Woda jako przyczyna konfliktów zbrojnych w XXI wieku

• Authors: Borek Paweł

Title variants

EN

Water as the cause of armed conflicts in the 21st century

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Współczesna wojna o surowce ma charakter transgraniczny, zwłaszcza z powodu nieszczelności granic państwowych, a także wielorakości tego typu konfliktów. Główną przyczyną tego stanu rzeczy jest to, iż wpływ na wybuch i wzrost liczby konfliktów surowcowych ma stały wzrost zapotrzebowania na światowe zasoby naturalne. Ważną rolę w pojawianiu się sytuacji konfliktowych odgrywa fakt, że większość zasobów, na które istnieje podaż znajduje się na terenie krajów niestabilnych zarówno politycznie, jak i ekonomicznie. Woda jest podstawowym surowcem naturalnym, integralnym elementem wszystkich działań socjalnych i ekologicznych, służącym m.in. do produkcji energii, żywności, utrzymania zdrowia ludzkiego czy rozwoju przemysłowego. W dwudziestym pierwszym wieku systemy wodne i wodociągowe stają się coraz bardziej narażone na ataki podczas działań wojennych, jak również bycie przyczyną konfliktów zbrojnych w miarę wzrostu populacji ludzkiej. Nie mniej istotnym jest też fakt, że globalne zmiany klimatu powodują coraz większy popyt na wodę, co w niektórych regionach świata może stanowić zarzewie konfliktów.

EN

The modern war for raw materials has a cross-border character, especially due to state borders being less than sealed tight, as well as due to the varied nature of such conflict types. The main cause of this state of affairs stems from the impact exerted on the outbreak and proliferation of resource-related conflicts by a steadily increasing worldwide demand for natural resources. An important role in the emergence of conflict situations is played by the fact that most of the resources which are on offer can be found in both politically and economically unstable countries. Water is a basic natural resource, an integral element of all social and ecological activities, used, among others, for the production of energy, food, maintaining human health or industrial development. In the twenty-first century, water systems and water supply systems are becoming increasingly vulnerable to attacks during hostilities, as well as prone to causing armed conflicts with the rising population figures. The fact that global climate change brings about an increasing demand for water, sparking off conflicts in some regions of the world, is no less important.

Keywords

PL

woda; surowce naturalne; wojny i konflikty zbrojne; bezpieczeństwo międzynarodowe

EN

water; natural resources; wars and armed conflicts; international security

• Publisher: Państwowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
• Journal: Rozprawy Społeczne
• Year: 2018
• Volume: 12
• Issue: 2
• Pages: 32-37

Dates

published

2018

Contributors

author

Borek Paweł

• Miejska Biblioteka Publiczna w Białej Podlaskiej

References

• Borek, P. (2014). Angola (1960-2002) – od dekolonizacji do krwawej wojny o surowce. W: P. Kwiatkiewicz, R. Szczerbowski (red.), Europejski wymiar bezpieczeństwa energetycznego a ochrona środowiska: bezpieczeństwo-edukacja-gospodarka-ochrona środowiska-polityka-prawo-technologie ( s. 9 01-914). Poznań: mnFundacja na rzecz czystej energii.
• From Scarcity to Security: Averting a Water Crisis in the Middle East and North Africa (1995). Washington DC: World Bank
• Gleick, P. (1993). Water nad Conflict: Fresh Water Resources and International Security, International Security, 1, 71-112.
• Hoffman, A. (2016). The Connection: Water and Energy Security. Pobrane z: www.iags.org.
• http://www.national-geographic.pl/ludzie/wojny-o-wode
• http://www.newsweek.pl/swiat/wojny-o-wode-gdzie-moga-wybuchnac-konflikty-o-wode-,artykuly,362188,1.html.
• http://www2.worldwater.org/conflict/list/.
• Jokiel, P. (2016). „Mokre” konflikty. Pobrane z: www.hydro.geo.uni.lodz.pl
• Kałmykowa, S. (2016). Przyszłość ludzkości: wojny o wodę. Pobrane z: www.polish.ruvr.ru
• Klare, M.T. (2002). Resource Wars: The New Landscapes of Global Conflict. New York.
• Kowalenko, N. (2016). Deficyt wody wysuwa się na pierwszy plan. Pobrane z: polish.ruvr.ru
• Lipowska-Hamdy, M. (2016). Konflikty etniczne czy walka o wodę? Spory dotyczące rzek na Bliskim Wschodzie i w Afryce Północnej. Pobrane z: www.woda.edu.pl
• Lipowska-Hamdy, M. (2016). Niewidoczne oblicze konfliktu. Izraelsko-palestyńskie spory o wodę. Pobrane z: www.woda.edu.pl
• Lipowska-Hamdy, M. (2016). Skąd się biorą wojny o wodę? Pobrane z: www.woda.edu.pl
• Pawłowski, M. (2016). Woda jako źródło życia i konfliktów zbrojnych. Pobrane z: www.politykaglobalna.pl
• Piotrowski, M.A. (2005). Woda a geopolityka i bezpieczeństwo Bliskiego Wschodu. Sprawy Międzynarodowe, 2, 86-102.
• Pronińska, K. (2005). Konflikty surowcowe we współczesnych stosunkach międzynarodowych. Sprawy Międzynarodowe, 3, 30-47.
• Rękawek, B. (2016). Rozgrywki o wodę w dorzeczu Jordanu. Pobrane z: www.stosunki.pl
• Selby, J. (2005). Oil and Water: The Contrasting Anatomies of Resource Conflicts. Government and Opposition, 40(2), 200-224. https://doi.org/10.1111/j.1477-7053.2005.00150.x
• Starr, J. (1991). Water Wars. Foreign Policy, 82, 17-36. https://doi.org/10.2307/1148639
• Williams, P. (2002). Nile co-operation through hydro-realpolitik? Third World Quarterly, 6, 1189-1196. https://doi.org/10.1080/0143659022000036577

Identifiers

ISSN

2081-6081

DOI

10.29316/rs.2018.11