńska-Nawotka Małgorzata, Królewska maskarada, czyli rozwiązanie zagadki tzw. hiszpańskiego stroju koronacyjnego Stanisława Augusta, „Kronika Zamkowa” 67, 2014.
• Mycielski Jerzy, Wasylewski Stanisław, Portrety polskie Elżbiety Vigée-Lebrun 1755-1842, Lwów-Poznań 1928.
• Pokora Jakub, Obraz najjaśniejszego pana Stanisława Augusta, Warszawa 1993.
• Raszewski Zbigniew, Bogusławski, t. 1, Warszawa 2015.
• Reinhard Marcel, La légende de Henri IV, Paris 1936.
• Ryszkiewicz Andrzej, Portrety polskie Madame Vigée-Lebrun. Stan badań, w: Nobile claret opus. Studia z dziejów sztuki dedykowane Mieczysławowi Zlatowi, red. L. Kalinowski, Wrocław 1998.
• Ryszkiewicz Andrzej, Zbieracze i obrazy, Warszawa 1972.