Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

PL EN


2011 | 1(11) | 151-163

Article title

Nazwy świętych ksiąg w piśmiennictwie Tatarów Wielkiego Księstwa Litewskiego – między przekładem wiernym i swobodnym

Selected contents from this journal

Title variants

EN
Names of sacred books in the writings of Tatars of the Grand Duchy of Lithuania – between faithful and free translation

Languages of publication

PL

Abstracts

EN
The goal of the paper is to analyze how names of sacred books are translated from Arabic to Slavonic languages in the writings of Tatars of the Grand Duchy of Lithuania, and to confront them with their equivalents which can be found in the Polish translations of the Bible. It is also an attempt to determine the range and the character of the relations between the Biblical and the Qur’anic translations, and to present the picture of the revealed books which emerges from the analyzed source texts. The texts which constitute the source material, are diversified with regard to both form and time, as the vocabulary has been excerpted from the Polish translations of the Qur’an, from monuments of Tatars of the Grand Duchy of Lithuania – which are written in the Arabic script and require transcription and transliteration – as well as from Polish translations of the Bible from the 16th and 17th centuries, and also from modern ones.

Keywords

Contributors

  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń

References

  • Akiner S., 1973, The Byelorussian Tatars and their Writings, „The Journal of Byelorussian Studies”, Vol. 3, No 2, s. 55–84.
  • Biniewicz J., 2010, Kształtowanie się polskiej leksyki naukowej – mechanizm derywowania pierwszych polskich terminów matematycznych, [w:] M. Kuźmicki, M. Osiewicz (red.), Żywe problemy historii języka, Poznań, s. 47–56.
  • Drozd A., 1995, O twórczości literackiej Tatarów w dobie staropolskiej, mszps referatu z ogólnopolskiej sesji naukowej „Tatarzy w Europie i na świecie”.
  • Drozd A., 1997, Tatarska wersja pieśni-legendy o św. Hiobie, „Poznańskie Studia Polonistyczne” „Seria Literacka” ii (xxii), Poznań, s. 163–195.
  • Drozd A., 1998, Wpływy chrześcijańskie na literaturę Tatarów w dawnej Rzeczpospolitej. Między antagonizmem a symbiozą, „Pamiętnik Literacki” z. 3, s. 3–34.
  • Dufala K., 2009, Legenda o św. Grzegorzu w kitabie Tatarów – muzułmanów Wielkiego Księstwa Litewskiego, [w:] A. Gadomski, C. Łapicz (red.), Chrestomatia teolingwistyki, Symferopol, s. 205–220.
  • Jankowski H., Łapicz C., 2000, Klucz do raju. Księga Tatarów litewsko-polskich z xviii wieku, Warszawa.
  • Kulwicka-Kamińska J., 2004, Kształtowanie się polskiej terminologii muzułmańskiej, Toruń.
  • Kwilecka I., 2003, Studia nad staropolskimi przekładami Biblii, Poznań.
  • Łapicz C. rkps, Transliteracje dwóch pierwszych sur Tefsiru z 1788 r.
  • Łapicz C., 1986, Kitab Tatarów litewsko-polskich (Paleografia. Grafia. Język), Toruń.
  • Łapicz C., 2007, Z zagadnień przekładu muzułmańskiej terminologii modlitewnej na język polski i białoruski, [w:] J. Kamper-Warejko, J. Kulwicka-Kamińska, K. Nowakowska (red.), Z przeszłości i teraźniejszości języka polskiego. Księga pamiątkowa dedykowana Teresie Friedelównie, Toruń, s. 99–117.
