Badania dzieci. Trudności oraz wskazówki pomagające je przezwyciężyć

• Authors: Zalewska-Królak Aleksandra

Title variants

EN

Children’s reasearch. Problems and pointers in helping overcome them

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Teza. Podejście nowej socjologii dzieciństwa (James, Prout, 1997) zwróciło oczy badaczy na dzieci jako kompetentnych aktorów społecznych, których wiedza (Mayall, 2008) na temat otaczającej je rzeczywistości może służyć celom naukowym, tj. poszukiwaniu prawdy poprzez możliwie jak najpełniejszy opis świata. Takie podejście odnosi się także do Konwencji o Prawach Dziecka, a w szczególności do artykułu 12, który postuluje umożliwienie dziecku formułowania własnych poglądów i opinii oraz bycia wysłuchanym w sposób swobodny, w odniesieniu do spraw, które go dotyczą, z uwzględnieniem jego wieku i dojrzałości (Brzozowska-Brywczyńska, 2014). Badania dzieci mogą poszerzyć perspektywę badanej rzeczywistości, ale jednocześnie obarczone są licznymi trudnościami, które, jeśli proces badawczy zostanie dobrze zaplanowany, a badacz będzie pamiętał o etyce, można zniwelować. Omówione koncepcje. Artykuł ukazuje perspektywę nowej socjologii, która jest zorientowana na dziecko jako podmiot badania i wynikające z tego podejścia trudności. Podejmując decyzję o charakterze działań badawczych, na samym początku należy zwrócić uwagę na problem semantyczny, innymi słowy ustalić, czy zajmujemy się badaniem dzieciństwa, badaniem dzieci czy badaniem z udziałem dzieci. Odnosząc się do tego wyboru, należy przygotować proces badawczy, nie zapominając o etyce i odpowiednio dobranej metodologii. Wyniki i wnioski. Trzeba być przygotowanym na trudności, na które można się natknąć przeprowadzając badania z uczestnictwem dzieci, i postępować zgodnie z prawem i zasadami etycznymi oraz wskazówkami metodologicznymi, aby je zminimalizować. Problemy są częstym powodem rezygnowania z włączania dzieci do badań, dlatego opracowanie propozycji ich rozwiązań jest istotne i potrzebne. Wartość poznawcza. Triki badawcze pozwalające pokonać najczęstsze trudności badań zakładających uczestnictwo dzieci.

EN

Thesis. The approach of the new sociology of childhood (James, Prout, 1997) has turned the eyes of researchers on children as competent social actors whose knowledge (Mayall, 2008) about the reality which surrounds them can serve scientific purposes, in other words, to look for the truth through the fullest possible description of the world. This approach also applies to the Convention on the Rights of the Child, and particularly to Article 12, which calls for the child to be able to form its own views and opinions and be heard freely, considering its age and maturity (Brzozowska-Brywczyńska, 2014). Children's research may broaden the research perspective of the reality investigated, but at the same time it is burdened with numerous difficulties, which if the research process is well planned and the researcher follows an ethical approach, can be overcome. Concepts. The article presents the perspective of a new sociology oriented towards a child as a subject of research and the difficulties resulting from this approach. When deciding on the nature of research activities, at the very beginning, one must consider the semantic problem, in other words determine whether we are involved in the study of childhood, children's research or research with children. Depending on this choice, the research process should be carefully prepared, with the consideration of ethics and a properly selected methodology. Results. We need to be prepared for the difficulties we may encounter when conducting research with the participation of children. We should abide by the law and ethical principles and methodological guidelines to minimize these difficulties. Problems are a frequent reason for giving up the inclusion of children in research, which is why developing proposals for their solutions is important and necessary. Value. Examples of methods to overcome the most common difficulties of research involving children's participation.

Keywords

PL

badania dzieci; badania z dziećmi; nowa socjologia dzieciństwa metodologia; triki badawcze; podmiotowość; badania jakościowe; etyka

EN

children's research; research with children; new sociology of childhood methodology; research tricks; subjectivity; qualitative research; ethics

• Publisher: Fundacja Pro Scientia Publica
• Journal: Ogrody Nauk i Sztuk
• Year: 2019
• Issue: 9
• Pages: 63-74

Contributors

author

Zalewska-Królak Aleksandra

• Instytut Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego, ul. Nowy Świat 69, 00-927 Warszawa

