Переосмысление сакрального контекста евангельских структур в современной литературе

• Authors: Aleksandra Tomorug

Title variants

EN

A New Sense of the Sacred Context of the Gospel Structures in Modern Literature

PL

Nadanie nowego sensu sakralnemu kontekstowi ewangelicznych struktur w literaturze współczesnej

• Languages of publication: UK

Abstracts

EN

Literature of the twentieth century thoroughly reinterprets biblical material and there is a search of the historicity of the Gospel images (such as Christ, Judas, Pilate, etc.), which, in particular, is associated with Renan's “Life of Jesus”, which modern scholars believe to be a starting point in the interpretation of the Gospel material. An attempt is made to understand, in the words of А. Niamtsu, “the actions of conscious and involuntary antagonists of Jesus, their inner world from the point of view of the concepts of modern man”. The main artistic research of objective and subjective factors that have shaped the course of New Testament events becomes crucial. During this period the authors were interested in the psychological environment of Christ: Judas, Pontius Pilate, Mary Magdalene, Barabbas, Claudia Prokuly and the Apostles. These main characters have their own biography of the novel's type and they are central to the work of art, getting the right to teach and define the image of Christ himself. Modern literary process creates a lot of transformation of the traditional interpretations of the material. A. Niamtsu notes that “the semantic significance of the image of Mary Magdalene and the other evangelical sinners in contemporary literature is characterised by increased attention to their spiritual world and a multifaceted study of the moral and psychological motivations of the essential changes in their lifestyle after joining Christ. This is the approach of man to God interpreted not as a momentary act as a/the painful process of struggle in their hearts between past and present, personal and spiritual, earthly and ideal”. The world of the Gospel material is spread throughout the modern literary space. Traditional stories and characters are not just an integral factor to overcome human and personal problems of the present, but also serve as a litmus test of measuring good and evil in our time: “Due to the high degree of social and ethical universals in traditional structures, they contribute to building a special “programme” of possible individual activities in various existential situations within a literary context. [education in the context original literary work “programme” of possible actions of an individual in a given existential situation” [6, p. 13]]. The purpose of this paper is to identify patterns of functioning of the Gospel story-shaped material and systemic research on transformation of the image of Mary Magdalene in the literature of the twentieth to the beginning of the twenty first century and based on the works of art of M. George and W. Valtos. The theoretical and methodological basis of our study is based on the following principles and methods: history, literature, comparative-historical, typological, descriptive, holistic, synchronic and diachronic approach to the analysis of the reception of traditional structures. The scholarly novelty of this research is to study the evolution of interpretations of the Gospel story-shaped material in the national literature of the 20th to the beginning of the 21st century and to explain various aspects of the transformations of the traditional material with the ontological, axiological and behavioral characteristics. The scholarly novelty of the thesis is also in the fact that it is the first study of the conceptual integrity of the interpretational polyphony of the Gospel of Mary Magdalene in the context of modern literary and artistic and creative consciousness of the society. The thesis is devoted to the evolution of the reception of the Gospel of Mary Magdalene in search of artistic writers of the 20th and 21st centuries. The results are significant for further searching of new formal content aspects of the Gospel (new testament) text transformation in the 20th and 21st c. literature and for orientating traditional structures towards national-historical, moral and philosophical problems of contemporary times. Practically, it means the possibility of further application in the research of the theory of the traditional material function in the universal literary context, in the lectures on comparative literary science, history of foreign literature, theory of literature and in special courses and seminars concerning poetics and esthetics of perceiving the new testament story-shaped material within the literary process of the 20th to the beginning of the 21st c. in writing books on methodology and manuals. The practical value of the work is based on the possibility of further use in the study of the theory of operation of the traditional material in the world literary context for the development of lecture courses in comparative literature, history, world literature, literary theory, literary criticism, and the foundations of the principles of comparative literature, as well as special courses and seminars on the poetics and reception aesthetics of New Testament story-shaped material in the literary process from the 20th to the early 21st century, development of training publications.