  • Łapicz C., 2008a, Glosy, komentarze, objaśnienia etc., czyli o pozakoranicznych dopiskach w rękopiśmiennych tefsirach muzułmanów Wielkiego Księstwa Litewskiego, [w:] T. Bairašauskaitė, H. Kobeckaitė, G. Miškinienė (red.), Orientas Lietuvos Didžiosios Kunigaikštijos visuomenes tradicijoje: totoriai ir karaimai, „Lietuvos istorijos studijos” VU leidykla, s. 69–80.
  • Łapicz C., 2008b, Kitabistyka a historia języka polskiego i białoruskiego, „Rocznik Slawistyczny” LVII, s. 31–49.
  • Łapicz C., 2009a, Chrześcijańsko-muzułmańska interferencja religijna w rękopisach Tatarów Wielkiego Księstwa Litewskiego, [w:] Lietuvos Didžiosios Kunigaikštystes kalbos, kultūros ir raštijos tradicijos, „Bibliotheca Archivi Lithuanici”, s. 293–310.
  • Łapicz C., 2009b, Z teorii i praktyki przekładów Koranu (wybrane zagadnienia), [w:] A. Gadomski, C. Łapicz (red.), Chrestomatia teolingwistyki, Symferopol, s. 269–288.
  • Meredith-Owens G. M., Nadson A., 1970, The Byelorussian Tatars and their Writings, „The Journal of Byelorussian Studies”, Vol. 2, No 2, s. 141–176.
  • Miškinienė G., 2001, Sieniausi lietuvos totorių rankrašciai. Grafika. Transliteracija. Vertimas. Tekstų struktūra ir turinys, Wilno.
  • Moszyński L., 2003, Biblia Szymona Budnego. Charakterystyka przekładu, [w:] I. Kwilecka (red.), Biblie staropolskie. Teksty wykładów wygłoszonych na sympozjum naukowym zorganizowanym przez Komisję Slawistyczną Oddziału Polskiej Akademii Nauk w Poznaniu 28 października 2002 roku, Poznań, s. 41−48.
  • Stankievič J., 1933–1934, Přispěvky k dějinám běloruskeho jazyka na zăkladě rukopisu ‘Al-Kitab’, „Slavia” 12, s. 357–390.
  • Suter P., 2004, Alfurkan Tatarski. Der litauisch-tatarische Koran-Tefsir, Köln – Weimar – Wien, s. 374–446.
  • Winiarska-Górska I., 2009, Język, styl i kulturowa rola szesnastowiecznych protestanckich przekładów Nowego Testamentu na język polski: między nowatorstwem a tradycją, [w:] A. Gadomski, C. Łapicz (red.), Chrestomatia teolingwistyki, Symferopol, s. 289–318.
  • Woronowicz A., 1935, Kitab Tatarów litewskich i jego zawartość, „Rocznik Tatarski” ii, s. 376–394.
  • Zajączkowski A., 1948, Glosy tureckie w zabytkach staropolskich. I. Katechizacja turecka Jana Herbiniusa, Wrocław.
  • Kartoteka do Słownika polszczyzny xvii i 1 poł. xviii wieku PAN w Warszawie.
  • M.R. Mayenowa (red.), Słownik polszczyzny xvi wieku, t. i–xxxii , Wrocław – Warszawa – Kraków, 1966–2004.
  • Akiner S., The Byelorussian Tatars and their Writings.
  • Biblia brzeska, Clifton – Kraków 2003.
  • Biblia nieświeska, Nieśwież 1572: starodruk ze zbiorów Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego.
  • Biblia w przekładzie ks. Jakuba Wujka, Transkrypcja typu „B” tekstu oryginalnego z xvi w., Warszawa 2000.
  • Chamaił lipski.
  • Kitab z Kazania.
  • Kitab „londyński”.
  • Kitab Milkamanowicza.
  • Tefsir z 1725 r. fragm.
  • Tefsir z 1788 r. fragm.
  • A. Woronowicz, Kitab Tatarów litewskich i jego zawartość.
  • J. Sobolewski, Wykład wiary machometańskiej czyli iślamskiej.

Document Type

Publication order reference

Identifiers

YADDA identifier

bwmeta1.element.desklight-b74973d1-cac5-47f7-8c70-a6d33c77ace0
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.