Ze sceny na ekran kinowy: zniknięcie damy

• Authors: Paech Joachim

Title variants

EN

From Stage to Cinema Screen: the Vanishing of a Lady

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł jest poświęcony szczegółowej anatomii bazowego triku Georges’a Mélièsa zaprezentowanego najpierw w Teatrze Robert-Houdin jako numer variétés, a potem – w postaci stechnicyzowanej wskutek zastosowania triku substytucji – przeniesionego do filmu „Escamotage d’une dame chez Robert-Houdin” (1896). Autor śledzi napięcia między iluzją sceny a trikiem substytucji w filmie, wskazując na intermedialny charakter efektu, który połączył iluzję sceniczną z kinem, a z Mélièsa uczynił autora teatru i kina. Paech wskazuje ponadto na jego żywotność w kinie współczesnym, analizując różne strategie adaptacji triku substytucji w filmach: „Prestiż” (2006) Christophera Nolana, „Starsza pani znika” (1938) Alfreda Hitchcocka, „Scoop – gorący temat” (2006) i „Magia w blasku księżyca” (2014) Woody’ego Allena oraz „Nowojorskie opowieści” (1989) Martina Scorsesego, Francisa Forda Coppoli i Woody’ego Allena.

EN

The article is devoted to the detailed anatomy of Georges Méliès’s basic trick, first presented at the Robert-Houdin Theater as variétés, and later, in the form of a substitute technique, transferred to “Escamotage d’une dame chez Robert-Houdin” (1896). The author follows the tension between the illusion of the stage and the tricks of substitution in film, pointing to the intermedia nature of the effect that combined the stage illusion with the cinema, which turned Méliès into the author of both theater and the cinema. Paech also points to its vitality in contemporary cinema, analyzing various strategies for adaptation of substitution tricks in films such as “Prestige” (2006) by Christopher Nolan, “The Lady Vanishes” (1938) by Alfred Hitchcock, “Scoop – Hot Topic” (2006) and “Magic in the Moonlight” (2014) by Woody Allen and “The New York Stories” (1989) by Martin Scorsese, Francis Ford Coppola, and Woody Allen.

Keywords

EN

Georges Méliès; trick

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Journal: Kwartalnik Filmowy
• Year: 2017
• Issue: 99 Triki, numery specjalne, atrakcje
• Pages: 19-30

Contributors

author

Paech Joachim

• University of Konstanz

References

• Barnouw, Erik. The Magician and the Cinema, Oxford, Oxford University Press, 1981, s. 91.
• Gunning, Tom. “The Cinema of Attractions: Early Film, its Spectator and the Avant-Garde”, In: Early Cinema. Space, Frame, Narrative, red. T. Elsaesser, London, BFI, 1990.
• Paech, Joachim. „Znikająca dama. O strukturze dyspozytywowej pojawiania się za pomocą aparatu”, tłum. K. Krzemieniowa, In: Współczesna niemiecka myśl filmowa: Od projektora do komputera, red. A. Gwóźdź, Katowice, Śląskie Wydawnictwo Naukowe, 1999, s. 99-117.
• Paech, Joachim. Unbewegt bewegt. Das Kino, die Eisenbahn und die Ge¬schichte des filmischen Sehens, w: Kino-Express. Die Eisenbahn in der Welt des Films, red. U. Meyer, München-Luzern, Bucher, 1985, s. 40-49.
• Paech, Joachim. Verkörperte Zeit. Personale Identität und kinematographische Zeit-Räume. Christopher Nolans Prestige nach dem Roman von Christopher Priest, w: Raum und Identität im Film. Historische und aktuelle Perspektiven, red. I. Durakovic, M. Lommel, J. Paech , Marburg, Schüren Verlag, 2012, s. 43-61.
• Priest, Christopher. Prestiż, tłum. K. Mazurek, Kraków, Znak, 2007.
• Virilio, Paul, Ästhetik des Verschwindens, Merve Verlag, Berlin 1986, s. 59.