The policy of national and state authorities in the scope of counteracting vagrancy in Galicia in the period of autonomy – an outline of issues

• Authors: Broński Krzysztof

Title variants

PL

Polityka władz państwowych i krajowych w zakresie przeciwdziałania włóczęgostwu w Galicji w okresie autonomii – zarys problematyki

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

The phenomenon of vagrancy in Galicia constituted a serious social and economic problem, which is now neglected in historiography. The aim of the article is to start a discussion about the issues related to counteracting this phenomenon in Galicia in the era of autonomy. The subject is the analysis of legal regulations and the organisational and financial activity to reduce vagrancy undertaken by the authorities at that time. The study presents an outline of the regulations of the National Parliament in the scope of compulsory deportation of vagrants as well as the a scale of compulsory deportation of vagrants to gminas where they had the right of belonging and the expenses of the national budget. Institutional and organisational solutions were also discussed, starting from those reducing vagrancy and ending with those preventing it. In particular, the study addresses the issue of creation of houses of compulsory labour and reform centers, stations supplying in kind and employment agencies.

PL

Zjawisko włóczęgostwa stanowiło w Galicji poważny problem społeczny i ekonomiczny, obecnie pomijany w historiografii. Celem artykułu jest otwarcie dyskusji nad problematyką przeciwdziałania temu zjawisku w Galicji w dobie autonomicznej. Przedmiotem jest analiza regulacji prawnych i działalności organizacyjno-finansowej podejmowanej przez ówczesne władze. Przybliżone zostały ustawy państwowe stanowiące normy dla krajowych aktów prawnych. Zarysowano regulacje Sejmu Krajowego w zakresie kosztów przymusowego wydalenia włóczęgów. Przedstawiona została skala przymusowego wydalania włóczęgów do gmin, w których posiadali prawo przynależności, oraz wydatki budżetu krajowego. Omówiono rozwiązania instytucjonalne i organizacyjne, poczynając od tych, które ograniczały włóczęgostwo, po te, które miały zapobiegać jego powstawaniu. W szczególności zasygnalizowany został problem dotyczący tworzenia domów pracy przymusowej i poprawczych, stacji zaopatrzenia w naturze oraz biur pośrednictwa pracy.

Keywords

EN

Galicia; vagrancy; right of belonging; compulsory deportation; houses of compulsor labour

• Publisher: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
• Journal: Galicja. Studia i materiały
• Year: 2020
• Issue: 6
• Pages: 11-32

Dates

printed

2020-12-13

Contributors

author

Broński Krzysztof

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

References

• Adamczyk M.J., Karpaty polskie. Przyroda, człowiek – karty z przeszłości, Nowy Targ 2017.
• Baranowski B., Ludzie gościńca w XVII–XVIII w., Łódź 1986.
• Broński K., Biura pośrednictwa pracy w Galicji na przełomie XIX i XX w., „Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie”, nr 692, Kraków 2005.
• Broński K., Kwestia opieki publicznej nad ubogimi w Galicji w dobie autonomicznej (wybrane problemy), „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie”, nr 779, Kraków 2008.
• Buzek J., Administracja gospodarstwa społecznego, Lwów 1913.
• Buzek J., Nowa ustawa o swojszczyźnie, Cieszyn 1901.
• Bystroń J.S., Dzieje obyczajów w dawnej Polsce, wiek XVI–XVIII, t. 1, Warszawa 1994.
• Chomrański E., Brat Albert ojciec bezdomnych, „Caritas” 1946, nr 9.
• Dziadzio A., Monarchia konstytucyjna w Austrii 1867–1914. Władza – obywatel – prawo, Kraków 2001.
• Francić M., Ludzie luźni w osiemnastowiecznym Krakowie, Wrocław 1967.
• Gąsowski T., Urbanizacja Galicji w dobie autonomicznej, „Studia Historyczne”, R. XXVIII, z. 2.
• Głowacki M.A., Ksiądz Bronisław Markiewicz wychowawca ubogiej młodzieży, „Caritas” 1946, nr 11.
• Gorzycki K., Szupaśnictwo w Galicji na podstawie materiałów urzędowych, „Wiadomości Statystyczne o Stosunkach Krajowych”, t. XVIII, z. 2, Lwów 1901.
• Grodziski S., Ludzie luźni. Studium z historii państwa i prawa, Kraków 1961.
• Grzybowski K., Galicja 1848–1914. Historia ustroju politycznego na tle historii ustroju Austrii, Wrocław 1959.
• Haratyk A., Rozwój opieki nad dziećmi i młodzieżą w Galicji doby autonomicznej, Wrocław 2002.
• Kądzielawski G., Prawo swojszczyzny („Heimathrecht”) jako wyraz przynależności do gminy, „Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego” 2014, 17.
• Komornicki S., Pogląd na gospodarstwo funduszu krajowego galicyjskiego w latach 1886–1890 na podstawie zatwierdzonych przez Sejm zamknięć rachunkowych i innych aktów urzędowych, "Wiadomości Statystyczne o Stosunkach Krajowych”, R. XIV, z. I, Lwów 1893.
• Kotliński T.J., Galicyjska ustawa przeciwko opilstwu jako przyczynek do dziejów ustawodawstwa przeciwdziałającemu alkoholizmowi, „Przegląd Prawno-Ekonomiczny”, nr 40 (3/217).
• Kuzicki J., Orężem i pracą. Życie i działalność Walerego Wielogłowskiego (1805–1865), Rzeszów 2005.
• Ludkiewicz Z., Kwestia rolna w Galicji, Lwów 1912.
• Łoziński B., Opieka publiczna nad ubogimi we Lwowie, Lwów 1890.
• Małachowski G., Uwagi o studiach rządowych do reformy administracji wypowiedziane przez dr Godzimira Małachowskiego na zebraniu członków Towarzystwa Prawniczego we Lwowie 20-go stycznia 1905, „Przegląd Prawa i Administracji”, Lwów 1905.
• Małecki M., Wydział Krajowy Sejmu Galicyjskiego. Geneza, struktura i zakres kompetencji, następstwo prawne, Kraków 2014.
• Męciński A., O żebractwie i włóczęgostwie ze stanowiska historycznego, socjalno-ekonomicznego i prawnego, Lwów 1893.
• Nóżka M., Włóczęgostwo: zjawisko społeczne i interwencja socjalna, Kraków 2006.
• Pilat T., Pogląd na gospodarstwo funduszu krajowego galicyjskiego w latach 1876–1880 na podstawie zatwierdzonych przez Sejm zamknięć rachunkowych i innych aktów urzędowych, „Wiadomości Statystyczne o Stosunkach Krajowych”, R. VIII, z. II, Lwów 1883.
• Piotrowska-Marchewa M., Nędzarze i filantropi. Problem ubóstwa w polskiej opinii publicznej w latach 1815–1863, Toruń 2004.
• Tomczyk R., Dyskusja nad reformą administracji publicznej w Austrii na początku XX wieku, „Historia Slavorum Occidentis” 2014, 1(6).
• Twarecki L., Rola Kas Stefczyka w walce z lichwą na wsi, Lwów 1928.
• Wasung M., Opieka nad ubogimi. Rys opieki nad ubogimi otwartej (pozaprzytułkowej), Lwów 1908.
• Zöckler T., Das Deutschtum in Galizien, Drezno 1917.

Identifiers

DOI

10.15584/galisim.2020.6.1