Policja Polityczna w województwie krakowskim w latach 1919–1926

• Authors: Beata Macior-Majka

Title variants

EN

Political Police in the Cracow Province in 1919–1926

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł jest poświęcony Policji Politycznej, która stanowiła jeden z wydziałów Policji Państwowej, ale w jej strukturze zachowywała dość dużą autonomię. Działała w specyficznej sytuacji: Polska w 1918 r. po wielu latach niewoli odzyskała niepodległość, w dalszym ciągu jednak znajdowała się w fazie konfliktów zbrojnych oraz pod naciskiem działających ruchów rewolucyjnych. Nadal była zagrożona wewnętrzną niestabilnością obszarów, przez ponad wiek należących do innych państw. Ziemie dawnych zaborów pruskiego, austriackiego i rosyjskiego znacznie się od siebie różniły pod wieloma względami istotnymi z punktu widzenia sprawnego funkcjonowania aparatu państwowego (religia, prawo, stopień uprzemysłowienia, system dróg, rolnictwo, itd.). Należy też pamiętać, że o odzyskaniu części obszarów zadecydowały plebiscyty i powstania (Wielkopolska, Śląsk). W tych trudnych warunkach obowiązkiem Policji Politycznej było wyeliminowanie zagrożeń wewnętrznych państwa oraz dbanie o jego bezpieczeństwo. Na jej działalność duży wpływ wywarł wciąż zmieniający się zakres uprawnień, kompetencyjne spory w obrębie samej Policji, ciągłe reorganizacje, a także naciski ze strony wojska oraz administracji państwowej. W artykule skupiono się na przedstawieniu historii małopolskiej ekspozytury Policji Politycznej z uwzględnieniem szerszego tła zmian, jakim podlegały jednostki Policji Państwowej w dwudziestoleciu międzywojennym.

EN

The article is devoted to the political police that despite operating within the State police had a large autonomy. The police functioned in a specific situation: although in 1918 Poland regained its independence after many years, it was still in the course of armed conflicts and under the pressure of revolutionary movements. Poland was still threatened by an internal instability of three distinct areas for over a century belonging to other countries. The lands of the former annexations (Prussian, Austrian and Russian) significantly differed from each other in many ways essential for the smooth functioning of the state apparatus (religion, law, degree of industrialization, road system, agriculture, etc.). One should also bear in mind that plebiscites and uprisings determined the recovery of some areas (for instance, Great Poland, Silesia). In these difficult times the police was tasked with eliminating internal threats of the State and ensuring its security. The following factors had a large impact on its activity: ever-changing range of powers, disputes over authority within the police, never-ending reorganizations as well as pressure form the army and state administration. The author focuses on presenting the history of the branch of the political police based in Little Poland (Małopolska) with consideration to the wider background of changes relative to the units of the state police in the interwar period.

• Publisher: Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego
• Journal: Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego
• Year: 2012
• Volume: 4
• Issue: 6
• Pages: 171-187

Contributors

author

Beata Macior-Majka