Dostoyevsky Extended: Aldous Huxley On The Grand Inquisitor, Specialisation and The Future of Science.

• Authors: Lewicki Grzegorz
• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

The paper, a part of MA dissertation, shows that Aldous Huxley’s Brave New World stemmed from his desire to take a stand in the debate on science, technology and society in inter-war Britain. It utilises both literary and historical analyses to elaborate Huxley’s message through the metaphor of two inequations (a mathematical term): the First Inequation, a key to understanding his ideas on science and society, is suggested to have been derived from Fyodor Dostoyevsky’s works and is de facto a radical opposition between the ideal of happiness and the triad of ancient supreme values (truth, goodness, beauty); the Second Inequation dwells on the friction between pure science and applied science (Huxley’s term for technology). The paper also recreates Huxley’s close social network that helps to relate his image of science to the ideas popularised at the time by the prominent British intellectuals (e.g. Julian Huxley, J.B.S Haldane, Bertrand Russell). Huxley’s concern with the growing specialisation of sciences is also elaborated and at the end the actuality of his philosophical standpoint is presented in the context of contemporary scientific pessimism and optimism.

PL

Esej, będący częścią pracy magisterskiej, wykazuje, że Nowy Wspaniały Świat Aldousa Huxleya był wynikiem jego potrzeby odniesienia się do debaty na temat nauki i technologii w międzywojennej Wielkiej Brytanii. Używając analizy historycznej i literackiej wyjaśnia idee Huxleya poprzez metaforę dwóch nierówności: Pierwsza Nierówność, klucz do zrozumienia jego poglądu na naukę i społeczeństwo, ma najprawdopodobniej – twierdzi autor – korzenie w pracach Fiodora Dostojewskiego i jest de facto radykalnym przeciwstawieniem ideału szczęśliwości triadzie trzech wartości starożytnych (prawda, szczęście, dobro); Druga Nierówność opiera się na przeciwstawieniu sobie nieskrępowanych badań naukowaych i nauki stosowanej (czyli technologii). Praca odtwarza także sieć relacji osobistych Huxleya, co umożliwia skojarzenie jego obrazu nauki z ideami popularyzowanymi przez ówczesnych intelektualistów brytyjskich (m. in. Julian Huxley, J.B.S Haldane, Bertrand Russell), a także ukazuje jego stosunek do rosnącej specjalizacji w nauce. Na koniec zaprezentowane są wciąż aktualne wątki filozoficzne myśli Huxleya w zestawieniu ze współczesnym optymizmem i pesymizmem co do przyszłego wpływu nauki na społeczeństwo.

• Publisher: Wyższa Szkoła Europejska im. ks. Józefa Tischnera
• Journal: Kultura i Polityka
• Year: 2008
• Issue: 2-3
• Pages: 210-233

Contributors

author

Lewicki Grzegorz