Przestępstwa funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa na Ziemi Wadowickiej w latach 1945-1950 – rekonesans badawczy i wstępny zarys zagadnienia

• Authors: Siwiec-Cielebon Michał

Title variants

EN

Crimes of the officers of the Office of Security on Wadowice Land in the years between 1945 – 1950. Research overview and preliminary outline of the issue.

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

EN

The District Office of Public Security in Wadowice was one of the most important institutions of the new political power in Poland between 1945-1956 in the district of Wadowice. Although it was supposed to uphold public order and security of citizens, its officers committed a number of criminal offenses, from minor, such as theft or battery, to the strongest, such as rape or murder. Some of these crimes stemmed directly from the tasks and the nature of the service of a totalitarian regime, others were committed by the officers offstage, for personal gain, or even out of pure sense of impunity. During the first five years of the District Office at least 100 officers served and at least 10 percent of them committed one offense, but among these, some committed more than one. This indicates a defect in the process of staff recruitment and a prevalence of political criteria over substantive criteria in the process of workers selection for Office of Security. With a large rotation of Security Office personnel, such a selection system negatively affected its quality, and the lack of control and lack of punishment, sometimes even consent to illegal actions, caused the exposure of the worst tendencies and characteristic traits in the officers.

Keywords

PL

Urząd Bezpieczeństwa Publicznego; Służba Bezpieczeństwa; przestępstwa kryminalne; ziemia wadowicka

• Publisher: Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
• Journal: Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
• Year: 2016
• Issue: 19
• Pages: 137 - 162

Dates

published

2016

Contributors

author

Siwiec-Cielebon Michał

References

• Aparat bezpieczeństwa w Polsce. Kadra kierownicza, t. 1: 1944-1956, red. K. Szwagrzyk, Warszawa 2005.
• Aparat bezpieczeństwa w Polsce w latach 1944-1956. Taktyka, strategia, metody, cz. 1 i 2, oprac. A. Paczkowski, Warszawa 1994-1996.
• Bednarek J., Przestępczość wśród funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa w latach 1946-1950 w ocenie Biura ds. Funkcjonariuszy MBP, „Przegląd Archiwalny IPN”, t. I, 2008.
• Borowiec J., Nadużycia funkcjonariuszy więzienia w Rzeszowie w świetle raportu naczelnika Wydziału ds. Funkcjonariuszy WUBP w Rzeszowie z listopada 1949 r., „Aparat represji w Polsce Ludowej 1944-1989”, 2007, nr 1(5).
• Frazik W., Kopka B., Majchrzak G., Dzieje aparatu represji w Polsce Ludowej (1944-1989). Stan badań, „Aparat represji w Polsce Ludowej 1944-1989”, 2004, nr 1.
• Frazik W., Musiał F., Szpytma M., Wenklar M., Ludzie bezpieki województwa krakowskiego. Obsada stanowisk kierowniczych Urzędu Bezpieczeństwa i Służby Bezpieczeństwa w latach 1945–1990. Informator personalny, Kraków 2009.
• Golik D., Kasprzycki M., Ostatni „leśni” Małopolski. Grupy zbrojne Stanisława Perełki „Dębińskiego”, „Zeszyty Historyczne WiN-u”, 2015.
• Korkuć M., Wspomnienia czekisty. Służba śledcza Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego (IX 1944-VIII 1945), „Arcana”, 1998, nr 5.
• Korkuć M., Zostańcie wierni tylko Polsce. Niepodległościowe oddziały partyzanckie w Krakowskiem (1944-1947), Kraków 2002.
• Korkuć M., Ptak A., Żołnierze porucznika Wądolnego: z dziejów niepodległościowego podziemia na ziemi wadowickiej 1945-1947, Kraków 2001.
• Musiał F., Strzelać do „Spuły”, „wSieci Historii”, 2014, nr 8 (15).
• Rok pierwszy. Powstanie i działalność aparatu bezpieczeństwa publicznego na Rzeszowszczyźnie sierpień 1944- lipiec 1945, wybór i oprac. D. Iwaneczko, Z. Nawrocki, Rzeszów 2005.
• Siwiec-Cielebon M., Przygotowani na najgorsze – do końca wierni Polsce. Opor wobec systemu komunistycznego na Ziemi Wadowickiej w l. 1945-55 – rekonesans i próba wstępnej systematyki niektórych aspektów, „Wadoviana. Przegląd Historyczno-Kulturalny”, 2011, nr 14, s. 33-110.
• Strażnicy sowieckiego imperium: Urząd Bezpieczeństwa i Służba Bezpieczeństwa w Małopolsce 1945-1990, red. F. Musiał, M. Wenklar, Kraków 2009.
• Twarze wadowickiej bezpieki, oprac. J. Dutka, M. Zakrzewski, Kraków 2009.
• Zblewski Z., Między wolną Polską a „siedemnastą republiką”. Z dziejów oporu społecznego na terenie województwa krakowskiego w latach 1945-1947, Kraków 1998.

Identifiers

ISSN

1505-0181