Witalistyczno-egzystencjalistyczna interpretacja pierwszej filozofii Wittgensteina

• Authors: Wojciech Krysztofiak

Title variants

EN

The vitalist-existentialist interpretation of Wittgenstein’s first philosophy (in Polish)

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule zaprezentowanych jest pięć argumentów na rzecz witalistyczno-egzystencjalistycznej interpretacji pierwszej filozofii Wittgensteina. Wskazuje się na inter-tekstualne powiązania Traktatu z witalistyczną tradycją transcendentalną rozwijaną w XIX wieku przez Diltheya, a także przez Royce’a. Zwraca się również uwagę na rozmaite typy interpretacji pierwszej filozofii Wittgensteina. Interpretacja witalistyczno-egzystencjalistyczna nie ignoruje zawartości logicznej Traktatu.

EN

The article presents five arguments in favor of a vitalist-existentialist interpretation of Wittgenstein's first philosophy. It points out the inter-textual links between the Treatise and the vitalist transcendental tradition developed in the nineteenth century by Dilthey and Royce. Attention is also drawn to the various types of interpretations of Wittgenstein's first philosophy. The vitalist-existentialist interpretation does not ignore the logical content of the Treatise.

• Publisher: Instytut Filozofii - Uniwersytet Jagielloński
• Journal: Diametros
• Year: 2011
• Issue: 29
• Pages: 50-70

