Tadeusz Białecki jako leksykograf i encyklopedysta

• Authors: Edward Rymar

Title variants

EN

Tadeusz Białecki as a Lexicographer and Encyclopaedist

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

EN

The article presents part of the academic achievements of Professor Tadeusz Białecki, a West-Pomeranian scholar, on the occasion of his 80th birthday anniversary. In his academic achievements a prominent place is occupied by onomastic dictionaries and research projects concerning the old and present-day Szczecin. Since the end of the 1940s Tadeusz Białecki had got gradually interested in those problems living in Western Pomerania, discovering it, becoming soaked in its charms and history, which he was always eager to know. After settling in Szczecin (1959) he could develop his youthful passion and start his academic career (1962). His fi rst texts appeared in print in 1970; they dealt with the toponymy of Szczecin after 1945. At a later stage the ‘Dictionary of the Contemporary Geographical Names of Western Pomerania’ (Słownik współczesnych nazw geograficznych Pomorza Zachodniego z nazwami przejściowymi z lat 1945–1948, Szczecin 2002, pp. 414, with the dominance of local offi cial names) was edited and published in order to offi cially disseminate the proper names introduced in Western Pomerania (in the former districts of the historical New March: Strzelce, Gorzów, Choszczno, Myślibórz, Chojna, Drawsko, Wałcz, Świdwin). At the same time in the ‘Dictionary of Physiographic Names of Western Pomerania’ (Słownik nazw fizjograficznych Pomorza Zachodniego, Szczecin 2001, pp. 839) Professor Białecki gathered an enormous index of geographical names for Pomerania, the German ones (used until 1945) and the Polish ones either introduced in the 1940s by administrative decisions or used spontaneously by people and institutions. At the end of the 1990s Professor Białecki concentrated all his efforts on the editorial work of his opus magnum, ‘Szczecin Encyclopaedia’ (Encyklopedia Szczecina, 1999–2000), which covered the Great Szczecin within its 1997 borders. The idea had already been conceived in the 1970s. The Encyclopaedia renders the current state of knowledge about the City and its distinguished late inhabitants. Although Professor Białecki won over 255 co-workers to create the first volume, and 300 to create the second one, he was aware of threats and shortcomings of his masterpiece, as there were numerous problems that required a very specialised insight. His endeavours to win over more authors resulted in three supplementary volumes published in the years 2003–2010. The supplementary volumes included new entries, supplements and rectifi cation of errors. At the same time, the Encyclopaedia was expanded by entries concerning places situated in the districts adjacent to Szczecin at the request of their inhabitants who complained of their ignorance of their local history; that expansion was accepted by the academic community.

Keywords

PL

Tadeusz Białecki (elementy biografii); Pomorze Zachodnie – nazewnictwo miejscowe i terenowe; Szczecin – encyklopedia

EN

Tadeusz Białecki (elements of the biography); Western Pomerania – local and field onomastic; Szczecin – encyclopaedia

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
• Journal: Przegląd Zachodniopomorski
• Year: 2013
• Issue: 1
• Pages: 137-153

