Edykt tolerancyjny a rozwój tradycji liturgicznej

• Authors: Marek ks. Ławreszuk

Title variants

EN

Edict of tolerance and the development of the liturgical tradition

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W 313 roku cesarze Licyniusz i Konstantyn Wielki skierowali list do zarządców wschodnich prowincji, w którym przyznali chrześcijanom prawo swobodnego wyznawania wiary. Dokument ten stał się znany jako tzw. „Edykt Mediolański” i bezpośrednio wpłynął na dynamiczny rozwój Kościoła. W niniejszym artykule spróbujemy odpowiedzieć na pytanie, w jaki sposób „Edykt Mediolański” wpłynął na chrześcijańską tradycję liturgiczną? Artykuł wskaże rozwój pisemnej tradycji, zmiany w architekturze sakralnej i ich wpływ na rozwój praktyki liturgicznej. W tekście zostaną również ukazane najbardziej charakterystyczne nowe elementy chrześcijańskiej tradycji liturgicznej IV i początków V wieku.

EN

In 313, the emperors Licinius and Constantine the Great directed a letter to the administrators of the Eastern Provinces. In this letter they admitted the rights for the Christians to freely practice their faith. This document, known as the “Edict of Milan”, directly affected the dynamic growth of the Church. This article tries to answer the question how the “Edict of Milan” affected the Christian liturgical tradition. Article shows the development of a written tradition, changes in Church architecture as well as its influence on the development of liturgical practice. In the text the most characteristic new elements of the liturgical tradition of the fourth and early fifth century were depicted.

Keywords

PL

Edykt Mediolański; liturgika; tradycja liturgiczna; nabożeństwa chrześcijańskie; Bizancjum; reguły modlitewne

EN

Edict of Milan; liturgics; liturgical tradition; Christian worship; Byzantium; the rules of the prayer

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
• Journal: Rocznik Teologiczny
• Year: 2014
• Volume: 56
• Issue: 1
• Pages: 73-88

Contributors

author

Marek ks. Ławreszuk

References

• Алымов В., Лекции по Исторической Литургике, Holy Trinity Orthodox School, maszynopis [b.d.w.], s. 1–132
• Арранц М., Евхаристия Востока и Запада, Москва 1999, s. 50
• Арранц М., Око церковное. Переработка опыта ЛДА 1978 г. История Типикона,, Москва 1999, s. 58
• Арранц М., Рубан Ю., История византийского типикона “Око церковное”. Часть I. Предвизантийская эпоха. Исторические свидетельства о молитве древних християн (до V в.), [w:] Нева, Санкт-Петербург 2003
• Danielou J., Marrou I., Historia Kościoła, T. 1: Od początku do roku 600, Warszawa 1986
• Диаковский Е.П., Последование часов и изобразительных. Историческое исследование, Киев 1913, s. 303
• Διαμαντοπούλου Αικατερίνης, Η Ιερά Μονή των «Σπουδαίων Μοναχών», 2012, http://www.xristianos.net/?p=896 (data dostępu: 07.03.2012)
• Дмитриевский А.А., Великий Евхологий и другие книги, употребляемые на Востоке пастырями на практике, [w:] Руководство для сельских пастырей, t. 9, nr 9, 1887, s. 298–311
• Голосов Г., Руководство по Литургике или наука о православном богослужении применительно к программе, изданной учебным комитетом для учеников духовных семинарий, Тверь 1886, s. 590
• Голубцов А.П., Литургия в первые века христианства (III), [w:] Богословский вестник, nr 12, 1913, s. 779–802
• Гумилевский И., Реформа или творчество? (Размышление над богослужением первых христиан), [w:] Богословский вестник, nr 6/7, 1917, s. 54–74
• Hipolit Rzymski, Tradycja Apostolska, [w:] Antologia literatury patrystycznej. T. I, red. M. Michalski, Warszawa 1975, s. 300–316
• Ławreszuk M., Cykl dobowy w Kościele pierwszych wieków, [w:] Cerkiewny Wiestnik., nr 1, Warszawa 2012, s. 11–19
• Ławreszuk M., Nabożeństwo chrześcijańskie w IV wieku na podstawie „Konstytucji Apostolskich”, [w:] Elpis, T.14, nr 25–26, 2012, s. 133–153
• Макаровская М.А., Ектения в певческой традиции, [w:] Православная энциклопедия, t.18, 2008, s. 248–251
• Мансветов И.Д., Церковный устав (Типик), его образование и судьба в греческой и русской церкви, Москва 1885
• Paprocki H., Misterium Eucharystii. Interpretacja genetyczna liturgii bizantyjskiej, Kraków 2010
• Patrich J., Sabas, Leader of Palestinian Monasticism. A comparative Study in Eastern Monasticism, Fourth to Seventh Centuries, Dumbarton Oaks, Washington D.C. 1995
• Pringle D., The Churches of the Crusader Kingdom of Jerusalem. A Corpus, vol. 3. The City of Jerusalem, Cambridge 2007
• Скабалланович М., Толковый Типикон. Объяснительное изъяснение Типика с историческим введением, Москва 2004
• Тафт Р.Ф., Византийский церковный обряд. Краткий Очерк, tłum. А. Чекалова, Алетейя, Санкт-Петербург 2000, s. 160
• Тафт Р.Ф., Статьи. ΙΙ. Литургика, Голованов, Омск 2011, s. 416