WARTOŚCI I ANTYWARTOŚCI – ASPEKT EDUKACYJNY

• Authors: Szymański Mirosław J.

Title variants

EN

Values and anti-values – educational aspect

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W początkowej części artykułu autor omawia istotę wartości. Przedstawia sposoby definiowania wartości – ujęcie psychologiczne, socjologiczne i kulturowe. Przypomina najważniejsze podziały wartości o charakterze dychotomicznym. Na tym tle analizuje znaczenie edukacji dla kształtowania społecznego systemu wartości. Wychodząc z założenia, że edukacja jest dziedziną życia, która z założenia ma służyć promowaniu wartości i nakłaniać do internalizowania ich, omawia jej rolę w kształtowaniu społecznego systemu wartości. W demokratycznym społeczeństwie wybór wartości jest kwestią decyzji ludzi wolnych. Tym większa jest rola ich świadomości. Ta zaś zależy od wykształcenia poszczególnych osób i społeczeństwa jako całości. Im wyższy jest poziom wykształcenia ludności, tym większe są szanse kształtowania odpowiednich postaw wobec wartości.

EN

In the initial part of the paper author discusses the essence of value . Various approaches to the definition of value are presented, i.e. psychological, sociological and cultural ones. The most important classifications of values of dichotomous nature are reminded. Against this background the importance of education for formation of social system of values is analysed. Assuming that education is the domain of life which should serve for promotion of value and encourage to internalize them, the author discusses its role in forming social systems of values. In democratic society the choice of values depends on free people decisions. Thus the more important is the role of their awareness level. Consequently, that depends on education of individual person as well as the total society. The higher education level of people, the better are chances for forming their proper attitudes to values.

Keywords

PL

wartości; antywartości; edukacja; wychowanie

EN

values; anti-values; education

• Publisher: Wyższa Szkoła Pedagogiczna ZNP
• Journal: Ruch Pedagogiczny
• Year: 2012
• Issue: 2
• Pages: 18-28

Contributors

author

Szymański Mirosław J.

• Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie

References

• Aronowitz S., Giroux H. A. (1991): Postmodern education. University of Minnesota Press, Minneapolis
• Banach Cz. (2003): Wśród praw i powinności. Aforyzmy – myśli. Wyd. Nauczycielskie, Jelenia Góra
• Bauman Z. (2006): Globalizacja: i co z tego dla ludzi wynika. Tłum. E. Klekot. PIW, Warszawa
• Beck U. (2002): Społeczeństwo ryzyka. W drodze do innej nowoczesności. Tłum. S. Cieśla. Scholar, Warszawa
• Buczyńska-Garewicz H. (1975): Znak, znaczenie, wartość. Książka i Wiedza, Warszawa
• Doniec R. (1991): Stanisława Brzozowskiego filozofia pracy jako wartości i tworzywa kultury. W: F. Adamski (red.): Spór o wartości w kulturze i wychowaniu. Wyd. UJ, Kraków
• Dyczewski L. (1995): Kultura polska w procesie przemian. Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin
• Edukacja – jest w niej ukryty skarb (1998). Raport dla UNESCO Międzynarodowej Komisji ds. Edukacji dla XXI wieku pod przewodnictwem J. Delorsa. Stowarzyszenie Oświatowców Polskich, Wyd. UNESCO, Warszawa
• Fatyga B. (1999): Resentyment, marketing i legenda. W: M. Piasecki (red.): Młodzi końca wieku: pokolenie 2000 czy pokolenie ’89. Agora S.A., W. A. B, Warszawa
• Gajda J. (1997): Wartości w życiu człowieka. Prawda – miłość – samotność. Wyd. UMCS, Lublin
• Gołaszewska M. (1979): Internalizacja wartości w sytuacji estetycznej. W: M. Michalik (red.): Wartości a sposób życia. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław
• Goodman N. (1997): Wstęp do socjologii. Tłum. J. Polak i in. Wyd. Zysk i S-ka, Poznań
• Kloska G. (1982): Pojęcia, teoria i badanie wartości w naukach społecznych. PWN, Warszawa
• Kunowski S. (2003): Wartości w procesie wychowania. Wstęp i wybór tekstów: B. Lenarczyk. Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków
• Mariański J. (1989): Wprowadzenie do socjologii moralności Wyd. KUL, Lublin
• Matusewicz Cz. (1975): Psychologia wartości. PWN, Warszawa-Poznań
• Misztal M. (1980): Problematyka wartości w socjologii. PWN, Warszawa
• Modrzewski J. (2004): Socjalizacja a uczestnictwo społeczne. Studium socjopedagogiczne. Wyd. Naukowe UAM, Poznań
• Ossowski S. (1967): Konflikty niewspółmiernych skal wartości. W: Z zagadnień psychologii społecznej. Dzieła, t. 3. PWN, Warszawa
• Starczewska K. (1994): Wartości podstawowe. W: O wartościach, normach i problemach moralnych. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa
• Szymański M.J. (2012): Studia i szkice z socjologii edukacji. Wyd. 6. Wyd. WSEZiNS, Łódź
• Tischner J. (1993): Myślenie według wartości. Wyd. ZNAK, Kraków
• Znaniecki F., Thomas W. (1976): Nota metodologiczna. W: Chłop polski w Europie i Ameryce. T. 1. Organizacja grupy pierwotnej. Tłum. M. Metelska. PWN, Warszawa.