PL
Głównym celem artykułu jest zbadanie genezy finansowego (zwłaszcza bankowego) kryzysu z lat 2007–2009. Autor stara się ukazać genezę omawianego kryzysu w świetle problemu rynkowej oraz społecznej koordynacji. W tym celu przedstawia argumenty austriackiej szkoły ekonomicznej, reprezentowanej przez Friedricha Augusta von Hayeka w słynnym sporze o racjonalność gospodarki socjalistycznej. Hayek argumentował w nim, że mechanizm systemu cen służy do przekazywania i synchronizowania „wiedzy o szcze¬gólnych okolicznościach danego czasu i miejsca”, umożliwiając członkom społeczeństwa osiągnięcie różnorodnych i złożonych celów w ramach tzw. ładu spontanicznego. W odniesieniu do kryzysu z lat 2007–2009, w wyniku polityki rządu Stanów Zjednoczonych, ten mechanizm nie zadziałał.
EN
The main aim of the article is to examine the origin of financial (esp. banking) crisis of 2007–2009. The author try to show the origin of discussed crisis in the light of problem of market and social coordination. To this end the author presents the arguments of Austrian school of economics, represented by Friedrich August von Hayek in famous socialist calculation debate. Hayek argued that the price mechanism serves to share and synchronise “the knowledge of particular circumstances of time and place”, allowing society’s members to achieve diverse, complicated ends through a principle of spontaneous order. With regard to the 2007–2009 crisis, as a result of U.S. Government policy this mechanism did not work.