Od sekularyzacji do powrotu religii na scenę publiczną: trendy rozwojowe światowej socjologii religii z uwzględnieniem dorobku lubelskiej szkoły socjologii religii w Polsce

• Authors: Irena Borowik

Title variants

EN

From secularization to the return of religion to public life: word trends in developments of sociology of religion with attention to the role of Lublin school of sociology of religion in Poland

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł przedstawia kluczowe etapy rozwoju socjologii religii, a na tym tle prezentowane jest znaczenie badań naukowych w tym zakresie, prowadzonych na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Pierwszą fazę rozwoju prezentują klasycy socjologii religii, Emilé Durkheim i Max Weber, których zręby rozumienia religii są wkomponowane w całościowe wizje społeczeństwa. Oni też w swoich teoriach zawarli przesłanki dla rozumienia sekularyzacji, które były rozwijane przez następne pokolenia socjologów religii. Autorka stawia tezę, że teorie sekularyzacji i dyskusje wokół niej były ważnym elementem powstania nowych teorii, w tym ważnej koncepcji religii publicznej José Casanovy. Na tle światowych trendów w rozwoju socjologii religii zaprezentowane są osiągnięcia socjologów pracujących na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, których dorobek badawczy i publikacyjny zyskał miano lubelskiej szkoły socjologii religii. Wśród nich szczególnie zasłużyli się ks. Franciszek Mirek, ks. Józef Majka, ks. Władysław Piwowarski i ks. Janusz Mariański, których najważniejsze zasługi są w artykule omówione, na tle rozwoju dyscypliny w Polsce.

EN

The article present crucial points in development of sociology of religion, and the role of research conducted at Catholic University of Lublin is presented at this background. The first faze is presented by achievements of classics in the field, Emilé Durkheim i Max Weber, who their understanding of religion implemented to the holistic concepts of society. They also in their theories observed some elements of secularization process, that later were developed by the next generations of sociologists of religion. Author thesis is that theories of secularization were formative for development of the reflection on the changing social role of religion and had an impact on further theories of religion, including the influential concept of José Casanova about the return of religion to public life. The role of sociologist from the Catholic University of Lublin, known as school of sociology of religion from Lublin, is presented on this background. Achievements of the main figures, such as fr. Franciszek Mirek, fr. Józef Majka, fr Władysław Piwowarski and fr. Janusz Mariański, with taking into account influence of their research on sociology of religion in Poland.

Keywords

PL

socjologia religii; socjologia religii w Polsce; lubelska szkoła socjologii religii; klasycy socjologii religii; sekularyzacja; religia publiczna

EN

sociology of religion; sociology of religion in Poland; Lublin school of sociology of religion; classics of sociology of religion; secularization; public religion

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Nauk Społecznych
• Year: 2019
• Volume: 11(47)
• Issue: 4
• Pages: 93-110

Contributors

author

Irena Borowik

• Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

References

• Berger P.: Święty baldachim. Elementy socjologicznej teorii religii, tłum. W. Kurdziel, Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos 1997.
• Borowik J.: Sociology of Religion in Central and Eastern Europe after 1989, w: Eastern European Religion, red. E. Revay, M. Tomka, Budapest–Piliscaba: Pazmany Tarsadalomtudomany 2006.
• Casanova J.: Religie publiczne w nowoczesnym świecie, tłum. T. Kunz, Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos 2005.
• Hervieu-Leger D.: Religia jako pamięć, tłum. M. Bielawska, Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos 1999.
• Majka J.: Religijność wiejska w warunkach urbanizacji: studium socjologiczne, Warszawa: Biblioteka „Więzi” 1971.
• Majka J.: Religijność miejska w regionie uprzemysłowionym: studium socjologiczne, Warszawa: Biblioteka „Więzi” 1977.
• Mariański J.: Sekularyzacja i desekularyzacja w nowoczesnym świecie. Studium socjologiczne, Lublin: Wydawnictwo KUL 2006.
• Mariański J.: Sekularyzacja – desekularyzacja – nowa duchowość. Studium socjologiczne, Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos 2013.
• Norris P., Inglehart R.: Sacrum i profanum. Religia i polityka na świecie, tłum. R. Babińska, Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos 2006.
• Piwowarski W.: Socjologia religii, Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL 1996.
• Zielińska K.: Spory wokół teorii sekularyzacji, Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos 2009.
• Zwierżdżyński M.K.: Gdzie jest religia? Pięć dychotomii Thomasa Luckmanna, Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos 2006.

Identifiers

DOI

10.18290/rns.2019.47.4-5