Literatura XX wieku nadała gruntownie nowego sensu materiałowi biblijnemu oraz poszukiwała historyczności postaci ewangelicznych (Chrystusa, Judasza, Poncjusza Piłata). To kojarzy się z książką E.Renana Życie Jezusa, gdzie po raz pierwszy, zdaniem współczesnych badaczy, został zinterpretowany materiał ewangeliczny. Autorzy utworów literackich usiłowali zrozumieć „działania świadomych i mimowolnych antagonistów Jezusa, ich wewnętrzny świat z punktu widzenia pojęcia współczesnego człowieka” (A.Niamcu). Artystyczne badanie obiektywnych i subiektywnych czynników, które ukształtowały bieg nowotestamentowych wydarzeń, staje się czymś zasadniczym. W tym zakresie pisarze bardzo interesowali się bohaterami z otoczenia Jezusa (Judasz, Poncjusz Piłat, Maria Magdalena, Barabasz, Klaudia Prokuła [Claudia Procula], apostołowie). Ci bohaterzy mają życiorys własny powieściowego typu i zajmują tytułowe miejsce w utworze artystycznym, nabywając prawa do pouczającego słowa i określając postać Chrystusa. Współczesny proces literacki tworzy mnóstwo transformacyjnych interpretacji tradycyjnego materiału. Zdaniem A. Niamcu, „znaczeniowa ważność postaci Marii Magdaleny i innych postaci ewangelicznych grzesznic charakteryzuje się tym, że w centrum uwagi znajduje się ich duchowy świat, a mianowicie moralnopsychologiczne uzasadnienia istotnych zmian ich postaci po przyłączeniu do Chrystusa. To zbliżenie człowieka z Bogoczłowiekiem nie jest jednokrotnym aktem, lecz bolesnym procesem walki w ich duszach: przeszłego z teraźniejszym, cielesnego z duchowym, ziemskiego z idealnym. Świat materiału ewangelicznego coraz bardziej rozpowszechnia się na przestrzeni literackiej. Tradycyjne fabuły i postaci, będąc nieodłącznym składnikiem w pokonaniu ogólnoludzkich i indywidualnych problemów, są papierkiem lakmusowym dla sprawdzenia dobrego i złego (dobra i zła) w naszym czasie. Dzięki wysokiemu stopniowi socjalno-etycznych uniwersaliów w strukturach tradycyjnych przyczyniają się do tworzenia się w kontekście utworu literackiego swoistego „programu” możliwych czynności indywiduum w różnych egzystencjalnych sytuacjach. Celem artykułu jest wyjaśnienie regularności funkcjowania ewangelicznego, fabularnego materiału i systemowe badanie transformacji postaci Marii Magdaleny w literaturze XX – pocz. XXI w. (w utworach artystycznych M.George i W.Valtosa). Teoretyczną i metodologiczną bazą badania są takie zasady i metody: historycznoliteracka, porównawczohistoryczna (historycznopo-równawacza), typologiczna, opisowa, całościowa; synchroniczne i diachroniczne ujęcie analizy procesu recepcji struktur tradycyjnych. Naukowa nowość badania polega na studiowaniu (obserwowaniu) ewolucji interpretacji ewangelicznego, fabularnego materiału w literaturach narodowych XX – pocz. XXI w. oraz na wyjaśnieniu różnych aspektów transformacji tradycyjnego materiału z uwzględnieniem ontologicznych, zachowawczych i aksjologicznych osobliwości. Uzyskane rezultaty są ważne dla dalszego poszukiwania nowych aspektów formalnotreściowych transformacji ewangelicznego (nowotestamentowego) materiału w literaturze XX – pocz. XXI w. oraz orientacji struktur tradycyjnych na narodowohistoryczne, moralnoetyczne i filozoficzne problemy współczesności. Znaczenie praktyczne polega na możliwości dalszego wykorzystania w badaniach teorii funkcjowania materiału tradycyjnego w powszechnym kontekście literackim, w opracowaniu wykładów literaturoznawstwa porównawczego, historii literatury obcej, teorii literatury oraz specjalnych kursów i seminariów dotyczących problemów poetyki i estetyki recepcji nowotestamentowego, fabularnego materiału w procesie literackim XX – pocz. XXI w., w napisaniu prac metodycznych i podręczników.

Keywords

UK

сакральный контекст; евангельские структуры литературная трансформация; архетип; Мария Магдалина

EN

sacral context; Gospel structures; literary transformation archetype; Mary Magdalene

PL

kontekst sakralny; struktury ewangeliczne transformacja literacka archetyp; Maria Magdalena

• Publisher: Fundacja Naukowa Katolików “Eschaton”
• Journal: Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education
• Year: 2013
• Issue: 3(3)
• Pages: 45-64

Dates

published

2013-07-01-2013-09-30

Contributors

author

Aleksandra Tomorug

• Chernivtsi, Ukraina

References

• Bibliography in Latin Alphabet:
• Frye N., Words with Power. Being a Second Study of the Bible and Literature, Viking, Ontario) 1992, рр. 372.
• Jaspers K., Der philosophishe Glaube angesichts der Offenbarung, R.Piper & Co. Verlag, München 1963, pp. 539.
• Bibliography translitered from Cyrylic into Latin Alphabet:
• Valtos U. М., Мagdalena. Krov’ Hristova, Geleos, Moskva 2007, ss. 608.
• Džоrdž М., Tajnaâ istoriâ Marii Magdaliny, Èksto, Moskva 2009, ss. 846.
• Kas’ânov A.V., Biblejskie motivy i obrazy v sûžetostroenni russkogo romana ХХ veka, Perm’ 2007, ss. 246.
• Lanovik Z., Bìblìâ âk ìntertekst svìtovoї lìteraturi, Naukovij vìsnik Volins’kogo nacìonal’nogo unìversitetu ìmenì Lesi Ukraїnki. Lìteraturoznavstvo, golov. red. Kostusâk N.M., r.: 2009, № 14, s.13-16.
• Nabitovič I., Sacrum ì Bìblìâ v ukraїns’kìj lìteraturì, Ingvarr, Lublin 2008, ss. 812.
• Nâmcu A., Mif. Legenda. Literatura (teoretičeskie aspekty funkcijonirovania), Ruta, Černovcy 2007, ss. 520.
• Nâmcu A., Russkaâ faustiana, Ruta, Černovcy 2009, ss. 288.
• Nâmcu A., Slavânskie literatury v obŝekul’turnom universume, Černovickij nac[nacìonal’nij]. un[iversite].-t. Černovcy 2012, ss. 520.
• Tatarinov A.V., Hudožestvennye teksty o evangel’skih sobytiâh: žanrovaâ priroda, nravstvennaâ filosofiâ i problemy recepcii, Krasnodar 2006, ss. 646.
• Šejko-Medvedêva N., Nìč ostannâ. Apokrifi pro Začaênih, Pìramìda, L′viv 2008, ss. 352.

Identifiers

ISSN

2299-9922