References

• Alderson, P. (2008). Children as researchers. Participation rights and research methods [Dzieci jako badacze. Prawa do uczestnictwa i metody badań]. W: P. Christensen.,
• A. James (red.), Research with Children. Perspectives and Practices [Badania z dziećmi. Prespektywy i praktyka]. Abington- New York: Routledge.
• Barriage, S. (2018). Task-centered activities as an approach to data collection in research with children and youth [Działania skupione na zadaniu jako podejście do zbierania danych w badanaich z dziećmi i młodzieżą]. Library & Information Science Research, 40(1).1-8.
• Becker, H. S. (2018). Triki badawcze w socjologii. Jak w pełni wykorzystać potencjał badań społecznych. Warszawa: PWN.
• Brzozowska-Brywczyńska, M. (2014). Dziecięce obywatelstwo: kilka refleksji na marginesie idei dziecięcej partycypacji. Acta Universitatis Lodziensis Folia Sociologica 49, 11-27.
• Corsaro, W. A. (2014). The sociology of childhood [Socjologia dzieciństwa]. Los Angeles: SAGE.
• Greene, S., Hill, M. (2005). Researching children's experience: Methods and methodological issues [Badając dziecięce doświadczenia: metody i zagadnienia metodologiczne]. W: S. Greene, D. Hogan (red.), Researching children's experience: Methods and approaches [Badając dziecięce doświadczenia: metody i podejścia]. Thousand Oaks: SAGE.
• Konecki, K. (2000). Studia z metodologii badań jakościowych. Teoria ugruntowana. Warszawa: PWN.
• Konwencja Praw Dziecka. Dz.U. z 1991 r.nr 120, poz. 526.
• Krawczak, A., Maciejewska-Mroczek E., Radkowska-Walkowicz, M. (2018). Dziecko in vitro społeczeństwo. Ujęcie interdyscyplinarne. Warszawa: Oficyna Naukowa
• Maciejewska-Mroczek, E. (2015). Po co antropologom zabawa? O zabawowych aspektach badań antropologiczno-kulturowych. Lud, 99(1), 253-270.
• Maciejewska-Mroczek, E., Radkowska-Walkowicz, M., Reimann, M., Wieteska-Młynarczyk, A., Bonii Z., Krawczak, A. (2018). Kodeks dobrych praktyk w badaniach z dziećmi, prowadzonych z perspektywy nauk społecznych (w tym interdyscyplinarnych childhood studies, etnografii, antropologii kulturowej, socjologii). W: M. Radkowska-Walkowicz, M. Reimann (red.), Dzieci i zdrowie. Wstęp do childhood studies. Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Maciejewska-Mroczek, E. (2018). Badanie grupowe z udziałem dzieci. Aspekty etyczne i praktyczne. W: M. Radkowska-Walkowicz, M. Reimann (red.), Dzieci i zdrowie. Wstęp do childhood studies. Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Mayall, B. (2008). Conversations with children. Working with generational issues [Rozmowy z dziećmi. Praca z problemami pokoleniowymi]. W: P. Christensen.,
• A. James (red.), Research with Children. Perspectives and Practices. Abington-New York: Routledge.
• Morgan, M., Gibbs, S., Maxwell, K., Britten, N. (2002). Hearing children’s voices. Methodological issues in conducting focus groups with children aged 7-11 years. Qualitative Research, 2(1), 5-20.
• Prout, A., James, A. (1990). Constructing and reconstructing childhood: New directions in the sociological study of childhood. New York, NY: Falmer Press.
• Radkowska-Walkowicz, M., Reimann, M. (2018). Dzieci i zdrowie. Wprowadzenie.
• W: M. Radkowska-Walkowicz, M. Reimann (red.), Dzieci i zdrowie. Wstęp do childhood studies. Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Sargeant, J., Harcourt, D. (2012). Doing Ethical Research with Children [Prowadzenie etycznych badań z dziećmi]. Berkshire: Open University Press.
• Smolińska-Theiss, B. (2010). Rozwój badań nad dzieciństwem — przełomy i przejścia. Chowanna 1, 13-26.
• Wieteska-Młynarczyk, A. (2018a). Etyka dnia codziennego w badaniach etnograficznych z dziećmi z diagnozą ADHD. Opis warstwowy. W: M. Radkowska-Walkowicz, M. Reimann (red.), Dzieci i zdrowie. Wstęp do childhood studies. Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Wieteska-Młynarczyk, A. (2018b). Antropologia psychiatrii dzieci i młodzieży. Wybór tekstów. Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Wyka, A. (1993) Badacz społeczny wobec doświadczenia, Warszawa: IFiS PAN.