Judasz kot (marksizujący kusiciel Nikosa Kazantzakisa)

• Authors: Radziszewski Stefan

Title variants

EN

Judas the Cat (Nikos Kazantzakis’ Marxist-ish Tempter)

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W niniejszym opracowaniu analizuję postać Judasza w głośnej, skandalizującej, powieści Nikosa Kazantzakisa. W Ostatnim kuszeniu Chrystusa Jezus jest słaby i pełen wątpliwości, a Judasz to wulkan energii. Więcej, grecki pisarz swojego Judasza czyni nadczłowiekiem. Tylko dzięki jego pomocy Jezus podejmuje się wypełnienia misji, do której został przeznaczony. Powieściowy Judasz jest realistą, podczas gdy Jezus żyje w świecie marzeń. Ostatecznie Judasz zwycięża, tylko on jest wierny samemu sobie. Kreacja Judasza u Kazantzakisa różni się zarówno od tego, co wiemy z Ewangelii św. Jana, jak i od wersji apokryficznej Ewangelii Judasza. Kazantzakis nie opowiada jednak historii Judasza jako kolejnej wersji upadku apostoła zdrajcy, ale ogłasza oryginalną (chociaż przeciwną kościelnej ortodoksji) wersję Judasza – człowieka, który walczy z Bogiem (a nawet przeciwko Bogu) o własną nieśmiertelność.

EN

In this paper I analyze the character of Judas in the famous Nikos Kazantzakis’s novel. In The Last Temptation of Christ, Jesus is weak and full of doubt, and Judas is a volcano of energy. Furthermore, the Greek writer of his Judas makes a superman. Only through Jesus take his help to fulfill the mission for which it was intended. Judas is a realist novels, while Jesus lives in a dream world. Finally, Judas wins, but he is true to himself. Creation of Judas in Kazantzakis is different both from what we know from the Gospel of John, as well as the version of the apocryphal Gospel of Judas. Kazantzakis, however, does not tell the history of Judas as the next version of the fall of the traitor apostle, but announces original (although the opposite of ecclesiastical orthodoxy) version of Judas – a man who struggles with God (and even against God) for his own immortality.

Keywords

PL

Judasz; zdrada/zdrajca; Ewangelia; Jezus

EN

Judas; betrayal; traitor; Gospel; Jesus

• Publisher: Fundacja Naukowa Katolików “Eschaton”
• Journal: Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education
• Year: 2014
• Issue: 3(7)
• Pages: 119-138

Contributors

author

Radziszewski Stefan

• The Jadwiga of Poland’s School of the Sisters of the Holy Family of Nazareth in Kielce in Poland

References

• Kazantzakis Nikos, Ostatnie kuszenie Chrystusa, tł. Jan Wolff, SAWW, Poznań 1992, ss. 447.
• Augustyniak Danuta M., Poszukiwania Boga w literaturze kreteńskiej na przykładzie twórczości Nikosa Kazantzakisa, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2009, ss. 194.
• Bobowski Sławomir, Judasz, [w:] Światowa encyklopedia filmu religijnego, red. Marek Lis, Adam Garbicz, wstęp Krzysztof Zanussi, Biały Kruk, Kraków 2007, ss. 229-230.
• Chadzinikolau Nikos, Literatura nowogrecka 1453-1983, PWN, Warszawa-Poznań 1985, ss. 335.
• Kazantzakis Nikos, Grek Zorba, tł. Nikos Chadzinikolau, Książka i Wiedza, Warszawa 1973, ss. 328.
• Ewangelia Judasza, tł. Wincenty Myszor, Księgarnia Św. Jacka, Katowice 2006, ss. 96.
• Lis Marek ks., Ostatnie kuszenie Chrystusa, [w:] Światowa encyklopedia filmu religijnego, red. idem, Adam Garbicz, wstęp Krzysztof Zanussi, Biały Kruk, Kraków 2007, ss. 388-389.
• Machado Antonio, Medytacja dnia, [w:] Artur Międzyrzecki, Rimbaud, Apollinaire i inni (Wybór przekładów), Czytelnik, Warszawa 1988, ss. 502-504.
• Martini Carlo Maria kard., Lud w drodze: medytacje, tł. Stanisław Obirek, WAM, Kraków 1992, ss. 120.
• Pismo święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych. Biblia Tysiąclecia (wyd. III), Pallotinum, Poznań-Warszawa 1990.
• Radziszewski Stefan, ks., Wszyscy jesteśmy Judaszami. Zwycięstwo Judasza w „Ostatnim kuszeniu Chrystusa”, [w:] idem, Kot czarny. Literatura dla odważnych, Jedność, Kielce 2011, ss. 9-35.
• Stabryła Wojciech Maciej, Judasz – sprawiedliwy Starego Testamentu, „Ruch Biblijny i Liturgiczny” 2007, nr 2, ss. 85-95.
• Quevedo Francisco, de~, Sny. Godzina dla każdego, czyli Fortuna mózgiem obdarzona, tł. Kalina Wojciechowska, wstęp Kazimierz Piekarec, PIW, Warszawa 1982, ss. 224.

Identifiers

ISSN

2299-9922