Sprawozdanie z badań archeologicznych cmentarzyska ciałopalnego kultury łużyckiej w miejscowości Palędzie, gm. Dopiewo, pow. poznański

• Authors: Jakub Stępnik , Tomasz Stępnik

Title variants

EN

Report on archaeological excavation on Lusatian culture cremation cemetery in Palędzie village, Dopiewo commune, Poznań county

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W trakcie nadzoru archeologicznego nad pracami ziemnymi związanymi z budową domu jednorodzinnego przy ul. Pogodnej w Palędziu zarejestrowano relikty cmentarza ciałopalnego. W trakcie prowadzonych badań zarejestrowano 9 grobów ciałopalnych. Wstępna analiza materiału pozwala stwierdzić, że wśród zbadanych zespołów wyróżniono przede wszystkim groby jednostkowe. Pewnych wątpliwości dostarczają groby 1 i 3. Wydaje się, że rozstrzygające w tym względzie będą analizy antropologiczne. Wszystkie groby można określić jako czyste, tj. pozbawione resztek węgli drzewnych ze stosu pogrzebowego. Część zespołów grobowych posiadało konstrukcje kamienne. Najbardziej rozbudowaną ale zarazem i zniszczoną obstawę kamienną miał grób 3. Przy innych - groby: 1, 4, 7, odnotowano obecność pojedynczych kamieni. Groby 2, 5, 6, 8 i 9 nie posiadały obstaw kamiennych. Na obecnym etapie możemy przedstawić jedynie wstępną chronologię badanego przez nas cmentarzyska. Za podstawę jego datowania przyjmujemy wyroby ceramiczne, dominują naczynia o uproszczonej tektonice, ostro profilowane. Typowym przykładem mogą być puchary uradzkie z grobu 3 i 9, a także dwustożkowata waza z grobu 6. Zaobserwowano liczne facetowane krawędzie wylewów naczyń. W grobach zarejestrowano także nieliczne przedmioty metalowe i krzemienne. Wymienić tutaj warto grot brązowy strzały z grobu 5 oraz niewielki, krzemienny grocik sercowaty z grobu 7. Ponadto w grobie 5 zarejestrowano nieornamentowane kółko z drutu brązowego, a w popielnicy grobu 6 znajdowała się natomiast otwarta, nieornamentowana, intencjonalnie połamana na 4 fragmenty bransoleta. Przedstawiona powyżej wstępna analiza tektoniki oraz ornamentu naczyń, a także nielicznego zespołu przedmiotów metalowych i krzemiennych pozwala łączyć okres funkcjonowania cmentarzyska ze starszym etapem kultury łużyckiej, z tzw. stylem uradzkiem. Chronologię możemy więc określić w przybliżeniu na IV epokę brązu.

EN

During archaeological supervision of ground works connected with single house construction at Pogodna Street in Palędzie, the relics of cremation cemetery were registered. (Fig. 1). As the research continued nine cremation graves were discovered (Fig. 2). Introductory analysis of the material lets us claim that among the grave complexes there were single graves prevailing; however, some doubts consider graves No. 1 and 3; the anthropology analysis shall decide about this matter. All of the graves can be stated as clean, that is namely without any remains of charcoal from the funeral stake. Some of the grave complexes possessed stone constructions. The most developed but at the same time the most destroyed one was at the grave No. 3. Near other graves (No. 1 – Fig. 3, 4 and 7) the presence of single stones was stated. Graves No. 2, 5, 6 (Fig. 4), 8 and 9 did not possess stone surroundings. At present stage we can present only an initial chronology of the cemetery. As the basis for its dating we are taking pottery ware among which the dominant group are pots of simplified tectonics and sharply profiled. The typical example are Urad style cups from grave No. 3 (Fig. 5, 6) and grave No. 9, as well as twin conic vase from grave No. 6. Numerous grinded pot rims were registered. In the graves several metal and flint artefacts were also registered. Worth mentioning are bronze arrowhead from grave No. 5 (Fig. 7) and a small, heart-shaped arrowhead of flint from grave No. 7 (Fig. 7). Additionally in grave No. 5 there was an undecorated bronze wire ring (Fig. 8), and from the urn from grave No. 6 there was obtained an open, undecorated bracelet, intentionally broken into four parts (Fig. 9). Introductory analysis of research results in the Lusatian Culture cremation cemetery allows to connect the period of its functioning with older stage of Lusatian Culture, the so-called Urad style. That way the chronology can be stated approximately on the 4th stage of bronze age.

Keywords

PL

cmentarzysko, kultura łużycka, groby ciałopalne, IV okres epoki brązu, tzw. styl uradzki, puchary uradzkie

EN

cemetery, Lusatian Culture, cremation graves, 4th period of bronze age, the socalled Urad style, Urad style

• Publisher: Stowarzyszenie Naukowe Archeologów Polskich, Oddział w Poznaniu
• Journal: Wielkopolskie Sprawozdania Archeologiczne
• Year: 2012
• Volume: 13
• Pages: 53-59

Dates

published

2012

Contributors

author

Jakub Stępnik

• Instytut Prahistorii, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, ul. Św. Marcin 78, 61-809 Poznań, Poland

author

Tomasz Stępnik

• Pracownia Archeologiczna Uni-Art, ul. Św. Czesława 17a/24, 61-583 Poznań, Poland