Contributors

author

Wojciech Krysztofiak

• Uniwersytet Szczeciński

References

• Coethe [2003] – J. Coethe, On the ‘Resolute’ Reading of the Tractatus, „Philosophical Investigations” 26 (3) 2003, s. 187-204.
• Costello [1916] – H.T. Costello, Professor Macintosh’s Pragmatic Realism, „The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods” 13 (12) 1916, s. 309-318.
• Czesna [2007] – E. Czesna, Doniosłe nonsensy, czyli mistycyzm Wittgensteina, „Przegląd Filozoficzny –Nowa Seria” 2 (62) 2007, s. 229-237.
• De Laguna [1924] – T. de Laguna, Tractatus Logico-Politicus. By Ludwig Wittgenstein (błąd edytorski w tytule – przyp. W.K.), „The Philosophical Review” 33 (1) 1924, s. 103-109.
• Ellis [1978] – A. Ellis, Kenny and the Continuity of Wittgenstein’s Philosophy, „Mind” 87 (346) 1978, s. 270-275.
• Gad [2008] – A. Gad, Kategoria podmiotowości w „Traktacie” Ludwiga Wittgensteina, „Ruch Filozoficzny” LXV (2) 2008, s. 241-257.
• Glock [2001] – H.-J. Glock, Słownik Wittgensteinowski, tłum. M. Hernik, M. Szczubiałka, Spacja, Warszawa 2001.
• Glock [2004] – H.-J. Glock, Was Wittgenstein an Analytic Philosopher?, „Metaphilosophy” 35 (4) 2004, s. 419-444.
• Grzegorczyk [1989] – A. Grzegorczyk, Mała propedeutyka filozofii naukowej, PAX, Warszawa 1989.
• Gurczyńska [2000] – K. Gurczyńska, Metafizyczne tezy „Traktatu logiczno-filozoficznego” Ludwiga Wittgensteina, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2000.
• Gut [2005] – A. Gut, Gottlob Frege i problemy filozofii współczesnej, Wydawnictwo KUL, Lublin 2005.
• Hacker [1996] – P.M.S. Hacker, Wittgenstein’s Place in Twentieth-Century Analytic Philosophy, Blackwell, Oxford 1966.
• Hamilton [2002] – K. Hamilton, Darstellungen in ‘The Principles of Mechanics’ and the ‘Tractatus’: The Representation of Objects in Relation in Hertz and Wittgenstein, „Perspec- tives on Science” 10 (1) 2002, s. 28-68.
• Hart [1973] – W.D. Hart, Review: Prototractatus: An Early Version of “Tractatus Logico-Philosophicus” by Ludwig Wittgenstein, „The Journal of Philosophy” 70 (1) 1973, s. 19-24.
• Hodges [1990] – M.P. Hodges, Transcendence and Wittgenstein’s Tractatus, Temple University Press, 1990.
• Hudson [1910] – J.W. Hudson, Dewing, A.S., Life as Reality, New York: Longmans, Greek and Co., 1910, „The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods” 7 (19) 1910, s. 528-530.
• Janikowski [2005] – W. Janikowski, O relacjach pomiędzy filozofią analityczną a filozofią egzystencjalną, „Ruch Filozoficzny, LVIII (3/4) 2001, s. 581-585.
• Kang [2005] – J. Kang, On the Composition of the Prototractatus, „The Philosophical Quarterly” 55 (218) 2005, s. 1-20.
• Kenny [1973] – A. Kenny, Wittgenstein, Allen Lane, 1973.
• Koterski [2001] – A. Koterski, Weryfikacjonistyczne kryteria demarkacji filozofii nauki Koła Wiedeńskiego, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej, Lublin 2001.
• Krysztofiak [2006] – W. Krysztofiak, Gramatyka dyskursu filozoficznego. Kognitywistyczne studium historii filozofii, Semper, Warszawa 2006.
• Krysztofiak [2007] – W. Krysztofiak, Frege, Husserl, Leśniewski i Heidegger. Bycie w perspektywie analitycznej, „Filozofia Nauki” 3 (59) 2007, s. 77-105.
• Krysztofiak [2008] – W. Krysztofiak, Kategoria podmiotu witalnego w „Traktacie” Wittgensteina. Prolegomena do egzystencjalizmu logicznego, „Ruch Filozoficzny” LXV (2) 2008, s. 217-239.
• Kuderowicz [1987] – Z. Kuderowicz, Dilthey, Wiedza Powszechna, Warszawa 1987.
• Langer [1926] – S. Langer, Form and Content: A Study in Paradox, „The Journal of Philosophy” 23 (16) 1926, s. 435-438.
• Langer [1927] – S. Langer, A Logical Study of Verbs, „The Journal of Philosophy” 24 (5) 1927, s. 120-129.
• McGuinness [1966] – B. McGuinness, The Mysticism of the Tractatus, „The Philosophical Review” 75 (3) 1966, s. 305-328.
• McGuinness [1966] – B. McGuinness, Approaches to Wittgenstein: Collected Papers, Routledge, 2002.
• Myers [1900] – C.S. Myers, Vitalism: A Brief Historical and Critical Rewiev, „Mind” 9 (34) 1900, s. 218-233, cz. 1, s. 319-331, cz. 2.
• Nordmann [2002] – A. Nordmann, Another New Wittgenstein: The Scientific and Engineering Background of the Tractatus, “Perspectives on Science” 10 (3) 2002, s. 356-384.
• Nowak [1998] – L. Nowak, Byt i myśl. U podstaw negatywistycznej metafizyki unitarnej, Zysk i S-ka, Poznań 1998.
• Paczkowska-Łagowska [1987] – E. Paczkowska-Łagowska, Metafilozofia Wilhelma Diltheya, [w:] W. Dilthey, O istocie filozofii, tłum. E. Paczkowska-Łagowska, PWN, Warszawa 1987.
• Pears [1999] – D. Pears, Wittgenstein, przeł. K. Gurczyńska, J. Gurczyński, Prószyński i S-ka, Warszawa 1999.
• Proust [1987] – J. Proust, Formal Logic as Transcendental in Wittgenstein and Carnap, „Nous” 21 (4) 1987, s. 501-520.
• Ramsey [1923] – F.P. Ramsey, Tractatus Logico-Philosophicus. By Ludwig Wittgenstein: Bertrand Russell, „Mind” 32 (128) 1923, s. 465-478.
• Rogers [1903] – A.K. Rogers, Royce and Monism, „The Philosophical Review” 12 (1) 1903, s. 47-61.
• Rotter [1999] – K. Rotter, Kryzys i odrodzenie racjonalnej gramatyki, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 1999.
• Royce [1882] – J. Royce, Mind and Reality, „Mind” 7 (25) 1982, s. 30-54.
• Russell [1951] – B. Russell, Obituary: Ludwig Wittgenstein, „Mind” 60 (239) 1951, s. 297-298.
• Sady [1984] – W. Sady, Język i świat. Wprowadzenie do „Traktatu logiczno-filozoficznego”, „Colloquia Communia” 2 (13) 1984, s. 11-47.
• Sluga [1998] – H. Sluga, What Has History to Do with Me? Wittgenstein and Analytic Philosophy, „Inquiry” (41) 1998, s. 99-121.
• Soin [2001] – M. Soin, Gramatyka i filozofia. Problem Wittgensteina, Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej, Funna, Wrocław 2001.
• Tower [1910] – C.V. Tower, Dewing, A.S., Life as Reality, New York: Longmans, Greek and Co., 1910, „The Philosophical Review” 19 (6) 1910, s. 673-676.
• Tugendhat [1999] – E. Tugendhat, Bycie, prawda, rozprawy filozoficzne, tłum. J. Sidorek, Oficyna Naukowa, Warszawa 1999.
• Wittgenstein [1971] – L. Wittgenstein, Prototractatus: An Early Version of “Tractatus Logico-Philosophicus”, red. B.F. McGuinness, T. Nyberg, G.H. von Wright, przeł. D.F. Pears, B.F. McGuinness, Cornell University Press, Ithaca, NY 1971.
• Wolniewicz [1968] – B. Wolniewicz, Rzeczy fakty. Wstęp do pierwszej filozofii Wittgensteina, PWN, Warszawa 1968.
• Ziemiński [2006] – I. Ziemiński, Śmierć, nieśmiertelność, sens życia. Egzystencjalny wymiar filozofii Ludwiga Wittgensteina, Aureus, Kraków 2006.

Identifiers

DOI

10.13153/diam.29.2011.445