Contributors

author

Edward Rymar

References

• Belchnerowska A., Białecki T., Toponimia miasta Szczecina, Szczecin 1988 Białecki T., Historia Szczecina. Zarys dziejów miasta do 1980 r., Wrocław 1992 Białecki T., Nazewnictwo neograficzne miasta Szczecina, Szczecin 1970 Białecki T., Słownik nazw fi zjografi cznych Pomorza Zachodniego, Szczecin, 2001 Białecki T., Szczecin – przystanek na całe życie. (Część 1. Wspomnienia z lat 1933–1958), Szczecin 2009 Białecki T., Szczecin – przystanek na całe życie. (Część 2. Wspomnienia z lat 1958–1975), Szczecin 2012 Białecki T., Szczecińskie ulice mówią, cz. I: Ulice Nowego Miasta, „Kronika Miasta Szczecina” 1988 (wyd. 1990), s. 21–32, cz. II: Ulice Łasztowni, ibidem, 1989 (wyd. 1991), s. 17–33 Białecki T., Zmiany w nazewnictwie geografi cznym Szczecina po 1945 roku, Szczecin 1995 Białecki T., Zmiany w onomastyce i topografi i Starego Miasta w Szczecinie na przestrzeni dziejów, „Przegląd Zachodniopomorski” 1986, z. 3, s. 59–97 Białecki T., Zmiany w onomastyce i topografi i Starego Miasta w Szczecinie na przestrzeni dziejów, „Przegląd Zachodniopomorski” 1986, z. 3, s. 59–97 Białecki T., Turek-Kwiatkowska L., Szczecin stary i nowy. (Encyklopedyczny zarys dziejów historycznych dzielnic i osiedli oraz obiektów fizjografi cznych miasta), Szczecin 1991 Encyklopedia Gdańska, red. B. Śliwiński, Gdańsk 2012 Encyklopedia Szczecina, red. T. Białecki, t. I: A–O, Szczecin 1999, t. II: P–Ż, Szczecin 2000, Suplement 1, Szczecin 2003, Suplement 2, Szczecin 2007, Suplement 3, Szczecin 2010 Grabski W.J., 200 miast wraca do Polski. Informator historyczny, Poznań 1947 Grabski W.J., 300 miast wróciło do Polski. Informator historyczny 960–1960, Warszawa 1960 Kozierowski S. Atlas nazw geografi cznych Słowiańszczyzny Zachodniej, z. 1: Pomorze Zachodnie, Poznań 1934, wyd. II: 1945 Mazurkiewicz M., Zmiany w nazewnictwie miejscowości Pomorza Zachodniego po 1945 r., Szczecin 1972 Mazurkiewicz M., Zmiany w nazewnictwie topografi cznym na terenie województwa szczecińskiego w okresie od 1945 do 1960, Szczecin 1966 Myśliński K., Bogusław I, książę Pomorza Zachodniego, Bydgoszcz 1946 Pieradzka K., Kaźko Szczeciński (1345–1377) na tle polityki pomorskiej Kazimierza Wielkiego, Warszawa 1947 Pomorze Zachodnie, red. J. Deresiewicz, cz. I, oprac. G. Chmarzyński [et al.], wyd. II, Poznań 1949 (w ramach cyklu Ziemie Staropolski, red. Z. Kaczmarczyk, Z. Wojciechowski, t. II, cz. 1) Rospond S., Słownik nazw geografi cznych Polski Zachodniej i Północnej, cz. I i II, Wrocław 1951 Rymar E., Dawne i polskie nazwy miejscowe powiatu Strzelce Krajeńskie w granicach z lat 1945–1950, cz. I, „Przegląd Zachodniopomorski” 2006, z. 2, s. 125–164, cz. II, ibidem, z. 3, s. 137–178 Rymar E., Dawne i współczesne (polskie) nazwy miejscowości powiatu myśliborskiego w granicach z lat 1945–1948, cz. I, „Przegląd Zachodniopomorski” 2004, z. 3, s. 119–162, cz. II, ibidem, 2005, z. 3, s. 103–153 Rymar E., Metryka i nazwy miejscowości dawnego powiatu gorzowskiego w granicach z lat 1945–1950, „Nadwarciański Rocznik Historyczno-Archiwalny” 17 (2010), s. 179–251 Rymar E., Nazwy miejscowe powiatu drawskiego i nowomarchijskiej części dawnego powiatu stargardzkiego (wg stanu z 1945 r.), cz. I, „Przegląd Zachodniopomorski” 2003, z. 1, s. 185–229, cz. II, ibidem, z. 2, s. 123–175 Rymar E., Nazwy miejscowe w obszarze ziemi świdwińskiej (według stanu z lat 1945–1948), „Przegląd Zachodniopomorski” 2006, z. 1, s. 103–145 Słownik współczesnych nazw geografi cznych Pomorza Zachodniego z nazwami przejściowymi z lat 1945–1948, red. T. Białecki, Szczecin 2002 Trautmann R., Die Elb- und Ostseeslawischen Ortsnamen, Bd. I–II, Berlin 1948–1956 Zysnarski J., Encyklopedia Gorzowa, Gorzów Wlkp. 2008 Zysnarski J., Słownik gorzowski, Gorzów Wlkp. 1999