Sieć społeczna wokół Kuriera Warszawskiego na podstawie jego nekrologów z lat 1821–1861

• Authors: Marek Jerzy Minakowski

Title variants

EN

Social Network around Kurier Warszawski Based on its Obituaries of the Years 1821–1861

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule przedstawiono i zanalizowano sieć społeczną, której centrum jest redakcja Kuriera Warszawskiego w latach 1821–1861, głównie redaktorzy: L.A. Dmuszewski i I. Kucz. Jako podstawę rekonstrukcji wzięto zbiór 18 038 doniesień o zgonach opublikowanych w tym czasie i dokonano próby rekonstrukcji sieci rodzinnej łączącej te osoby. Następnie, metodami social network analysis, analizowano tę sieć w celu wyodrębnienia skupisk i ośrodków ciążenia. Analiza empirycznie potwierdziła tezy R. Smoczyńskiego i T. Zaryckiego o tym, że polskie elity inteligenckie jednostajnie grawitują wokół dawnej arystokracji, znaleziono jednak jeden istotny wyjątek: potomków frankistów, czyli grupy zamożnych Żydów, którzy spolonizowali się jeszcze w XVIII wieku, a potem współtworzyli polską inteligencję. Nie znaleziono natomiast istotnych śladów istnienia niezależnej elity burżuazyjnej. Jest to argumentem za tym, że w Polsce znalazło się miejsce na rewolucję inteligencką, ale nie na rewolucję burżuazyjną.

EN

The article presents the social network, the centre of which was situated in Kurier Warszawski, represented by journalists L.A. Dmuszewski and I. Kucz, in the years 1821– 1861. The analysis was based on 18.038 obituaries published then in the newspaper, which made it possible to reconstruct the family network that connected the people mentioned in the obituaries. Next, using the SNA (social network analysis) method the network in question was analysed in order to identify concentrations and gravity centres. The empirical analysis confirmed the theses proposed by R. Smoczyński and T. Zarycki, according to which the Polish intelligentsia elites were leaning towards the old aristocracy; there was only one exception found: descendants of the followers of Frankism, i.e. a group of wealthy Jews, who had been polonised still in the 18th century, and later they became part of the intelligentsia. On the other hand, no traces of an independent bourgeois elite were found. Therefore it is justified to state that in Poland an intelligentsia revolution was feasible, but the bourgeois one was not.

Keywords

PL

genealogia masowa; social network analysis; historia inteligencji; frankiści; arystokracja; rozszerzona rodzina

EN

mass genealogy; social network analysis; SNA; the history of the intelligentsia; followers of Frankism; aristocracy; extended family

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
• Journal: Przeszłość Demograficzna Polski
• Year: 2017
• Volume: 39
• Pages: 209-251

Contributors

author

Marek Jerzy Minakowski

• Dr Minakowski Publikacje Elektroniczne

References

• Bajer, Magdalena. Rody uczone – kreski do szkicu. Warszawa–Toruń: Fundacja Nauki Polskiej, 2013.
• Blondel, Vincent D., Jean-Loup Guillaume, Renaud Lambiotte, Etienne Lefebvre. „Fast Unfolding of Communities in Large Networks”. Journal of Statistical Mechanics: Theory and Experiment 10 (2008), P1000.
• Boniecki, Adam. Herbarz polski. Cz. 1: Wiadomości historyczno-genealogiczne o rodach szlacheckich. Wydanie elektroniczne. Kraków: Dr Minakowski, 2005.
• Chałasiński, Józef. Społeczna genealogia inteligencji polskiej. Warszawa: Czytelnik, 1946.
• Gerber, Rafał. Studenci Uniwersytetu Warszawskiego 1808–1831. Słownik biograficzny. Wrocław: PAN, 1977.
• Janion, Maria. Bohater, spisek, śmierć. Wykłady żydowskie. Warszawa: WAB, 2009.
• Jedlicki Jerzy, red. Dzieje inteligencji polskiej do roku 1918. Warszawa: IH PAN, Neriton, 2008.
• Krasiński, Zygmunt. Listy Zygmunta Krasińskiego do Konstantego Gaszyńskiego. Lwów: Gubrynowicz i Schmidt, 1882. Kurjer Warszawski: książka jubileuszowa ozdobiona 247 rysunkami w tekście 1821–1896. Warszawa: Wydanie własne „Kurjera Warszawskiego”, 1896.
• Łoza, Stanisław. Rodziny polskie pochodzenia cudzoziemskiego osiadłe w Warszawie i okolicach. T. 1–3. Warszawa: Zakłady Graficzne Galewski i Dau, 1932–1935.
• Michalewicz, Jerzy, Krzysztof Stopka, red. Corpus studiosorum Universitatis Iagellonicae 1850–1918. Kraków: Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego, 1999–2015.
• Minakowski, Marek J. „Modelowanie rozkładu kapitału ekonomiczno-społeczno-kulturowego poprzez genealogię masową”. Przeszłość Demograficzna Polski 38 (2016), 4: 63–88.
• Minakowski, Marek J. Wielka genealogia Minakowskiego. Baza danych pod adresem Wielcy.pl.
• Reychman, Kazimierz. Szkice genealogiczne I. Warszawa: F. Hoesick, 1936.
• Rymut Kazimierz, opr. Słownik nazwisk używanych w Polsce na początku XXI wieku. Kraków: Instytut Języka Polskiego PAN, 2003.
• Sęczys, Elżbieta. Szlachta wylegitymowana w Królestwie Polskim w latach 1836–1861. Warszawa: Wydawnictwo DiG, 2000.
• Skorowidz mieszkańców miasta Warszawy z przedmieściami, na rok 1854 (...) ułożony pod kierunkiem Zarządu Policyi. Warszawa: Drukarnia J. Ungera, 1854.
• Smoczyński, Rafał, Tomasz Zarycki. Totem inteligencki. Arystokracja, szlachta i ziemiaństwo w polskiej przestrzeni społecznej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2017.
• Tyszka, Andrzej T. Nekrologi Kuriera Warszawskiego 1821–1939. T. 1–4. Warszawa: Biblioteka Publiczna m.st. Warszawy, 2001–2012.

Identifiers

DOI

10.18276/pdp.2017.39-09